الرعاية في علم الدراية: تفاوت میان نسخه‌ها

|زبان

| زبان = عربی

|ناشر  

| مکان نشر = ایران - قم

| سال نشر = 1408ق

| پیش از =  

}}

'''الرعاية في علم الدراية'''، [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|زین‌الدین بن علی بن احمد عاملی جبعی]] (911-966ق)، معروف به [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]]، این اثر با پژوهش و پاورقی‌های [[عبدالحسین محمدعلی بقّال]](متولد 1315ش) و مقدمه کوتاهی از [[مرعشی، سید شهاب‌الدین|آیت‌الله مرعشی نجفی]] (1376-1269ش) منتشر شده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص15-9</ref>‏

باب چهارم کتاب مشتمل بر توضیح برخی اصطلاح‌های رجالی همچون متشابه، متّفق و مفترق، مؤتلف و مختلف، و همچنین طبقات راویان مانند صحابه و تابعین است.

[[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] در موارد متعدد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص56و96و141و142</ref>‏به آرا و دیدگاه‌های اهل سنّت و تفاوت‌های آن با آرای شیعه اشاره کرده است. ذکر برخی موضوعات و اصطلاح‌های حدیثی همچون صحابه، تابعین و مُخَضرمین که در سنّت حدیثی شیعه جایگاه چندانی ندارند،<ref>ر.ک: همان، ص348-338</ref>‏نشانۀ دیگری از اثرپذیری [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] از سنّت حدیثی اهل سنّت است. افزون براین، او جز منبع اصلی‌ای که آن را اساس کتاب خود قرار داده است، به نقل مطالبی از برخی عالمان اهل سنّت همچون عُقَیلی (متوفی 322ق)<ref>ر.ک: همان، ص160</ref>‏و کتاب المحصول فخررازی (متوفی 606ق)<ref>ر.ک: همان، ص139</ref>‏پرداخته است. غلامحسین قیصریه‌ها بر این باور است که هرچه را [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] با لفظ «قیل» در شرح البدایة آورده، گفته‌ها و دیدگاه‌های اهل سنّت است.

در باب منبع اصلی شهید اختلاف نظر است. قیصریه‌ها به‌طور خاص، به بهره‌گیری [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] از کتاب «معرفة انواع علوم الحدیث» مشهور به «[[مقدمة ابن الصلاح في علوم الحديث|مقدمه ابن صلاح شهرزوری]]» اشاره کرده است که این سخن با اندک مقایسه‌ای میان این دو اثر تأیید می‌شود.<ref>ر.ک: باقری، حمید، همان</ref>‏[[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] در مواردی ‏اقوال و دیدگاه‌های [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] را نقل کرده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص67و326</ref> به‌علاوه، میان برخی عبارت‌های الرعایة با مقدمه ابن صلاح همگونی‌هایی دیده می‌شود؛ مثلاً، شباهت عبارت [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] و [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] در اهمیت و تعریف حدیث معلّل و راه‌های کشف آن. افزون براین، پیروی وی از ترتیب مطالب مقدمه ابن صلاح نیز درخور ملاحظه است. [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] همچون [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] با بیان معنای اصطلاح‌های دانش درایه و تقسیمات مختلف حدیث، سخن را آغاز کرده و در ادامه، به ترتیب در ابواب بعدی، از شرایط راوی، آداب تحمّل حدیث و طرق آن سخن گفته و بحث خود را با اشاره به طبقات و گونه‌های حدیث به اعتبار راوی و مروی‌عنه به پایان برده است، تنها با این تفاوت که مبحث‌ها در مقدمه ابن صلاح اندکی گسترده‌تر از الرعایة [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] است. البته این احتمال نیز هست که [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]] از کتاب الخلاصة فی اصول الحدیث [[حسین بن محمد طیبی]] که درواقع، به گفته خود طیبی تلخیص کتاب [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] است، بهره برده باشد.

==پانویس ==