۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
غزلیات خواجوی کرمانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ل‌پ' به 'ل‌پ'
جز (جایگزینی متن - 'م‌ب' به 'م‌ب') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ل‌پ' به 'ل‌پ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
# بدایع الجمال: مشتمل بر قصاید و ترکیبات و غزلیات و رباعیات که دفتر غزلیات آن به نام شوقیات خوانده شده و 4340 بیت می‌باشد. پس تمام اشعار خواجو که در این چند دفتر جمع و به چاپ رسیده در حدود 15076 بیت است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/954/48 ر.ک: رادفر، ابوالقاسم، ص48]</ref>. | # بدایع الجمال: مشتمل بر قصاید و ترکیبات و غزلیات و رباعیات که دفتر غزلیات آن به نام شوقیات خوانده شده و 4340 بیت می‌باشد. پس تمام اشعار خواجو که در این چند دفتر جمع و به چاپ رسیده در حدود 15076 بیت است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/954/48 ر.ک: رادفر، ابوالقاسم، ص48]</ref>. | ||
از وجوه تمایز دیوان خواجو نسبت به بسیاری از دیوان‌های شعر فارسی، تقسیم‌بندی موضوعی شعرهاست. خواجو احتمالاً خود شعرهایش را به این شکل درآورده است. چنان‌که گذشت دیوان خواجو به دو بخش عمده صنایع الکمال و بدایع الجمال منقسم می‌شود. پیش از خواجو این تقسیم‌بندی در شعرهای [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایی]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و امیرخسرو دهلوی سابقه داشته و بعد از او در جامی اتّفاق افتاده است. خواجو شاید در این وجه از شعرها تحت تأثیر شاعران پیش از خود، بهخصوص [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] بوده باشد. در دیوان چاپی گاه این تقسیم‌بندی به هم خورده است؛ بدین شکل که یک غزل در نسخه «اساس» و «ب» در «بدایع الجمال» است و این را نسخه «مج» که مصحّح در اختیار نداشته هم تأیید می‌کند؛ ولی در دیوان چاپی در «صنایع الکمال» و گاه یک غزل که جایگاهش در «سفریات» است و محتوای آن تأیید می‌کند که در «سفر» سروده شده، در بین غزلهای «حضریات» است و نیز گاه غزلی در بین قصیده‌های دیوان چاپی است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/53035/110 ر.ک: | از وجوه تمایز دیوان خواجو نسبت به بسیاری از دیوان‌های شعر فارسی، تقسیم‌بندی موضوعی شعرهاست. خواجو احتمالاً خود شعرهایش را به این شکل درآورده است. چنان‌که گذشت دیوان خواجو به دو بخش عمده صنایع الکمال و بدایع الجمال منقسم می‌شود. پیش از خواجو این تقسیم‌بندی در شعرهای [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایی]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و امیرخسرو دهلوی سابقه داشته و بعد از او در جامی اتّفاق افتاده است. خواجو شاید در این وجه از شعرها تحت تأثیر شاعران پیش از خود، بهخصوص [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] بوده باشد. در دیوان چاپی گاه این تقسیم‌بندی به هم خورده است؛ بدین شکل که یک غزل در نسخه «اساس» و «ب» در «بدایع الجمال» است و این را نسخه «مج» که مصحّح در اختیار نداشته هم تأیید می‌کند؛ ولی در دیوان چاپی در «صنایع الکمال» و گاه یک غزل که جایگاهش در «سفریات» است و محتوای آن تأیید می‌کند که در «سفر» سروده شده، در بین غزلهای «حضریات» است و نیز گاه غزلی در بین قصیده‌های دیوان چاپی است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/53035/110 ر.ک: جلال‌پور، حسین، ص110]</ref>. | ||
می‌توان ادعا کرد که خواجو یکی از شاعران بزرگ عرصهی ادب در قرن هشتم بوده که با سرودن اشعار و بهخصوص غزلیات آکنده از شور و حال، جایگاه خاصی در ادبیات ایرانزمین دارا می‌باشد؛ ولی با کمال تأسف باید اذعان نمود جایگاه این شاعر در حد استحقاق و شایستگی وی مورد توجه قرار نگرفته، بلکه تا حدودی هم غریب واقع شده است؛ شاعری که حتی سلطان غزل، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|خواجه شیراز]] به الهام گرفتن از او اعتراف دارد و شاید سخنی بهتر از این جهت ختم کلام نباشد که بداقبالی شاعر از آنجاست که در برهه‌ای از زمان قرار گرفته که [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] عاشق و شیرین در پیش آن و حافظ رند در پس آن واقع شده‌اند؛ زیرا در عرصه غزل، ظهور و یکه‌تازی [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] شیرین‌کلام، طومار دیوان غزلسرایان را در هم نوردیده و بازار آنان را بی‌رونق نمود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/69505/171 ر.ک: رجبی، ایوب؛ عزتی‌فر، سیمین، ص171]</ref>. | می‌توان ادعا کرد که خواجو یکی از شاعران بزرگ عرصهی ادب در قرن هشتم بوده که با سرودن اشعار و بهخصوص غزلیات آکنده از شور و حال، جایگاه خاصی در ادبیات ایرانزمین دارا می‌باشد؛ ولی با کمال تأسف باید اذعان نمود جایگاه این شاعر در حد استحقاق و شایستگی وی مورد توجه قرار نگرفته، بلکه تا حدودی هم غریب واقع شده است؛ شاعری که حتی سلطان غزل، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|خواجه شیراز]] به الهام گرفتن از او اعتراف دارد و شاید سخنی بهتر از این جهت ختم کلام نباشد که بداقبالی شاعر از آنجاست که در برهه‌ای از زمان قرار گرفته که [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] عاشق و شیرین در پیش آن و حافظ رند در پس آن واقع شده‌اند؛ زیرا در عرصه غزل، ظهور و یکه‌تازی [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] شیرین‌کلام، طومار دیوان غزلسرایان را در هم نوردیده و بازار آنان را بی‌رونق نمود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/69505/171 ر.ک: رجبی، ایوب؛ عزتی‌فر، سیمین، ص171]</ref>. | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
#[[:noormags:988163| | #[[:noormags:988163|جلال‌پور، حسین، «ضرورت تصحیح انتقادی دیوان خواجوی کرمانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، متنشناسی ادب فارسی، بهار 1392، شماره 17، صفحه 101 تا 124]]. | ||
#[[:noormags:15454|رادفر، ابوالقاسم، «کتابشناسی خواجوی کرمانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کیهان فرهنگی، آبان 1370، شماره 77، صفحه 48 تا 55]]. | #[[:noormags:15454|رادفر، ابوالقاسم، «کتابشناسی خواجوی کرمانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کیهان فرهنگی، آبان 1370، شماره 77، صفحه 48 تا 55]]. | ||
#[[:noormags:1162732|رجبی، ایوب، عزتی‌فر، سیمین، «عنصرخیال در آثار خواجوی کرمانی با تأکید بر استعاره»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه، تابستان 1395، سال دوم، شماره 2، صفحه 159 تا 172]]. | #[[:noormags:1162732|رجبی، ایوب، عزتی‌فر، سیمین، «عنصرخیال در آثار خواجوی کرمانی با تأکید بر استعاره»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه، تابستان 1395، سال دوم، شماره 2، صفحه 159 تا 172]]. | ||