۱۴۶٬۸۰۸
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'تربیت اسلامی (ابهام زدایی)' به 'تربیت اسلامی (ابهامزدایی)'
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'تربیت اسلامی (ابهام زدایی)' به 'تربیت اسلامی (ابهامزدایی)') |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|تربیت اسلامی (ابهامزدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر|تربیت اسلامی ( | |||
'''منهج التربیة الإسلامیة''' اثر [[قطب، محمد|محمد قطب]]، کتابی است که در آن تلاش شده است، گوشههایی از نظام و برنامه تربیتی اسلام با استناد به قرآن کریم، بررسی و معرفی شود. | '''منهج التربیة الإسلامیة''' اثر [[قطب، محمد|محمد قطب]]، کتابی است که در آن تلاش شده است، گوشههایی از نظام و برنامه تربیتی اسلام با استناد به قرآن کریم، بررسی و معرفی شود. | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۲: | ||
کتاب با دو مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در دو بخش کلی، با موضوعات متنوع، ارائه شده است. | کتاب با دو مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در دو بخش کلی، با موضوعات متنوع، ارائه شده است. | ||
تکیه نگارنده بیشتر بر قرآن است، بااین حال، گاه از روایات هم سود میبرد و نیز میکوشد به ناتوانیها و نارساییهای نظام تربیتی غرب هم اشارتی بکند تا بحث حالت | تکیه نگارنده بیشتر بر قرآن است، بااین حال، گاه از روایات هم سود میبرد و نیز میکوشد به ناتوانیها و نارساییهای نظام تربیتی غرب هم اشارتی بکند تا بحث حالت مقایسهای پیدا کند، تا از این رهگذر، برتری و مزایای تربیت اسلامی بهتر تجلی کند<ref>همان</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمات کتاب، به موضوع و اهمیت آن اشاره شده است<ref>مقدمه، ص5-10</ref> | در مقدمات کتاب، به موضوع و اهمیت آن اشاره شده است<ref>مقدمه، ص5-10</ref> | ||
نویسنده، این تربیت نگاشت را، با گفتگو از وسائل و اهداف تربیت آغاز میکند تا معلوم دارد که در برنامه تربیتی، کدام یک مهم است. وسائل و اهداف در نظام تربیتی ارتباطی وثیق دارند و مکمل یکدیگرند؛ پس از این، با | نویسنده، این تربیت نگاشت را، با گفتگو از وسائل و اهداف تربیت آغاز میکند تا معلوم دارد که در برنامه تربیتی، کدام یک مهم است. وسائل و اهداف در نظام تربیتی ارتباطی وثیق دارند و مکمل یکدیگرند؛ پس از این، با مقایسهای کوتاه میان هدفهای تربیتی در اسلام و غیر اسلام، به ویژگیهای نظام تربیتی اسلام میرسد و از ویژگی عبادی این نظام تربیتی یاد میکند و از آثار تربیتی فردی و اجتماعی توحید میگوید و مفهوم عبادت را در اسلام اندکی شرح میدهد، سپس به تربیت روحی، عقلی و جسمی از منظر اسلام میپردازد، به این شرح: | ||
تربیت روحی: میان نگرش اسلامی به روح، با نگرش غربی و مادی به آن، تفاوتهای عمیقی حاکم است که نگارنده به پارهای از آنها اشاره میکند، سپس به نگرش اسلام به روش، پایگاه و ارزش آن میپردازد و از توجه خاص اسلام به روح میگوید و به روش اسلام برای تربیت روح اشاره میکند و از نیروهای روح یاد میکند<ref>ر.ک: همان، ص257-258</ref> | تربیت روحی: میان نگرش اسلامی به روح، با نگرش غربی و مادی به آن، تفاوتهای عمیقی حاکم است که نگارنده به پارهای از آنها اشاره میکند، سپس به نگرش اسلام به روش، پایگاه و ارزش آن میپردازد و از توجه خاص اسلام به روح میگوید و به روش اسلام برای تربیت روح اشاره میکند و از نیروهای روح یاد میکند<ref>ر.ک: همان، ص257-258</ref> | ||
تربیت عقلانی: عقل یکی از بزرگترین نیروهای انسان است و در قرآن، واژه فؤاد در معنای قلب استفاده شده است (ملک: 23). انسان به عقلش آزموده میشود. اسلام برای تربیت عقل، ابتدا حوزه نظر عقل را تعیین میکند تا به بیراه نرود؛ سپس، از راه استدلال و شناخت حقایق، نیروی عقل را پرورش میدهد و برای این کار از دو وسیله و روش بهره میبرد: یکی پرهیز عقل از ظن و گمان و پیروی نامعقول از دیگران و دیگری تفکر در قوانین طبیعت و عجایب آن. اسلام از تفکر در آفاق تنها رشد عقلانی را نمیخواهد، بلکه عمل به مقتضای حق را نیز خواهان است؛ برخلاف پرورش عقل در اروپا که در نهایت و اوج رشد عقلی، طبیعت به جای خدا نهاده میشود. از این گذشته، اسلام برای رشد عقلانی به تأمل در تاریخ گذشتگان میخواند و سیر در تاریخ را لازمه رشد عقلانی میداند. اسلام به علم هم میخواند؛ اما، علمی که همراه با دین است نه مقابل آن. از نگاه اسلام، میان عقل و روح | تربیت عقلانی: عقل یکی از بزرگترین نیروهای انسان است و در قرآن، واژه فؤاد در معنای قلب استفاده شده است (ملک: 23). انسان به عقلش آزموده میشود. اسلام برای تربیت عقل، ابتدا حوزه نظر عقل را تعیین میکند تا به بیراه نرود؛ سپس، از راه استدلال و شناخت حقایق، نیروی عقل را پرورش میدهد و برای این کار از دو وسیله و روش بهره میبرد: یکی پرهیز عقل از ظن و گمان و پیروی نامعقول از دیگران و دیگری تفکر در قوانین طبیعت و عجایب آن. اسلام از تفکر در آفاق تنها رشد عقلانی را نمیخواهد، بلکه عمل به مقتضای حق را نیز خواهان است؛ برخلاف پرورش عقل در اروپا که در نهایت و اوج رشد عقلی، طبیعت به جای خدا نهاده میشود. از این گذشته، اسلام برای رشد عقلانی به تأمل در تاریخ گذشتگان میخواند و سیر در تاریخ را لازمه رشد عقلانی میداند. اسلام به علم هم میخواند؛ اما، علمی که همراه با دین است نه مقابل آن. از نگاه اسلام، میان عقل و روح رابطهای استوار حاکم است که به هدایت عقل به خداوند و پرهیز از ماده پرستی کمک میکند<ref>همان، ص258</ref> | ||
تربیت جسم: از نگاه اسلام، انسان ترکیبی از روح، عقل و جسم است؛ اما، این بدان معنا نیست که آدمی سه جزء متمایز دارد که هریک را | تربیت جسم: از نگاه اسلام، انسان ترکیبی از روح، عقل و جسم است؛ اما، این بدان معنا نیست که آدمی سه جزء متمایز دارد که هریک را حوزهای جداگانه است و ربطی به یکدیگر ندارند؛ برعکس، از نگاه اسلام، انسان حقیقتی واحد با اجزای سه گانه است و تربیت هریک از اجزاء، در دو جزء دیگر نیز اثر مینهد و آنچه موجب تفکیک بحث تربیت روحی، جسمی و عقلی از یکدیگر است تنها، ضرورت و روش بحث و تلاش برای وضوح بیشتر آن است<ref>همان، ص258-259</ref> | ||
اسلام، تربیت جسمی و پرورش نیروهای حیاتی را با هم لحاظ میکند. اسلام در باب تربیت جسمی، دستورهای فراوانی دارد و جسم را تحقیر نمیکند؛ همچنین اسلام به پرورش نیروهای حیاتی اهتمام تام دارد و آنها را مانند نیروی عقلانی و نیروهای روحی تربیت میکند، از جمله این نیروها، نیروی جنسی است که در کنار دیگر امیال و خواستهای سرشتی آدمی، باید تربیت شود<ref>همان، ص259</ref> | اسلام، تربیت جسمی و پرورش نیروهای حیاتی را با هم لحاظ میکند. اسلام در باب تربیت جسمی، دستورهای فراوانی دارد و جسم را تحقیر نمیکند؛ همچنین اسلام به پرورش نیروهای حیاتی اهتمام تام دارد و آنها را مانند نیروی عقلانی و نیروهای روحی تربیت میکند، از جمله این نیروها، نیروی جنسی است که در کنار دیگر امیال و خواستهای سرشتی آدمی، باید تربیت شود<ref>همان، ص259</ref> | ||