پرش به محتوا

فرهنگ اعلام علوم عقلی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ج' به 'ه‌ج'
جز (جایگزینی متن - 'س‎ا' به 'س‌ا')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ج' به 'ه‌ج')
خط ۴۹: خط ۴۹:
# معیار اصلى در گزینش و گزارش از یک علم، ذکر نام وى در منابع انتخاب‏ شده مربوط به اعلام است.
# معیار اصلى در گزینش و گزارش از یک علم، ذکر نام وى در منابع انتخاب‏ شده مربوط به اعلام است.
# تخصص‌‏هاى نسبت داده شده به اعلام، با معیارهاى ذیل انتخاب شده‏‌اند: الف) منابع، به‌صراحت تخصص یا تخصص‏هایى را به شخصى نسبت داده باشند. ب) در ضمن مطالب منابع، عبارتى دال بر تخصص فرد در علوم عقلى آمده باشد. براى مثال، اگر عبارت «جامع معقول و منقول» در ویژگی‌هاى فرد آمده باشد، وى از اعلام عقلى برشمرده شده است. ج) در میان آثار اعلام، اثرى (هرچند یک اثر) از علوم عقلى وجود داشته باشد.
# تخصص‌‏هاى نسبت داده شده به اعلام، با معیارهاى ذیل انتخاب شده‏‌اند: الف) منابع، به‌صراحت تخصص یا تخصص‏هایى را به شخصى نسبت داده باشند. ب) در ضمن مطالب منابع، عبارتى دال بر تخصص فرد در علوم عقلى آمده باشد. براى مثال، اگر عبارت «جامع معقول و منقول» در ویژگی‌هاى فرد آمده باشد، وى از اعلام عقلى برشمرده شده است. ج) در میان آثار اعلام، اثرى (هرچند یک اثر) از علوم عقلى وجود داشته باشد.
# مراد از علم عقلى در این مجموعه، به‎جز ریاضیات که ارتباط دادن آن با حوزه معارف دینى دشوار است، همه علومى است که به شیوه‏‌اى عقلانى به بررسى مسائل خویش می‌‏پردازند؛ خواه این شیوه، تنها شیوه آن‎ها باشد یا از شیوه‏‌هایى دیگر نیز بهره‏‌اى داشته باشند. ازاین‌‏رو، تخصص در منطق، فلسفه، کلام، عرفان، اصول فقه و شاخه‏‌هاى مرتبط با هریک از این علوم در قلمرو علوم عقلى قرار گرفت است.
# مراد از علم عقلى در این مجموعه، به‌جز ریاضیات که ارتباط دادن آن با حوزه معارف دینى دشوار است، همه علومى است که به شیوه‏‌اى عقلانى به بررسى مسائل خویش می‌‏پردازند؛ خواه این شیوه، تنها شیوه آن‎ها باشد یا از شیوه‏‌هایى دیگر نیز بهره‏‌اى داشته باشند. ازاین‌‏رو، تخصص در منطق، فلسفه، کلام، عرفان، اصول فقه و شاخه‏‌هاى مرتبط با هریک از این علوم در قلمرو علوم عقلى قرار گرفت است.
# در انتخاب نام «مدخل» ها، از چند معیار استفاده شده است: الف) انتخاب مستند مشاهیر کتابخانه ملى و ملاک‏هایى که در آن مجموعه به کار رفته‏‌اند یا به‎عنوان ملاک، بدان تصریح شده است. ب) انتخاب معتبرترین و مشهورترین منابع اعلام. ج) شهرت زیاد به یک نام. د) نظر ارزیابان و کارشناسان هرکدام از علوم عقلى اسلامى که البته این ملاک در موارد اختلاف‌‏نظر هم ملاک نهایى بوده است. گفتنى است در موارد اختلاف نظر، پس از گزینش یکى از القاب مشهور به عنوان «مدخل»، دیگر نام‏ها (هرچند در برخى منابع، خود مدخل اصلى بوده‏‌اند)، ذیل «عنوان» «نام‏ها و القاب دیگر» آورده شده‏‌اند و مشهورترین آن‎ها به عنوان مدخل ارجاعى در فرهنگ‏نامه است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35049/1/13 ر.ک: همان، ص 13-18]</ref>.
# در انتخاب نام «مدخل» ها، از چند معیار استفاده شده است: الف) انتخاب مستند مشاهیر کتابخانه ملى و ملاک‏هایى که در آن مجموعه به کار رفته‏‌اند یا به‎عنوان ملاک، بدان تصریح شده است. ب) انتخاب معتبرترین و مشهورترین منابع اعلام. ج) شهرت زیاد به یک نام. د) نظر ارزیابان و کارشناسان هرکدام از علوم عقلى اسلامى که البته این ملاک در موارد اختلاف‌‏نظر هم ملاک نهایى بوده است. گفتنى است در موارد اختلاف نظر، پس از گزینش یکى از القاب مشهور به عنوان «مدخل»، دیگر نام‏ها (هرچند در برخى منابع، خود مدخل اصلى بوده‏‌اند)، ذیل «عنوان» «نام‏ها و القاب دیگر» آورده شده‏‌اند و مشهورترین آن‎ها به عنوان مدخل ارجاعى در فرهنگ‏نامه است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35049/1/13 ر.ک: همان، ص 13-18]</ref>.
# درباره منابع استفاده شده در این کتاب چند نکته قابل توجه است: الف) تلاش شده است در حد امکان از همه معجم‏ها، تراجم و دائرة‎المعارف‏هاى موجود در کتابخانه‏‌هاى معروف کشور براى استخراج اعلام استفاده شود، اما درباره مشاهیر، افزون بر معجم‏ها و تراجم، از تک‏نگارى‏ها، نشریه‏‌هاى معتبر، مجموعه مقالات مربوط به کنگره‏‌ها و منابع دیگرى از این دست، براى تکمیل برخى اطلاعات مربوط به مشاهیر نیز استفاده شده است و در مجموع، براى تهیه این فرهنگ‏نامه، 242 عنوان منبع به‎کاربرده شده است. ب) در ذیل اطلاعات هر مدخل، نام مختصر منابع آمده است و در پایان فرهنگ‏نامه، کتاب‏شناسى کامل آورده شده است. ج) در منابعى که چاپ‏هاى متعدد داشته‏‌اند، همه مطالب از یک چاپ استخراج‏ شده‏‌اند و تلاش شده است در حد امکان از چاپ جدیدتر و معتبرتر استفاده شود. همچنین تلاش شده از منابعى که اعتبار آن‎ها احراز نشده است، نقلى نشود، اما اگر مطلبى تنها در یکى از این منابع بوده و در منابع دیگر نبوده است.
# درباره منابع استفاده شده در این کتاب چند نکته قابل توجه است: الف) تلاش شده است در حد امکان از همه معجم‏ها، تراجم و دائرة‎المعارف‏هاى موجود در کتابخانه‏‌هاى معروف کشور براى استخراج اعلام استفاده شود، اما درباره مشاهیر، افزون بر معجم‏ها و تراجم، از تک‏نگارى‏ها، نشریه‏‌هاى معتبر، مجموعه مقالات مربوط به کنگره‏‌ها و منابع دیگرى از این دست، براى تکمیل برخى اطلاعات مربوط به مشاهیر نیز استفاده شده است و در مجموع، براى تهیه این فرهنگ‏نامه، 242 عنوان منبع به‎کاربرده شده است. ب) در ذیل اطلاعات هر مدخل، نام مختصر منابع آمده است و در پایان فرهنگ‏نامه، کتاب‏شناسى کامل آورده شده است. ج) در منابعى که چاپ‏هاى متعدد داشته‏‌اند، همه مطالب از یک چاپ استخراج‏ شده‏‌اند و تلاش شده است در حد امکان از چاپ جدیدتر و معتبرتر استفاده شود. همچنین تلاش شده از منابعى که اعتبار آن‎ها احراز نشده است، نقلى نشود، اما اگر مطلبى تنها در یکى از این منابع بوده و در منابع دیگر نبوده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش