۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ترتيب أسانيد كتاب الكافي للشيخ الكليني رحمه‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها
ترتيب أسانيد كتاب الكافي للشيخ الكليني رحمه‌الله (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۱ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۵۵
، ۱۱ آوریل ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
همان طور که شیخ محمد واعظ‌زاده خراسانی در مقدمه کتاب نقل کرده، بیان داستان تشکیل این کتاب، خودش در حد یک کتاب مجزا خواهد بود<ref>ر.ک: مقدمه محمد واعظ‌زاده بر کتاب، ص43</ref>. اما خواننده گرامی، به علت رعایت اختصار و عدم گنجایش حجم این مقاله، می‌تواند داستان مختصر تشکیل موسوعه رجالی را از زبان ایشان در صفحات 43 تا 45 مقدمه شیخ [[واعظ‌زاده خراسانی، محمد|محمد واعظ‌زاده]] بر کتاب بخواند. وی پس از بیان قضیه تشکیل این کتاب، به 10 فایده از مزایای این اثر اشاره می‌کند، به شرح زیر: | همان طور که شیخ محمد واعظ‌زاده خراسانی در مقدمه کتاب نقل کرده، بیان داستان تشکیل این کتاب، خودش در حد یک کتاب مجزا خواهد بود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36763/%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%84%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?pageNumber=43&viewType=pdf ر.ک: مقدمه محمد واعظ‌زاده بر کتاب، ص43]</ref>. اما خواننده گرامی، به علت رعایت اختصار و عدم گنجایش حجم این مقاله، می‌تواند داستان مختصر تشکیل موسوعه رجالی را از زبان ایشان در صفحات 43 تا 45 مقدمه شیخ [[واعظ‌زاده خراسانی، محمد|محمد واعظ‌زاده]] بر کتاب بخواند. وی پس از بیان قضیه تشکیل این کتاب، به 10 فایده از مزایای این اثر اشاره می‌کند، به شرح زیر: | ||
# عدم تکرار و تقطیع در احادیث، مگر در برخی احادیث جامع طولانی؛ مانند حدیث وصیت پیامبر(ص) به علی(ع) و حدیث اربعمائة که هرکدام از قطعاتش به‌تنهایی یک حدیث به حساب می‌آید. | # عدم تکرار و تقطیع در احادیث، مگر در برخی احادیث جامع طولانی؛ مانند حدیث وصیت پیامبر(ص) به علی(ع) و حدیث اربعمائة که هرکدام از قطعاتش به‌تنهایی یک حدیث به حساب می‌آید. | ||
# همه طرق یک حدیث در اول آن ذکر شده است؛ این امر به دلیل تلفیق میان طرق و به اقتباس از روش کتاب «الوافی» فیض کاشانی اخذ شده است. | # همه طرق یک حدیث در اول آن ذکر شده است؛ این امر به دلیل تلفیق میان طرق و به اقتباس از روش کتاب «الوافی» فیض کاشانی اخذ شده است. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
# نقل تعدادی از ابواب کتاب القضای «وسایل» که حاوی ادله احکام است، به مقدمه کتاب که خودش با مواردی که از مقدمات عبادات ذکر کرده، یک جلد کامل را تشکیل می‌دهد؛ این موارد شامل ابواب حجیت اخبار و طریق علاج روایات متعارض و حجیت ظواهر کتاب و حجیت عقل و ابطال قیاس و حرمت بدعت و حکم شبهات حکمیه و موضوعیه و غیره است. نویسنده، در این موارد به تبدیل عناوینی که شیخ حر برحسب مسلک اخباری خودش داشته، به عناوینی که نزد اصولیون استوار است، دست زده است. | # نقل تعدادی از ابواب کتاب القضای «وسایل» که حاوی ادله احکام است، به مقدمه کتاب که خودش با مواردی که از مقدمات عبادات ذکر کرده، یک جلد کامل را تشکیل می‌دهد؛ این موارد شامل ابواب حجیت اخبار و طریق علاج روایات متعارض و حجیت ظواهر کتاب و حجیت عقل و ابطال قیاس و حرمت بدعت و حکم شبهات حکمیه و موضوعیه و غیره است. نویسنده، در این موارد به تبدیل عناوینی که شیخ حر برحسب مسلک اخباری خودش داشته، به عناوینی که نزد اصولیون استوار است، دست زده است. | ||
# ادغام ابواب تکراری در مواضع متعدد کتاب وسائل، در موضع واحد و باب واحد؛ مثل باب «حد بلوغ مرد و زن» که در این کتاب در بخش مقدمه ذکر شده، ولی شیخ حر عاملی در مقدمه عبادات و کتاب‌های صوم و حج و نکاح و حج و چه‌بسا ابواب دیگر، آن را ذکر کرده است. | # ادغام ابواب تکراری در مواضع متعدد کتاب وسائل، در موضع واحد و باب واحد؛ مثل باب «حد بلوغ مرد و زن» که در این کتاب در بخش مقدمه ذکر شده، ولی شیخ حر عاملی در مقدمه عبادات و کتاب‌های صوم و حج و نکاح و حج و چه‌بسا ابواب دیگر، آن را ذکر کرده است. | ||
# اخذ روایات از منابع اولیه و اصلی و نسخ خطی معتبر آنها؛ با توجه به اینکه گروهی که درصدد این کار بوده‌اند، دسترسی به نسخ اصلی در کتابخانه آیت‌االله بروجردی و آیت‌الله مرعشی نجفی و دیگران، به‌خصوص درباره کتب اربعه داشته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص45-47</ref>. | # اخذ روایات از منابع اولیه و اصلی و نسخ خطی معتبر آنها؛ با توجه به اینکه گروهی که درصدد این کار بوده‌اند، دسترسی به نسخ اصلی در کتابخانه آیت‌االله بروجردی و آیت‌الله مرعشی نجفی و دیگران، به‌خصوص درباره کتب اربعه داشته‌اند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36763/%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%84%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?pageNumber=45&viewType=pdf ر.ک: همان، ص45-47]</ref>. | ||
درهرحال این کتاب، اولین جلد از موسوعه رجالی [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله بروجردی]] است که از 14 تن از شاگردانش برگزیده‌اش در نگارش آن یاری جسته است. جلد اول این مجموعه، به کتاب حاضر، یعنی ترتیب اسانید کتاب کافی پرداخته است. [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله بروجردی]] مقدمه کاملی بر این جلد نوشته و در آن، درباره سبب تألیف کتاب صحبت کرده است. این مقدمه حاوی مطالب مفید و مهمی است و از جمله این مقدمه ضابطه طبقات راویان است که از ابتکارات ایشان است. به جهت مراعات اختصار و عدم گنجایش این مقاله، خواننده علاقه‌مند به اطلاع از مطالب این مقدمه را که با خط خوش شیخ [[نوری همدانی، حسین|حسین نوری همدانی]] نوشته شده، به مطالعه صفحات 108 به بعد کتاب ارجاع می‌دهیم. شیخ حسن نوری نیز مقدمه‌ای بر این کتاب نوشته که به خط خودش است و در مقدمه درباره کاری که روی کتاب انجام داده، نوشته است. او اولا، چون دیده ارقام اسانید موافق با چاپ سنگی کافی بوده، فهرستی برای این ابواب بر اساس چاپ جدید کتاب کافی (چاپ شیخ آخوندی) ارائه کرده تا وقوف بر اسانید بر اساس این چاپ تسهیل شود. این فهرست در ابتدای کتاب ارائه شده است. ثانیا، فهرستی برای تهذیب بر اساس چاپ جدید و فهرست دیگری برای کتاب استبصار ترتیب داده و می‌دانسته که این شماره‌های موجود در نسخه چاپی، موافق با چاپ سنگی تهذیب است و بر استبصار تطبیق ندارد. درهرحال، مراجعه‌کننده به این دو فهرست، امکان وقوف بر مواضع اسانید [[تهذيب الأحكام|تهذیب]] و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] در چاپ جدید، یعنی چاپ آخوندی را خواهد داشت<ref>ر.ک: همان، ص60-62</ref>. | درهرحال این کتاب، اولین جلد از موسوعه رجالی [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله بروجردی]] است که از 14 تن از شاگردانش برگزیده‌اش در نگارش آن یاری جسته است. جلد اول این مجموعه، به کتاب حاضر، یعنی ترتیب اسانید کتاب کافی پرداخته است. [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله بروجردی]] مقدمه کاملی بر این جلد نوشته و در آن، درباره سبب تألیف کتاب صحبت کرده است. این مقدمه حاوی مطالب مفید و مهمی است و از جمله این مقدمه ضابطه طبقات راویان است که از ابتکارات ایشان است. به جهت مراعات اختصار و عدم گنجایش این مقاله، خواننده علاقه‌مند به اطلاع از مطالب این مقدمه را که با خط خوش شیخ [[نوری همدانی، حسین|حسین نوری همدانی]] نوشته شده، به مطالعه صفحات 108 به بعد کتاب ارجاع می‌دهیم. شیخ حسن نوری نیز مقدمه‌ای بر این کتاب نوشته که به خط خودش است و در مقدمه درباره کاری که روی کتاب انجام داده، نوشته است. او اولا، چون دیده ارقام اسانید موافق با چاپ سنگی کافی بوده، فهرستی برای این ابواب بر اساس چاپ جدید کتاب کافی (چاپ شیخ آخوندی) ارائه کرده تا وقوف بر اسانید بر اساس این چاپ تسهیل شود. این فهرست در ابتدای کتاب ارائه شده است. ثانیا، فهرستی برای تهذیب بر اساس چاپ جدید و فهرست دیگری برای کتاب استبصار ترتیب داده و می‌دانسته که این شماره‌های موجود در نسخه چاپی، موافق با چاپ سنگی تهذیب است و بر استبصار تطبیق ندارد. درهرحال، مراجعه‌کننده به این دو فهرست، امکان وقوف بر مواضع اسانید [[تهذيب الأحكام|تهذیب]] و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] در چاپ جدید، یعنی چاپ آخوندی را خواهد داشت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36763/%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%84%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?pageNumber=60&viewType=pdf ر.ک: همان، ص60-62]</ref>. | ||
سایر جلدهای موسوعه رجالی [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله بروجردی]]، به‌ترتیب چنین است: | سایر جلدهای موسوعه رجالی [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله بروجردی]]، به‌ترتیب چنین است: | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
جلد پنجم: ترتیب اسانید 3 کتاب از کتاب‌های شیخ صدوق (ترتیب اسانید «من‌لايحضره‌الفقيه» به خط شیخ حسن نوری؛ ترتیب رجال اسانید کتاب «من‌لايحضره‌الفقيه» به خط سید محمدحسن طباطبایی و ترتیب اسانید کتاب امالی شیخ صدوق)؛ | جلد پنجم: ترتیب اسانید 3 کتاب از کتاب‌های شیخ صدوق (ترتیب اسانید «من‌لايحضره‌الفقيه» به خط شیخ حسن نوری؛ ترتیب رجال اسانید کتاب «من‌لايحضره‌الفقيه» به خط سید محمدحسن طباطبایی و ترتیب اسانید کتاب امالی شیخ صدوق)؛ | ||
جلد ششم: رجال اسانید یا طبقات رجال 3 کتاب از کتاب‌های رجالی، یعنی رجال کشی، رجال طوسی و رجال نجاشی؛ | جلد ششم: رجال اسانید یا طبقات رجال 3 کتاب از کتاب‌های رجالی، یعنی رجال کشی، رجال طوسی و رجال نجاشی؛ | ||
جلد هفتم: ترتیب رجال اسانید تهذیب یا طبقات رجال این کتاب<ref>ر.ک: همان، ص61-63</ref>. | جلد هفتم: ترتیب رجال اسانید تهذیب یا طبقات رجال این کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36763/%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%84%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87?pageNumber=61&viewType=pdf ر.ک: همان، ص61-63]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:علم الحدیث]] | |||
[[رده:مباحث خاص علم الحدیث]] | |||
[[رده:فروردین(1401)]] | |||