۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تلخيص كتاب المقولات: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'سانه' به 'سه‌گانه'
جز (جایگزینی متن - 'قديمي' به 'قدیمی') |
جز (جایگزینی متن - 'سانه' به 'سه‌گانه') |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
نخستین گردآوری از آثار منطقی [[ارسطو]] شامل شش کتاب بوده است: مقولات، عبارت، تحلیل اول، تحلیل ثانی، جدل و مغالطه. کتاب مقولات به‌عنوان آغازگر ارغنون جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید مهم‌ترین ویژگی مقولات این باشد که نقش حلقه واسط بین متافیزیک و منطق [[ارسطو]] را ایفاء می‌کند. مروری کوتاه بر مفاد مقولات نه‌تنها این نقش میانجی بودن را نشان می‌دهد، بلکه معلوم می‌کند که [[ارسطو]] با آگاهی کامل به طرح جوهر نخستین و اعراض آن (سایر مقولات) پرداخته تا زمینه فلسفی مناسبی برای قیاس، حد و برهان فراهم کند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25776/48 ر.ک: ذکیانی، غلامرضا، ص48]</ref>. | نخستین گردآوری از آثار منطقی [[ارسطو]] شامل شش کتاب بوده است: مقولات، عبارت، تحلیل اول، تحلیل ثانی، جدل و مغالطه. کتاب مقولات به‌عنوان آغازگر ارغنون جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید مهم‌ترین ویژگی مقولات این باشد که نقش حلقه واسط بین متافیزیک و منطق [[ارسطو]] را ایفاء می‌کند. مروری کوتاه بر مفاد مقولات نه‌تنها این نقش میانجی بودن را نشان می‌دهد، بلکه معلوم می‌کند که [[ارسطو]] با آگاهی کامل به طرح جوهر نخستین و اعراض آن (سایر مقولات) پرداخته تا زمینه فلسفی مناسبی برای قیاس، حد و برهان فراهم کند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25776/48 ر.ک: ذکیانی، غلامرضا، ص48]</ref>. | ||
نگاه [[ارسطو]] به مقولات، صرفاً نگاهی زبان‌شناختی نیست، تقسیم چهارگانه وی از موجودات و ذکر ویژگی‌های وجود داشتن در موضوع و گفته شدن به موضوع در کنار هم حاکی از نگاه | نگاه [[ارسطو]] به مقولات، صرفاً نگاهی زبان‌شناختی نیست، تقسیم چهارگانه وی از موجودات و ذکر ویژگی‌های وجود داشتن در موضوع و گفته شدن به موضوع در کنار هم حاکی از نگاه هستی‌شناسه‌گانه وی به مقولات می‌باشد. مقولات نزد ارسطو دریچه‌های ارتباطی عین و ذهن هستند. وی در همبستگی اندیشه با واقعیت، مسئله مقولات را مطرح می‌کند؛ بنابراین قواعد منطق ارسطو علاوه بر اینکه تحلیل شکل‌های اندیشیدن است، هدف آن شناخت واقعیت است؛ آن‌گونه که در ذهن انسان بازتاب دارد. طرح مقولات در آثار منطقی [[ارسطو]] دریچه‌ای برای ورود ذات‌گرایی در منطق و تسلط متافیزیک [[ارسطو]]یی بر منطق وی می‌باشد؛ امری که منطق [[ارسطو]] را در ارائه و تحلیل بسیاری از قضایا و قیاسات ناتوان و جنبه معنایی این منطق را در مقایسه با جنبه صوری آن پررنگ‌تر می‌نماید<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/57075/127 ر.ک: مهرخانی، پریسا، رسولی شربیانی، رضا ص 127]</ref>. | ||
ارسطو در رسائل گوناگونی از جمله متافیزیک، جدل، تحلیل دوم و به‌ویژه مقولات، به بحث از مقولات می‌پردازد. وی هم در رسائل منطقی همچون مقولات، تحلیل اول و دوم، درباره عبارت، جدل و سوفسطیا و هم در رسائل فلسفی همچون کتاب پنجم یعنی دلتا از مقولات بحث کرده است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که جایگاه مقولات از نظر [[ارسطو]] هم در فلسفه است و هم در منطق، چراکه روش عملی او در آثارش این را به ما نشان می‌دهد. با طرح نظریه کلیات خمس به‌عنوان مقدمه مقولات، مقدمه بجای ذی‌المقدمه، آغازگر کتب منطقی گشت. رکن اساسی ایساغوجی سلسله‌مراتب انواع و اجناس است که از جنس الأجناس تا نوع الأنواع ترتب می‌یابد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/57075/129 ر.ک: همان، ص129]</ref>. | ارسطو در رسائل گوناگونی از جمله متافیزیک، جدل، تحلیل دوم و به‌ویژه مقولات، به بحث از مقولات می‌پردازد. وی هم در رسائل منطقی همچون مقولات، تحلیل اول و دوم، درباره عبارت، جدل و سوفسطیا و هم در رسائل فلسفی همچون کتاب پنجم یعنی دلتا از مقولات بحث کرده است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که جایگاه مقولات از نظر [[ارسطو]] هم در فلسفه است و هم در منطق، چراکه روش عملی او در آثارش این را به ما نشان می‌دهد. با طرح نظریه کلیات خمس به‌عنوان مقدمه مقولات، مقدمه بجای ذی‌المقدمه، آغازگر کتب منطقی گشت. رکن اساسی ایساغوجی سلسله‌مراتب انواع و اجناس است که از جنس الأجناس تا نوع الأنواع ترتب می‌یابد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/57075/129 ر.ک: همان، ص129]</ref>. | ||