۱٬۴۸۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''الوجوه و النظائر | '''الوجوه و النظائر في القرآن العظيم،''' اثر [[مقاتل بن سلیمان|مقاتل بن سلیمان بلخی]] (متوفی 150ق) از کهنترین تفاسیر ادبی در واژهشناسی قرآن است که با تحقیق [[ضامن، حاتم صالح|حاتم صالح ضامن]] ارائه شده است. | ||
==انگیزه تألیف== | ==انگیزه تألیف== | ||
از بررسی کتاب | از بررسی کتاب مذکور، مطلبی که دلالت بر انگیزه مؤلف بنماید یافت نشد. شاید هدف ایشان از نگارش این اثر را بتوان از حدیثی از پیامبر(ص) به دست آورد. پیامبر(ص) فرمود: «کسی به بلندترین مرتبه فهم قرآن نمیرسد، مگر اینکه برای واژگان قرآن وجوه و معانی بسیاری بداند».<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19</ref> میتوان از نقل این حدیث در آغاز اثر دو نکته برداشت کرد: یکی اهمیت دانش وجوه و نظائر و دیگری انگیزه تألیف مفسر. | ||
به نظر محقق، اثر حاضر از نخستین تفاسیر ادبی قرآن در این موضوع بشمار میآید؛ زیرا پیش از مقاتل هیچ مفسری بهصورت مستقل به این دانش نپرداخته است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref> البته این سخن پایدار نیست؛ زیرا «بیان معانی الفاظ القرآن» اثر علی بن عبدالله بن عباس (متوفی 118ق) که بهتازگی یافت شده کهنترین اثر در این رشته بشمار میآید.<ref>ر.ک: نجارزادگان، فتحالله، ص143-156 </ref> | |||
روش وی در این کتاب | روش وی در این کتاب اینگونه است که نخست لفظی را ذکر میکند و سپس به بیان وجوه و نظائر مختلف آن در قرآن کریم میپردازد. | ||
وی در این کتاب صدوهفتادوشش واژه را مورد بررسی قرار داده است. ذکر آنها | وی در این کتاب صدوهفتادوشش واژه را مورد بررسی قرار داده است. ذکر آنها بهترتیب الفبایی نیست. با واژه «الهدی» آغاز و با کلمه «فوق» انجام یافته است. | ||
==ویژگیها== | |||
#اولین کتاب در دانش واژهشناسی قرآن. | |||
#تدوین فن وجوه و نظائر در زمان شکلگیری فکر و اندیشه اسلامی در قرن دوم هجری. | |||
==ویژگیها== | |||
#اولین کتاب در دانش | |||
#تدوین فن وجوه و نظائر در زمان | |||
#دسترسی به آرای تفسیری مفسر. | #دسترسی به آرای تفسیری مفسر. | ||
#امکان دستیابی به اندیشههای قرآنی مقاتل پیرامون واژگان قرآن. | #امکان دستیابی به اندیشههای قرآنی مقاتل پیرامون واژگان قرآن. | ||
#بررسی تحلیلی دیدگاه نحویان معروف توسط مؤلف و تقویت قواعد نحوی و | #بررسی تحلیلی دیدگاه نحویان معروف توسط مؤلف و تقویت قواعد نحوی و پایهریزی تفسیر تحلیلی ادبی قرآن.<ref>ر.ک: ایروانی، مرتضی، ص35-52</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۵۵: | خط ۴۹: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
#مقدمه | #مقدمه و متن کتاب. | ||
# ایروانی، مرتضی، مهر 1371، | # ایروانی، مرتضی، مهر 1371، «الوجوه و النظائر في القرآن الكريم و کتاب مقاتل بن سلیمان»، رسالة القرآن، ش10، ص35-52. | ||
# نجارزادگان، فتحالله، | # نجارزادگان، فتحالله، پاییز 1385، کاوشی در شناخت کهنترین اثر در فن وجوه و نظائر قرآن، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، 3، ص143-156. | ||
== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||