پرش به محتوا

حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی: مرحله ششم مبحث اعراض نسبی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی'''، نوشته عبدالرسول عبودیت (1333ش)، شرحی بر مقوله‌های نسبی از مرحله ششم کتاب «نهاية الحكمة» اثر علامه طباطبایی است.
'''حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی'''، نوشته [[عبودیت، عبدالرسول|عبدالرسول عبودیت]] (1333ش)، شرحی بر مقوله‌های نسبی از مرحله ششم کتاب «[[نهاية الحكمة (تصحیح زارعی)|نهاية الحكمة]]» اثر [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]] است.


در این اثر، افزون بر شرح مقولات نسبی، به مطالب دیگری نیز پرداخته‌ شده‌ است؛ این مبحث‌ها در فصل‌های اول «معیار نسبیت مقوله» و پنجم «مشکل تکافؤ در اجزای زمان و در علم به معدوم و حل آن» و بخش‌هایی از فصل‌های ششم تا دهم «اَین و مکان»، «متی»، «وضع»، «جِده» و «اَن یفعل و اَن ینفعل» ارائه شده‌اند.
در این اثر، افزون بر شرح مقولات نسبی، به مطالب دیگری نیز پرداخته‌ شده‌ است؛ این مبحث‌ها در فصل‌های اول «معیار نسبیت مقوله» و پنجم «مشکل تکافؤ در اجزای زمان و در علم به معدوم و حل آن» و بخش‌هایی از فصل‌های ششم تا دهم «اَین و مکان»، «متی»، «وضع»، «جِده» و «اَن یفعل و اَن ینفعل» ارائه شده‌اند.
خط ۳۳: خط ۳۳:
هرجا که نویسنده از «فلاسفه» یا «حکما»، نام برده است، مرادش فلاسفه اسلامی و مقصود از «فلسفه»، فلسفه اسلامی است، مگر به خلاف آن تصریح شود و مراد از «فلاسفه پیشین» و عبارتی مانند آن، به فیلسوفان پیش از صدرالمتألهین اشاره دارد.
هرجا که نویسنده از «فلاسفه» یا «حکما»، نام برده است، مرادش فلاسفه اسلامی و مقصود از «فلسفه»، فلسفه اسلامی است، مگر به خلاف آن تصریح شود و مراد از «فلاسفه پیشین» و عبارتی مانند آن، به فیلسوفان پیش از صدرالمتألهین اشاره دارد.


نویسنده درآغاز، تصویر روشن و دقیقی از مدعا ارائه داده، سپس، به اثبات آن می‌پردازد؛ ازاین‌رو، مقدمه‌های پنهان و پیچیده‌ای را که درون استدلال‌هاست، آشکار کرده و از یکدیگر متمایز نموده، سپس با روش تحلیلی و سود‌مند درباره آن‌ها استدلال می‌کند. او بایسته می‌داند که خواننده، ذهن خود را در مواجهه با مثال‌هایی که گذشتگان ارائه‌داده‌اند و مثلا بر پایه فیزیک قدیم بنا شده‌اند، از فیزیک نوین تهی کند. او در نظریه‌های اختلافی میان علامه و صدرالمتألهین، دیدگاه‌های هر دو را آورده و در میانشان داوری کرده است. همچنین نقدهایی را که به این دو فیلسوف شده، پاسخ ‌داده ‌است.
نویسنده درآغاز، تصویر روشن و دقیقی از مدعا ارائه داده، سپس، به اثبات آن می‌پردازد؛ ازاین‌رو، مقدمه‌های پنهان و پیچیده‌ای را که درون استدلال‌هاست، آشکار کرده و از یکدیگر متمایز نموده، سپس با روش تحلیلی و سود‌مند درباره آن‌ها استدلال می‌کند. او بایسته می‌داند که خواننده، ذهن خود را در مواجهه با مثال‌هایی که گذشتگان ارائه‌داده‌اند و مثلا بر پایه فیزیک قدیم بنا شده‌اند، از فیزیک نوین تهی کند. او در نظریه‌های اختلافی میان علامه و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]]، دیدگاه‌های هر دو را آورده و در میانشان داوری کرده است. همچنین نقدهایی را که به این دو فیلسوف شده، پاسخ ‌داده ‌است.


متن اصلی، «نهاية الحكمة» به تصحیح غلامرضا فیاضی است. البته، مطالب هر فصل از «نهاية الحكمة» به همان ترتیب اصل کتاب، شرح داده نشده‌اند، چراکه آن‌ها با بهره‌گیری از موضوعات دیگر، دسته‌بندی‌شده و به فراخور آن دسته‌بندی‌ها توضیح داده شده‌اند. همچنین، گاهی نیاز بوده است که فصلی به متن اصلی افزوده شود؛ ازاین‌‌رو، شمار فصل‌ها از متن اصلی گذر‌کرده ‌است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص18-15</ref>‏.
متن اصلی، «نهاية الحكمة» به تصحیح [[فیاضی، غلامرضا|غلامرضا فیاضی]] است. البته، مطالب هر فصل از «نهاية الحكمة» به همان ترتیب اصل کتاب، شرح داده نشده‌اند، چراکه آن‌ها با بهره‌گیری از موضوعات دیگر، دسته‌بندی‌شده و به فراخور آن دسته‌بندی‌ها توضیح داده شده‌اند. همچنین، گاهی نیاز بوده است که فصلی به متن اصلی افزوده شود؛ ازاین‌‌رو، شمار فصل‌ها از متن اصلی گذر‌کرده ‌است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص18-15</ref>‏.


نمایه‌هایی از اصطلاح‎ها و موضوع‌ها پایان‌بخش کتاب است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص440-431</ref>‏.
نمایه‌هایی از اصطلاح‎ها و موضوع‌ها پایان‌بخش کتاب است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص440-431</ref>‏.