پرش به محتوا

روش تحقیق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغه: همراه با اسناد و مدارک نهج‌البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'نهج‌البلاغه' به 'نهج‌البلاغة'
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت')
جز (جایگزینی متن - 'نهج‌البلاغه' به 'نهج‌البلاغة')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR03455J1.jpg
| تصویر =NUR03455J1.jpg
| عنوان =‏روش تحقیق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغه: همراه با اسناد و مدارک نهج‌البلاغه
| عنوان =‏روش تحقیق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغة: همراه با اسناد و مدارک نهج‌البلاغة
| عنوان‌های دیگر =روش‏های تحقیق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغه
| عنوان‌های دیگر =روش‏های تحقیق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغة


همراه با اسناد و مدارک نهج‌البلاغه
همراه با اسناد و مدارک نهج‌البلاغة
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[دشتی، محمد]] (نویسنده)
[[دشتی، محمد]] (نویسنده)
خط ۱۰: خط ۱۰:
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏085‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏5‎‏ر‎‏9‎‏
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏085‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏5‎‏ر‎‏9‎‏
| موضوع =
| موضوع =
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - تحقیق
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغة - تحقیق


علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - مأخذ
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغة - مأخذ
| ناشر =  
| ناشر =  
نشر امام علی(ع)
نشر امام علی(ع)
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}
   
   
'''روش تحقيق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغه''' كتابى است به زبان فارسى نوشته حجت‌الاسلام [[دشتی، محمد|محمد دشتى]] كه به بررسى روش تحقيق در اسناد نهج‌البلاغه مى‌پردازد.
'''روش تحقيق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغة''' كتابى است به زبان فارسى نوشته حجت‌الاسلام [[دشتی، محمد|محمد دشتى]] كه به بررسى روش تحقيق در اسناد نهج‌البلاغة مى‌پردازد.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۳۴: خط ۳۴:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
اين كتاب چهارمين جلد از "مجموعه آشنايى با نهج‌البلاغه" است.
اين كتاب چهارمين جلد از "مجموعه آشنايى با نهج‌البلاغة" است.


در فصل نخست با عنوان "روش تحقيق" مؤلف به موضوعات ذيل پرداخته است:
در فصل نخست با عنوان "روش تحقيق" مؤلف به موضوعات ذيل پرداخته است:


1-ضرورت جمع‌آورى مدارک نهج‌البلاغه
1-ضرورت جمع‌آورى مدارک نهج‌البلاغة


مؤلف در اين بخش، جمع‌آورى مدارک نهج‌البلاغه را يكى از بهترين روش‌هاى پاسخ‌گويى و عملى‌ترين راه رفع شبهاتى كه درباره نهج‌البلاغه ايراد شده است، مى‌داند و با يادآورى اين نكته كه بسيارى از خطبه‌ها و نامه‌هاى حضرت در كتب شيعه و اهل سنت، قبل از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، مورد بحث و بررسى قرار گرفته، اين اشكالات را قابل پاسخ‌گويى مى‌داند.
مؤلف در اين بخش، جمع‌آورى مدارک نهج‌البلاغة را يكى از بهترين روش‌هاى پاسخ‌گويى و عملى‌ترين راه رفع شبهاتى كه درباره نهج‌البلاغة ايراد شده است، مى‌داند و با يادآورى اين نكته كه بسيارى از خطبه‌ها و نامه‌هاى حضرت در كتب شيعه و اهل سنت، قبل از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، مورد بحث و بررسى قرار گرفته، اين اشكالات را قابل پاسخ‌گويى مى‌داند.


2-روش نويسندگان مدارک نهج‌البلاغه
2-روش نويسندگان مدارک نهج‌البلاغة


در اين بخش، مؤلف با يادآورى تلاش دانشمندان بيدار و پژوهشگران هشيار شيعه، در راه اثبات اصالت و سلامت نهج‌البلاغه، به روش‌هاى ايشان در اين رابطه اشاره مى‌كند. از نظر ايشان، اين نويسندگان چهار روش را در بررسى مدارک نهج‌البلاغه در پيش گرفته‌اند:
در اين بخش، مؤلف با يادآورى تلاش دانشمندان بيدار و پژوهشگران هشيار شيعه، در راه اثبات اصالت و سلامت نهج‌البلاغة، به روش‌هاى ايشان در اين رابطه اشاره مى‌كند. از نظر ايشان، اين نويسندگان چهار روش را در بررسى مدارک نهج‌البلاغة در پيش گرفته‌اند:


اول: گروهى براى جمع‌آورى همه اسناد و مدارک نهج‌البلاغه تلاش‌هاى طاقت‌فرسايى را انجام داده‌اند.
اول: گروهى براى جمع‌آورى همه اسناد و مدارک نهج‌البلاغة تلاش‌هاى طاقت‌فرسايى را انجام داده‌اند.


دوم: گروهى ديگر در رابطه با تحقيقات مختلف خودشان آنچه را يافتند، جمع‌آورى و به صورت كتاب مستقلى عرضه نموده‌اند و در مقام جمع‌آورى همه مدارک اين كتاب نبوده‌اند.
دوم: گروهى ديگر در رابطه با تحقيقات مختلف خودشان آنچه را يافتند، جمع‌آورى و به صورت كتاب مستقلى عرضه نموده‌اند و در مقام جمع‌آورى همه مدارک اين كتاب نبوده‌اند.


سوم: بعضى از نويسندگان اسناد و مدارک نهج‌البلاغه، منابع قبل از سال 400ق. را ملاك كار خود قرار داده و به بررسى منابع پس از آن نپرداختند.
سوم: بعضى از نويسندگان اسناد و مدارک نهج‌البلاغة، منابع قبل از سال 400ق. را ملاك كار خود قرار داده و به بررسى منابع پس از آن نپرداختند.


چهارم: برخى هم بر اساس ملاك‌ها و متدهاى گوناگون شناسايى، اسناد و مدارک را به قبل از سال 400ق. محدود نكرده، بلكه از منابع معاصرين [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] و پس از آن نيز استفاده نموده‌اند.
چهارم: برخى هم بر اساس ملاك‌ها و متدهاى گوناگون شناسايى، اسناد و مدارک را به قبل از سال 400ق. محدود نكرده، بلكه از منابع معاصرين [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] و پس از آن نيز استفاده نموده‌اند.
خط ۵۶: خط ۵۶:
3-نقد و بررسى روش‌ها
3-نقد و بررسى روش‌ها


در اين بخش مؤلف به نقد و بررسى روش نويسندگان آثارى؛ چون: كتاب مدارک نهج‌البلاغه نوشته علامه کاشف‌الغطاء، كتاب استناد نهج‌البلاغه، نوشته امتياز على عرشى، بحثى كوتاه پيرامون مدارک نهج‌البلاغه، [[استادی، رضا|رضا استادى]]، [[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح نهج‌البلاغه ابن ابى‌الحديد]] و...در بررسى مدارک و اسناد نهج‌البلاغه پرداخته و به اين نتيجه مى‌رسد كه اين راه؛ يعنى بررسى مدارک اين كتاب ارزشمند هنوز به پايان نرسيده و بايد تحقيقات گسترده و همه جانبه‌اى در اين زمينه انجام گيرد.
در اين بخش مؤلف به نقد و بررسى روش نويسندگان آثارى؛ چون: كتاب مدارک نهج‌البلاغة نوشته علامه کاشف‌الغطاء، كتاب استناد نهج‌البلاغة، نوشته امتياز على عرشى، بحثى كوتاه پيرامون مدارک نهج‌البلاغة، [[استادی، رضا|رضا استادى]]، [[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح نهج‌البلاغة ابن ابى‌الحديد]] و...در بررسى مدارک و اسناد نهج‌البلاغة پرداخته و به اين نتيجه مى‌رسد كه اين راه؛ يعنى بررسى مدارک اين كتاب ارزشمند هنوز به پايان نرسيده و بايد تحقيقات گسترده و همه جانبه‌اى در اين زمينه انجام گيرد.


4-روش ما در كتاب حاضر
4-روش ما در كتاب حاضر
خط ۶۸: خط ۶۸:
ب: تلاش شده تا سال وفات نويسندگان منابع روائى و تاريخى ذكر شود.
ب: تلاش شده تا سال وفات نويسندگان منابع روائى و تاريخى ذكر شود.


ج: براى استخراج همه مدارک و اسناد سعى شده از كتب ابزارى استفاده شود و به وسيله معجم‌المفهرس، منابع روائى با نهج‌البلاغه تطبيق داده شده و مدارک لازم كشف گردد.
ج: براى استخراج همه مدارک و اسناد سعى شده از كتب ابزارى استفاده شود و به وسيله معجم‌المفهرس، منابع روائى با نهج‌البلاغة تطبيق داده شده و مدارک لازم كشف گردد.


مؤلف مدعى است با اين روش، مدارک و اسناد كتاب حاضر دو برابر كل مدارک و اسناد همه كتب مصادر نهج‌البلاغه است.
مؤلف مدعى است با اين روش، مدارک و اسناد كتاب حاضر دو برابر كل مدارک و اسناد همه كتب مصادر نهج‌البلاغة است.


5- کیفیت كشف و شناسايى مدارک نهج‌البلاغه
5- کیفیت كشف و شناسايى مدارک نهج‌البلاغة


در اين بخش مؤلف مراحل داوزده‌گانه كشف و شناسايى مدارک را معرفى مى‌نمايد.
در اين بخش مؤلف مراحل داوزده‌گانه كشف و شناسايى مدارک را معرفى مى‌نمايد.
خط ۷۸: خط ۷۸:
6-مشكلات كار جمع‌آورى اسناد و مدارك
6-مشكلات كار جمع‌آورى اسناد و مدارك


7-روش تحقيق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغه
7-روش تحقيق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغة


در اين بخش نویسنده به سه روش: بررسى تطبيقى و مقايسه‌اى، طبقه‌بندى مدارک و اسناد نهج‌البلاغه و روش بررسى امتيازات و ويژگى‌هاى مدارک و اسناد نهج‌البلاغه به عنوان برخى از روش‌هاى تحقيق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغه اشاره مى‌كند. به گفته مؤلف، اين روش‌ها هم به روش تحقيق، و هم به شيوه‌هاى تدريس اسناد و مدارک نهج‌البلاغه مربوط مى‌گردد.
در اين بخش نویسنده به سه روش: بررسى تطبيقى و مقايسه‌اى، طبقه‌بندى مدارک و اسناد نهج‌البلاغة و روش بررسى امتيازات و ويژگى‌هاى مدارک و اسناد نهج‌البلاغة به عنوان برخى از روش‌هاى تحقيق در اسناد و مدارک نهج‌البلاغة اشاره مى‌كند. به گفته مؤلف، اين روش‌ها هم به روش تحقيق، و هم به شيوه‌هاى تدريس اسناد و مدارک نهج‌البلاغة مربوط مى‌گردد.


8-روش تدريس در مدارک نهج‌البلاغه
8-روش تدريس در مدارک نهج‌البلاغة


مؤلف در اين بخش به بيان روش‌ها و شيوه‌هاى تدريس مدارک و اسناد نهج‌البلاغه مى‌پردازد.
مؤلف در اين بخش به بيان روش‌ها و شيوه‌هاى تدريس مدارک و اسناد نهج‌البلاغة مى‌پردازد.


9-خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى مشترك
9-خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى مشترك


در اين بخش، مؤلف با يادآورى اين نكته كه بسيارى از خطبه‌ها و نامه‌ها و كلمات حكمت‌آميز امام در نهج‌البلاغه به صورت جداگانه آورده شده و شماره مخصوص به خود را دارند؛ در حالى كه در برخى منابع روايى به صورت يك خطبه طولانى نقل گرديده و در نتيجه اسناد و مداركشان مشترك مى‌باشد، به بيان نقاط اشتراك خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى مشترك در نهج‌البلاغه پرداخته است.
در اين بخش، مؤلف با يادآورى اين نكته كه بسيارى از خطبه‌ها و نامه‌ها و كلمات حكمت‌آميز امام در نهج‌البلاغة به صورت جداگانه آورده شده و شماره مخصوص به خود را دارند؛ در حالى كه در برخى منابع روايى به صورت يك خطبه طولانى نقل گرديده و در نتيجه اسناد و مداركشان مشترك مى‌باشد، به بيان نقاط اشتراك خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى مشترك در نهج‌البلاغة پرداخته است.


10-شناخت نسخه‌هاى گوناگون نهج‌البلاغه
10-شناخت نسخه‌هاى گوناگون نهج‌البلاغة


در اين بخش مؤلف به معرفى 28 نسخه از نسخ نهج‌البلاغه پرداخته است.
در اين بخش مؤلف به معرفى 28 نسخه از نسخ نهج‌البلاغة پرداخته است.


11-تذكرات ضرورى
11-تذكرات ضرورى


فصل دوم: اسناد و مدارک خطبه‌هاى نهج‌البلاغه
فصل دوم: اسناد و مدارک خطبه‌هاى نهج‌البلاغة


در اين بخش مؤلف بر اساس ده نسخه (المعجم، صبحى، فيض، ابن ميثم، فى ظلال، الخوئى، ابن ابى‌الحديد، عبده، ملافتح‌الله و ملا صالح) مدارک و اسناد تك تك خطبه‌ها و نامه‌ها و كلمات حكمت‌آميز نهج‌البلاغه را ذكر مى‌كند.
در اين بخش مؤلف بر اساس ده نسخه (المعجم، صبحى، فيض، ابن ميثم، فى ظلال، الخوئى، ابن ابى‌الحديد، عبده، ملافتح‌الله و ملا صالح) مدارک و اسناد تك تك خطبه‌ها و نامه‌ها و كلمات حكمت‌آميز نهج‌البلاغة را ذكر مى‌كند.


در فصل سوم به معرفى اسناد و مدارک نامه‌هاى نهج‌البلاغه بر اساس ده نسخه ذكر شده پرداخته شده و اختلاف شماره‌هاى نسخ مذكور به همراه تاريخ وفات مؤلف ان مدارک نهج‌البلاغه ذكر شده است.
در فصل سوم به معرفى اسناد و مدارک نامه‌هاى نهج‌البلاغة بر اساس ده نسخه ذكر شده پرداخته شده و اختلاف شماره‌هاى نسخ مذكور به همراه تاريخ وفات مؤلف ان مدارک نهج‌البلاغة ذكر شده است.


در فصل چهارم اسناد و مدارک حكمت‌هاى نهج‌البلاغه معرفى گرديده است.
در فصل چهارم اسناد و مدارک حكمت‌هاى نهج‌البلاغة معرفى گرديده است.


در فصل پنجم مدارک و اسناد كلمات غريب(اعجاب آور و بى نظير) حضرت معرفى گرديده است.
در فصل پنجم مدارک و اسناد كلمات غريب(اعجاب آور و بى نظير) حضرت معرفى گرديده است.


در فصل ششم به كتاب‌شناسى مصادرى كه مؤلف براى استخراج مدارک و اسناد نهج‌البلاغه از آن‌ها بهره برده به همراه تاريخ وفات مؤلف ان كتب مذكور پرداخته شده است.
در فصل ششم به كتاب‌شناسى مصادرى كه مؤلف براى استخراج مدارک و اسناد نهج‌البلاغة از آن‌ها بهره برده به همراه تاريخ وفات مؤلف ان كتب مذكور پرداخته شده است.


در فصل هفتم هم أعلام موجود در اسناد و مدارک نهج‌البلاغه معرفى گرديده است. در اين فصل علاوه بر مشخصات نويسندگان كتب مصادر، تاريخ وفات ايشان و نيز اسامى و تعداد كتب ايشان ذكر گرديده است.
در فصل هفتم هم أعلام موجود در اسناد و مدارک نهج‌البلاغة معرفى گرديده است. در اين فصل علاوه بر مشخصات نويسندگان كتب مصادر، تاريخ وفات ايشان و نيز اسامى و تعداد كتب ايشان ذكر گرديده است.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
2- متن كتاب
2- متن كتاب


{{نهج‌البلاغه}}
{{نهج‌البلاغة}}




۶٬۵۹۱

ویرایش