پرش به محتوا

ابن بطه، عبیدالله بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |محمد
|-
|-
|متولد  
|متولد  
خط ۲۶: خط ۲۶:
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |[[             ]]
| data-type="authorWritings" |[[الإبانة عن شريعة الفرقة الناجية و مجانبة الفرق المذمومة]]
 
إبطال الحیل
[[                  ]]
|- class="articleCode"
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
خط ۴۹: خط ۴۸:
ابن بطه در مباحث کلامى صرفاً به کتاب و سنت، چنان‌که روش اسلاف وی بوده، تکیه دارد و تفکر حنبلى را با تعصب شدید طرح می‌کند و در فصل اول کتاب «ابانه»، لبه تیز حملات خود را متوجه مخالفین به‌خصوص شیعه نموده است، حتى فصل دوم این کتاب که با هدف تبیین معتقدات تألیف شده است، جنبه جدلى دارد و به‌طور کلی با توجه به همین خصیصه در کلام ابن بطه، درک بهتر آن مستلزم مقایسه کتاب «ابانه» او با آثار مخالفین معاصرش، مانند استغاثه ابوالقاسم کوفى امامى، خواهد بود. ابن بطه یکى از شخصیت‌های برجسته جنبشى است که در سده 4ق/10م، پدید آمد و هدف آن دفاع از ابوبکر، عمر، عثمان و نیز معاویه و کلاً آن دسته از اصحاب پیامبر(ص) بوده که مورد بی‌مهری شیعیان بوده‌اند؛ مثلاً وی از نخستین کسانى است که معاویه را با لقب خال‌المؤمنین یاد کرده است.
ابن بطه در مباحث کلامى صرفاً به کتاب و سنت، چنان‌که روش اسلاف وی بوده، تکیه دارد و تفکر حنبلى را با تعصب شدید طرح می‌کند و در فصل اول کتاب «ابانه»، لبه تیز حملات خود را متوجه مخالفین به‌خصوص شیعه نموده است، حتى فصل دوم این کتاب که با هدف تبیین معتقدات تألیف شده است، جنبه جدلى دارد و به‌طور کلی با توجه به همین خصیصه در کلام ابن بطه، درک بهتر آن مستلزم مقایسه کتاب «ابانه» او با آثار مخالفین معاصرش، مانند استغاثه ابوالقاسم کوفى امامى، خواهد بود. ابن بطه یکى از شخصیت‌های برجسته جنبشى است که در سده 4ق/10م، پدید آمد و هدف آن دفاع از ابوبکر، عمر، عثمان و نیز معاویه و کلاً آن دسته از اصحاب پیامبر(ص) بوده که مورد بی‌مهری شیعیان بوده‌اند؛ مثلاً وی از نخستین کسانى است که معاویه را با لقب خال‌المؤمنین یاد کرده است.


شگفت اینکه او حتى مردم را از تحقیق در وقایعى نظیر دو جنگ جمل و صفین نهى کرده است. ابن بطه به‌رغم نقل و نقد عقاید مخالفان، در زمینه آرای فرق مختلف اسلامى چندان مطلع نبوده است؛ مثلاً از قول معتزله می‌گوید که مرتکب صغیره کافر است؛ حال‌آنکه معتزله حتى مرتکب کبیره را هم «کافر» نمی‌دانند، بلکه چنین کسى به اعتقاد آنان «فاسق» است. به‌طور کلی ابن بطه فرق اسلامى را به‌صورتى آشفته ذکر کرده؛ چنان‌که برخى از مشاهیر معتزله، چون: ابوبکر اصم، ابن ابى‌دؤاد را در عداد جهمیه ذکر کرده و هشام فوطى و فضیل رقاشى را در عداد شیعه آورده است.
شگفت اینکه او حتى مردم را از تحقیق در وقایعى نظیر دو جنگ جمل و صفین نهى کرده است. ابن بطه به‌رغم نقل و نقد عقاید مخالفان، در زمینه آرای فرق مختلف اسلامى چندان مطلع نبوده است؛ مثلاً از قول معتزله می‌گوید که مرتکب صغیره کافر است؛ حال‌آنکه معتزله حتى مرتکب کبیره را هم «کافر» نمی‌دانند، بلکه چنین کسى به اعتقاد آنان «فاسق» است. به‌طور کلی ابن بطه فرق اسلامى را به‌صورتى آشفته ذکر کرده؛ چنان‌که برخى از مشاهیر معتزله، چون: [[اصم، ابوبکر عبدالرحمان بن کیسان بن جریر اموی|ابوبکر اصم]]، ابن ابى‌دؤاد را در عداد جهمیه ذکر کرده و هشام فوطى و فضیل رقاشى را در عداد شیعه آورده است.


==ابن بطه و فقه==
==ابن بطه و فقه==
خط ۵۵: خط ۵۴:


==ابن بطه و حدیث==
==ابن بطه و حدیث==
سند روایات ابن بطه از زمان خود او مورد طعن مخالفان قرار گرفته و ابن جوزی حنبلى به نقض این ایرادها پرداخته است. علمای غیر حنبلى پس از ابن بطه، در عین احترام به شخصیت او، وی را در حدیث ضعیف دانسته‌اند، اما بعضى از نقدها و توضیحات او در مورد برخى احادیث، نشان‌دهنده وسعت اطلاعات او در این فن است. از مشایخ بنام وی می‌توان عبدالله بن محمد بغوی، [[ابن ابی‌داود، عبدالله بن سلیمان|ابوبکر بن ابى‌داوود سجستانى]] و ابوذر بن باغندی را ذکر کرد. از روات و شاگردان معروف وی نیز می‌توان [[ابونعیم، احمد بن عبدالله|حافظ ابونعیم اصفهانى]] و ابوالفتح بن ابى‌الفوارس را نام برد. ابوعلى حسن بن شهاب عکبری نیز از شاگردان خاص ابن بطه است که تقریباً یگانه راوی کتاب «ابانه» اوست. ابن بطه در مکه با [[آجری، محمد بن حسین|ابوبکر آجری]]، مؤلف «كتاب الشريعة» آشنا شد و با وی باب مکاتبه را گشود.
سند روایات ابن بطه از زمان خود او مورد طعن مخالفان قرار گرفته و ابن جوزی حنبلى به نقض این ایرادها پرداخته است. علمای غیر حنبلى پس از ابن بطه، در عین احترام به شخصیت او، وی را در حدیث ضعیف دانسته‌اند، اما بعضى از نقدها و توضیحات او در مورد برخى احادیث، نشان‌دهنده وسعت اطلاعات او در این فن است. از مشایخ بنام وی می‌توان عبدالله بن محمد بغوی، [[ابن ابی‌داود، عبدالله بن سلیمان|ابوبکر بن ابى‌داوود سجستانى]] و ابوذر بن باغندی را ذکر کرد. از روات و شاگردان معروف وی نیز می‌توان [[ابونعیم، احمد بن عبدالله|حافظ ابونعیم اصفهانى]] و ابوالفتح بن ابى‌الفوارس را نام برد. ابوعلى حسن بن شهاب عکبری نیز از شاگردان خاص ابن بطه است که تقریباً یگانه راوی کتاب «ابانه» اوست. ابن بطه در مکه با [[آجری، محمد بن حسین|ابوبکر آجری]]، مؤلف «[[الشريعة|كتاب الشريعة]]» آشنا شد و با وی باب مکاتبه را گشود.


==ابن بطه و مسائل اجتماعى==
==ابن بطه و مسائل اجتماعى==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش