دیوان ناظم هروی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پایان شعر}}

و نیز قصیده‌ای 62 بیتی در مدح او:

در قطعه 24 نیز که باز عباسقلی خان را ستوده است، می‌گوید:

وی ترجیع‌بندی نیز به اقتفای سعدی سروده است. شعرای معاصر و یا اندکی پیش از او، اکثر به این نظیره‌سازی دست‌زده‌اند. او چند غزل نیز از حافظ استقبال کرده است و خود را پیرو او می‌شمارد:

[[هروی، فرخ‌حسین|ناظم]] از مضمون تازه، همچنان که مصطلح بوده است، به معنی وحشی و بیگانه تعبیر می‌کند:

و از مضمون تکراری، بیزار است:

و معتقد است که در مضمون بندی، باید به‌اعتدال گرایید:

و تنها به معانی بدیع توجه دارد:

و خود را مخترع و صاحب طرز خاص می‌شمارد:

و ضمن اینکه دیگران را به تتبع استادان می‌خواند، خود را به سبب جولان اندیشه، مستثنا می‌داند:

ناظم بر این عقیده است که لفظ و مضمون باید پابه‌پای یکدیگر بیایند و پیچیدن بیش‌ازحد بر مضمون، به زیان آن است:

و خود را شاعر معنی یاب می‌داند، نه لفاظ:

ناظم، معتقد است برای سرودن شعر نغز، تأمل و باریک‌بینی و تلاش ضرور است؛ هرچند این‌گونه اشعار، به‌زودی شهرت نمی‌یابند:

و شعری که فاقد ویژگی‌های طرز نو بوده و در اصطلاح آن روزگار، «هموار» خوانده می‌شده است را گذرگاه عمومی می‌داند:

و بالاخره عقیده دارد که معانی و مضامین تازه را قوافی به ذهن شاعر می‌آورند:

چنین می‌توان گفت که [[هروی، فرخ‌حسین|ناظم]] در طرز نو، مکتبی خاص خود دارد. ویژگی عمده او، توجه بیش‌ازحد به ترکیب‌های تشبیهی و استعاری است<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‌وهشت</ref>.

از خصوصیات [[هروی، فرخ‌حسین|ناظم]] در مدایح، آن است که همیشه به تعریف و تمجید از اسب ممدوح نیز می‌پردازد. تنها در دو، سه قصیده شکایت‌آمیز یا مشابه آن، که جای جولان اسب نبوده، از این کار، چشم پوشیده است<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‌ونه - هفتاد</ref>.

در دیوان او به برخی واژه‌ها برمی‌خوریم که در خراسان رواج بیشتری داشته و هم‌اکنون نیز مصطلح است، مانند پیش بودن در، واگذاشتن در، تنک کردن سفره، به ته انداختن، ته خرمن، نسق، صحرا، تخم کردن (چهار لغت اخیر از اصطلاحات زراعتی است). وی گاه «آن» را به‌جای «او» و «او» را به‌جای «آن» به کار می‌برد:

در بیت اخیر، «آن» قافیه نیز هست و به‌هیچ‌وجه نمی‌توان به‌جایش او گذاشت. ظاهراً این نحو استفاده از «آن» و «او» را باید از ویژگی‌های شعر [[هروی، فرخ‌حسین|ناظم]] بشمار آورد<ref>ر.ک: همان، صفحه هفتاد</ref>.

[[رده:آپلود مهر(98)]]