پرش به محتوا

الینابيع: تفاوت میان نسخه‌ها

۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'خردیری‌ها' به 'خرده‌گیری‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌گ' به '')
جز (جایگزینی متن - 'خردیری‌ها' به 'خرده‌گیری‌ها')
خط ۲۱: خط ۲۱:
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =34741
| کتابخانۀ دیجیتال نور =34741
| کتابخوان همراه نور =50574
| کد پدیدآور =07485
| کد پدیدآور =07485
| پس از =
| پس از =
خط ۴۴: خط ۴۵:
در ینبوع اول از معنای «ینبوع» (چشمه) بحث شده است. ابتدا ینبوع به دو نوع طبیعی و روحانی تقسیم شده است. او هدف از این باب را مقابله ینابیع روحانی با طبیعی دانسته تا بدین‌وسیله رموز این مسئله را کشف کند. او معتقد است که هر حرفی از حروف اسماء الهی مقابل یک ینبوع از ینابیع روحانی است؛ مثلاً در الله، الف واقع، مقابل سابقی است که ینبوع تأیید است یا لام اول، واقع مقابل ناطقی است که ینبوع ترکیب است و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34741/1/62 ر.ک: متن کتاب، ص63-62]</ref>.
در ینبوع اول از معنای «ینبوع» (چشمه) بحث شده است. ابتدا ینبوع به دو نوع طبیعی و روحانی تقسیم شده است. او هدف از این باب را مقابله ینابیع روحانی با طبیعی دانسته تا بدین‌وسیله رموز این مسئله را کشف کند. او معتقد است که هر حرفی از حروف اسماء الهی مقابل یک ینبوع از ینابیع روحانی است؛ مثلاً در الله، الف واقع، مقابل سابقی است که ینبوع تأیید است یا لام اول، واقع مقابل ناطقی است که ینبوع ترکیب است و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34741/1/62 ر.ک: متن کتاب، ص63-62]</ref>.


دومین ینبوع، در تبیین عالم عقل و نفس و کیفیت این دو است. محقق اثر در ابتدای این بحث توضیح داده که مؤلف در این ینبوع همانند دیگر فلاسفه اسماعیلی درصدد تطبیق نظریه مَثَل و ممثول است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34741/1/76 ر.ک: همان، ص76، پاورقی1]</ref>. یکی از باورهای اساسی اسماعیلیه که مبنا و پایه بحث تأویل و تا حدودی ظاهر و باطن قرآن قرار گرفته است، بحثی است با عنوان «مثل و ممثول». این عنوان در منظر اسماعیلیان به مفهوم تفسیر امور جسمانی به امور عقلیه فراحسی است. مثل و ممثول نخستین بار در عصر فاطمیان و با الهام از فلسفه افلاطون عرضه شده است. در فلسفه افلاطون موجودات دارای صور مجرده، از عالم اله هستند که گاه آن‌ها را مثل الهیه می‌گویند. با این راهکار اسماعیلیه تا حد زیادی باورها و نگرش‌های قرآنی خویش را عقلانی ساختند و از خردیری‌های مخالفان قرآن پاسخ گفتند. در نگاه دانشمندان اسماعیلی مثل و ممثول به آیات قرآن محدود نمی‌شود، بلکه کل جهان آفرینش از قبیل مثل و ممثول است؛ جسم انسان مثل است و نفس او ممثول، دنیا مثل است و آخرت ممثول، خورشید و ماه و ستارگان که ادامه حیات وابسته به آن‌هاست مثل خوانده می‌شوند و قوای باطنی آن‌ها یا نیروهای نهفته در آن‌ها ممثولات نام دارند. بر اساس این اصل و قاعده کلی در نظام آفرینش، خداوند برای انتقال حقایق دین به مردم، آن‌ها را در قالب مخلوقات در می‌آورد و انسان بایستی خویش را از چنگال این مخلوقات طبیعی رها کند و از این مثال‌ها به ممثولات که همان حقایق دین است راه یابد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/543/179 ر.ک: بهرامی، محمد، ص179]</ref>.
دومین ینبوع، در تبیین عالم عقل و نفس و کیفیت این دو است. محقق اثر در ابتدای این بحث توضیح داده که مؤلف در این ینبوع همانند دیگر فلاسفه اسماعیلی درصدد تطبیق نظریه مَثَل و ممثول است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34741/1/76 ر.ک: همان، ص76، پاورقی1]</ref>. یکی از باورهای اساسی اسماعیلیه که مبنا و پایه بحث تأویل و تا حدودی ظاهر و باطن قرآن قرار گرفته است، بحثی است با عنوان «مثل و ممثول». این عنوان در منظر اسماعیلیان به مفهوم تفسیر امور جسمانی به امور عقلیه فراحسی است. مثل و ممثول نخستین بار در عصر فاطمیان و با الهام از فلسفه افلاطون عرضه شده است. در فلسفه افلاطون موجودات دارای صور مجرده، از عالم اله هستند که گاه آن‌ها را مثل الهیه می‌گویند. با این راهکار اسماعیلیه تا حد زیادی باورها و نگرش‌های قرآنی خویش را عقلانی ساختند و از خرده‌گیری‌های مخالفان قرآن پاسخ گفتند. در نگاه دانشمندان اسماعیلی مثل و ممثول به آیات قرآن محدود نمی‌شود، بلکه کل جهان آفرینش از قبیل مثل و ممثول است؛ جسم انسان مثل است و نفس او ممثول، دنیا مثل است و آخرت ممثول، خورشید و ماه و ستارگان که ادامه حیات وابسته به آن‌هاست مثل خوانده می‌شوند و قوای باطنی آن‌ها یا نیروهای نهفته در آن‌ها ممثولات نام دارند. بر اساس این اصل و قاعده کلی در نظام آفرینش، خداوند برای انتقال حقایق دین به مردم، آن‌ها را در قالب مخلوقات در می‌آورد و انسان بایستی خویش را از چنگال این مخلوقات طبیعی رها کند و از این مثال‌ها به ممثولات که همان حقایق دین است راه یابد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/543/179 ر.ک: بهرامی، محمد، ص179]</ref>.


همچنین [[ابو يعقوب سجستاني، اسحاق بن احمد|سجستانی]] توصیفاتی از گسترش عدل و داد در جهان به دست مهدی دارد و مردم پس‌ازاین دعوت دو گروه می‌شوند‌: گروهی به او ایمان می‌آورند، منتظر ظهورش می‌شوند و از نور او بهره می‌گیرند و گروهی او را نمی‌پذیرند و از نور او می‌سوزند‌<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/14189/70 ر.ک: روحی میرآبادی، علی‌رضا، ص70]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34741/1/160 متن کتاب، ص 161-160]</ref>.
همچنین [[ابو يعقوب سجستاني، اسحاق بن احمد|سجستانی]] توصیفاتی از گسترش عدل و داد در جهان به دست مهدی دارد و مردم پس‌ازاین دعوت دو گروه می‌شوند‌: گروهی به او ایمان می‌آورند، منتظر ظهورش می‌شوند و از نور او بهره می‌گیرند و گروهی او را نمی‌پذیرند و از نور او می‌سوزند‌<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/14189/70 ر.ک: روحی میرآبادی، علی‌رضا، ص70]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34741/1/160 متن کتاب، ص 161-160]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش