۶۷۶
ویرایش
مرآت عشاق؛ اصطلاحات صوفیان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
'''مرآت | '''اصطلاحات صوفیان ''' متن کامل '''رساله مرآت عشاق''' که نویسنده آن معلوم نیست و با تصحیح و تعلیقات مرضیه سلیمانی، چاپ شده است. | ||
کتاب حاضر در حقیقت متن رساله دانشگاهی مصحح بوده است که تحت نظر و راهنمایی استاد [[مجتبایی، فتح‌الله|فتح‌الله مجتبایی]] و [[فانی، کامران|کامران فانی]] به سرانجام رسیده است. | |||
مرآت عشاق مشتمل بر تعریف 468 مدخل اصطللاحی است که بر اساس ترتیب حروف ابجد به شرح و توضیح اصطلاحات صوفیان می پردازد و به زبان فارسی نوشته شده است، و بدین‌حیث فراگیرترین اثر مستقل در اصطلاحات عرفانی به فارسی تا نیمه نخست سده 10ق است. <ref>ر.ک: قلی‌زاده، حیدر، ص12 و 13</ref> | |||
نویسنده اصطلاحات مزبور را که هم شامل اصطلاحات عربی و هم شامل اصطلاحات فارسی می شود، بدون اشاره به معنای لغوی آنها، شرح داده و مستندات و شواهدی را از آیات و روایات و همچین اشعار شعرای مختلف و متون فارسی و عربی آورده است. | |||
شیوه تفسیر اصطلاحات به این گونه است که مولف در آغاز حروف، که الفاظ مصدَّر به آنها را تفسیر کرده، ابعاد تاویلی هر حرف را در آرای عرفانی و فلسفه حروف واجسته، و به قول خود «خواص» آنها را برشمرده است. پیش از شروع تعریف و تفسیر اصطلاحات، یک رباعی مربوط به حروف مشروحه، از سروده‌های خود را آورده است. ادبیات عرفانی پارسی را واخوانی کرده و موافق با تاویل نمادها، شواهد شعری برای آنها آورده است. <ref>ر.ک: قلی‌زاده، حیدر، ایمانی، بهروز، ص13</ref> | |||
مرآت عشاق از آثاری نظیر شطحیات روزبهان بقلی، اصطلاحات محیی الدین عربی و فخر الدین عراقی و عبدالرزاق کاشانی و شاه نعمت الله ولی و شبستری، متاخرتر است. و می توان آن را از سنخ انیس العشاق رامی یا لطیفه غیبیه دارابی یا قواعد العرفای پوشنجی دانست گرچه از حیث تفصیل بیانی و محتوایی از آثار مشابه قوی تر است. | |||
این اثر را به لحاظ سبک نگارشی، می توان از آثار خوب قرن نهم تا یازدهم هجری در موضوع خود به شمار آورد. ذکر مترادفات فارسی و عربی، استناد به آیات و احادیث، امثال و اشعار فارسی و عربی از ویژگی‌های کتاب است.(<<refر.ک: مقدمه کتاب،ص15<<ref/) | |||
کتاب شامل مقدمه ای مفصل در مورد موضوع، فلسفه حرف، لغت و اصطلاحات عرفانی است و نشاندهنده تسلط مولف بر زبان شناسی، معنی شناسی، تاویل، علم حروف، اعداد و علوم بلاغی است. آیات و روایات استفاده شده عمدتا شامل آیات و روایات استفاده شده در آثار ابن عربی و شیخ محمود شبستری و اشعار هم عمدتا از حافظ و شبستری است ولی از اشعار شعرایی چون مولوی و عطار نیز استفاده شده است. (<<refر.ک: مقدمه کتاب،ص16<<ref/) | |||
اصطلاحات شرح شده در این اثر، صرفا منحصر به اصطلاحات صوفیانه نیست و اصطلاحات موجود در غزل های عارفانه فارسی نیز شرح داده است. (<<refر.ک: مقدمه کتاب،ص17<<ref/) | |||
تعلیقات مصحح این اثر، در پایان هر حرف، ارزشمند است و بر غنای هر چه بیشتر اثر افزوده است. | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||