۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بـ' به 'ب') |
جز (جایگزینی متن - 'تـ' به 'ت') |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
رساله ملاصدرا تحت عنوان «الواردات القلبية في معرفة الربوبية»، یکی از رسائل نسبتا کوتاه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|حکیم ملاصدرا]] است، ولی میتوان گفت این اثر تقریبا همه مسائل مهم فلسفه و عرفان را در بر میگیرد؛ از جمله وجود، ذات و صفات حق، علم باری تعالی، آفرینش و مراتب آن، نفس انسانی و قوای آن، ادراک، تقسیم عالم به ملک و ملکوت، مبدأ و معاد، عالم کبیر و عالم صغیر، انسان کامل و محبّت الهی. البته این مسائل در رساله به وجه اجمال و مختصر مطرح شده و حکیم به تدقیق دقایق آنها نمیپردازد و میتوانیم بگوییم این اثر طبق قانونِ «برای دانا کافی است» تصنیف شده است. رساله «الواردات» شامل چهل باب یا «فیض» است. در هـریک از آنها یک مسئله بهخصوص مطرح میشود؛ مثلا وجود یا عقول عشره یا تقسیم انسان به نفس و بدن... البته وی چنانکه در اکثر آثار او میبینیم در این رساله نیز از آثار پیشینیان خود فراوان استفاده میکند و حتی بعضا کلام آنان را عینا نقل میکند؛ مثلا کلام ابن سینا و غزالی و گویا نظر خاصی راجع به عدهای از مسائل نداشته باشد. اما آنچه شایسته شگفتی و موجب تحیّر ماست، اینکه حکیم | رساله ملاصدرا تحت عنوان «الواردات القلبية في معرفة الربوبية»، یکی از رسائل نسبتا کوتاه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|حکیم ملاصدرا]] است، ولی میتوان گفت این اثر تقریبا همه مسائل مهم فلسفه و عرفان را در بر میگیرد؛ از جمله وجود، ذات و صفات حق، علم باری تعالی، آفرینش و مراتب آن، نفس انسانی و قوای آن، ادراک، تقسیم عالم به ملک و ملکوت، مبدأ و معاد، عالم کبیر و عالم صغیر، انسان کامل و محبّت الهی. البته این مسائل در رساله به وجه اجمال و مختصر مطرح شده و حکیم به تدقیق دقایق آنها نمیپردازد و میتوانیم بگوییم این اثر طبق قانونِ «برای دانا کافی است» تصنیف شده است. رساله «الواردات» شامل چهل باب یا «فیض» است. در هـریک از آنها یک مسئله بهخصوص مطرح میشود؛ مثلا وجود یا عقول عشره یا تقسیم انسان به نفس و بدن... البته وی چنانکه در اکثر آثار او میبینیم در این رساله نیز از آثار پیشینیان خود فراوان استفاده میکند و حتی بعضا کلام آنان را عینا نقل میکند؛ مثلا کلام ابن سینا و غزالی و گویا نظر خاصی راجع به عدهای از مسائل نداشته باشد. اما آنچه شایسته شگفتی و موجب تحیّر ماست، اینکه حکیم توانسته است در این رساله کوتاه خلاصه نظام فلسفی خـود را بهطور ایما و اشاره بیان کند و شاید بدین سبب در خاتمه آن میگوید: «قد أشير في هذه الرموز إلی كنوز لا يهتدي إلی معناها إلاّ من عـنّی نفسه بالمجاهدات حتی عرف المطلب». | ||
و سخنان خود را به رموز مقایسه میکند و البته این توانایی او بدانکه مسائل بسیار مشکل و پیچیده را اجمالا بیان میکند، نشان پختگی شخصیت عرفانی و معنوی او است<ref>ر.ک: اشوتس یانیس، ص74</ref>. | و سخنان خود را به رموز مقایسه میکند و البته این توانایی او بدانکه مسائل بسیار مشکل و پیچیده را اجمالا بیان میکند، نشان پختگی شخصیت عرفانی و معنوی او است<ref>ر.ک: اشوتس یانیس، ص74</ref>. | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
متأسفانه ما معلوماتی راجع به زمان و مکان و چگونگی تألیف این رساله در دست نداریم. ناشر و مترجم فـارسی این رساله، گمان دارد این رساله در زمان اقامت [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در قریه کهک تصنیف شده است، اما هیچ دلیلی برای این ادعا نمیآورد<ref>ر.ک: اشوتس یانیس، ص74</ref>. | متأسفانه ما معلوماتی راجع به زمان و مکان و چگونگی تألیف این رساله در دست نداریم. ناشر و مترجم فـارسی این رساله، گمان دارد این رساله در زمان اقامت [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در قریه کهک تصنیف شده است، اما هیچ دلیلی برای این ادعا نمیآورد<ref>ر.ک: اشوتس یانیس، ص74</ref>. | ||
آخرین متن انتقادی رساله، همراه با ترجمه فارسی آن در سال 1399ق/1979م، در | آخرین متن انتقادی رساله، همراه با ترجمه فارسی آن در سال 1399ق/1979م، در تهران و در سلسله انتشارات انجمن فلسفه ایران (شـماره 94) به کـوشش احمد شـفیعیها، استاد دانشگاه گوته فـرانکفورت، چـاپ شده است. ترجمه روسی آن نیز بر اساس همین متن توسط یانیس اشوتس اجرا شده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== |
ویرایش