۱۰۶٬۳۳۱
ویرایش
دئلی بصری، ابوالاسود: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
}} | }} | ||
'''ظالم بن عمرو بن جندل بن یوسف''' معروف به '''ابوالأسود دئلى بصرى''' (متوفای 69 ق) از قبیله‌ى «کنانه» مى‌باشد. او علم نحو را از محضر مبارک امام على(ع) در کوفه فراگرفت. | '''ظالم بن عمرو بن جندل بن یوسف''' معروف به '''ابوالأسود دئلى بصرى''' (متوفای 69 ق) از قبیله‌ى «کنانه» مى‌باشد. او علم نحو را از محضر مبارک [[امام علی علیه‌السلام|امام على(ع)]] در کوفه فراگرفت. | ||
صاحب معجم الأدبا، نام او را ظالم بن عمرو، و کنیه‌اش را ابوالأسود ذکر کرده است. و او را به‌عنوان یکى از بزرگان تابعین، محدّثین، فقهاء، شعراء و حاضر جوابها و اشراف توصیف مى‌کند و مى‌افزاید: «اکثر برآنند که او نخستین فردى است که علوم عربى را پایه‌گذارى و قرآن را نقطه‌گذارى نمود او از عمر، على(ع) و ابوذر و ابن عبّاس و دیگران روایت کرده است و امیه و یحیى بن یعمر از او روایت نموده‌اند. او مصاحبت على(ع) را داشت و همراه او در صفّین حضور پیدا نمود. تدوین علم نحو و برخى از نصایح موزون او را نسبت به فرزندش نقل و بازگو مى‌نماید.» | صاحب معجم الأدبا، نام او را ظالم بن عمرو، و کنیه‌اش را ابوالأسود ذکر کرده است. و او را به‌عنوان یکى از بزرگان تابعین، محدّثین، فقهاء، شعراء و حاضر جوابها و اشراف توصیف مى‌کند و مى‌افزاید: «اکثر برآنند که او نخستین فردى است که علوم عربى را پایه‌گذارى و قرآن را نقطه‌گذارى نمود او از عمر، [[امام علی علیه‌السلام|على(ع)]] و ابوذر و [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عبّاس]] و دیگران روایت کرده است و امیه و یحیى بن یعمر از او روایت نموده‌اند. او مصاحبت [[امام علی علیه‌السلام|على(ع)]] را داشت و همراه او در صفّین حضور پیدا نمود. تدوین علم نحو و برخى از نصایح موزون او را نسبت به فرزندش نقل و بازگو مى‌نماید.» | ||
==ابوالأسود در کلام بزرگان== | ==ابوالأسود در کلام بزرگان== | ||
در طبقات سیوطى مى‌نویسد: «کان ابوالأسود» اوّل من نقّط المصحف و من شعّره یعنى ابوالأسود نخستین فردى است که نقطه‌گذارى قرآن و تشعیر آن را آغاز کرده است. (تشعیر علامت‌گذارى قرآنى مى‌باشد) | در [[طبقات المفسرين (سيوطي)|طبقات سیوطى]] مى‌نویسد: «کان ابوالأسود» اوّل من نقّط المصحف و من شعّره یعنى ابوالأسود نخستین فردى است که نقطه‌گذارى قرآن و تشعیر آن را آغاز کرده است. (تشعیر علامت‌گذارى قرآنى مى‌باشد) | ||
زمخشرى گوید: «زیاد بن ابیه از او در مورد دوستى على(ع) پرسید او در پاسخ گفت: محبّت او در دل من روزافزون است آن‌گونه که محبّت معاویه در دل تو مى‌افزاید تنها فرقش اینست که من براى خدا و روز آخرت او را دوست دارم تو براى دنیا و زینت آن، به او ارادت مى‌ورزى.» | [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] گوید: «زیاد بن ابیه از او در مورد دوستى [[امام علی علیه‌السلام|على(ع)]] پرسید او در پاسخ گفت: محبّت او در دل من روزافزون است آن‌گونه که محبّت معاویه در دل تو مى‌افزاید تنها فرقش اینست که من براى خدا و روز آخرت او را دوست دارم تو براى دنیا و زینت آن، به او ارادت مى‌ورزى.» | ||
==اعراب‌گذاری قرآن توسط او== | ==اعراب‌گذاری قرآن توسط او== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
==اخلاق او== | ==اخلاق او== | ||
قاضى نوراللّه شوشترى در | [[شوشتری، سید نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نوراللّه شوشترى]] در [[مجالس المؤمنين|مجالس المؤمنین]] آورده است: «که معاویه هدایائى به ابوالأسود فرستاد که جزء آنها حلوائى نیز وجود داشت دخترش به حلوا نگریست و از پدر پرسید این هدیه از کیست؟ | ||
گفت از سوى معاویه است و مى‌خواهد ما را از این اعتقاد و دینمان برگرداند دخترش بالبداهه این شعر را آورد: | گفت از سوى معاویه است و مى‌خواهد ما را از این اعتقاد و دینمان برگرداند دخترش بالبداهه این شعر را آورد: | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
==وجه تسمیه علم نحو== | ==وجه تسمیه علم نحو== | ||
ذهبى گفته است: | [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبى]] گفته است: | ||
على(ع) او را مأمور وضع علم نحو نمود و گفت چه زیبا است جهت‌گیرى که نموده‌اى بدان جهت «نحو» را نحو گفتند یعنى ما احسن هذا النحو الّذى نحوت.» | [[امام علی علیه‌السلام|على(ع)]] او را مأمور وضع علم نحو نمود و گفت چه زیبا است جهت‌گیرى که نموده‌اى بدان جهت «نحو» را نحو گفتند یعنى ما احسن هذا النحو الّذى نحوت.» | ||
یا جامع العلم نعم الذّخر تجمعه *** لا تعدلنّ به درّا و لا ذهبا | یا جامع العلم نعم الذّخر تجمعه *** لا تعدلنّ به درّا و لا ذهبا | ||