۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هج' به 'هج') |
جز (جایگزینی متن - 'هک' به 'هک') |
||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
بخش سوم کتاب، در باب تحولات اقتصادی و اجتماعی ایران است، که در دو فصل توسعه اقتصادی و صنعت نفت ایران ارائه گردیده است. | بخش سوم کتاب، در باب تحولات اقتصادی و اجتماعی ایران است، که در دو فصل توسعه اقتصادی و صنعت نفت ایران ارائه گردیده است. | ||
خارجیانی که پیش از سال 1291 به ایران سفر کردهاند، اوضاع اقتصادی این کشور را رو به انحطاط توصیف کردهاند و حتی در سال 1934 ارزیابی اروپاییان از اقتصاد ایران این بود که این کشور از اقتصاد جدید | خارجیانی که پیش از سال 1291 به ایران سفر کردهاند، اوضاع اقتصادی این کشور را رو به انحطاط توصیف کردهاند و حتی در سال 1934 ارزیابی اروپاییان از اقتصاد ایران این بود که این کشور از اقتصاد جدید بهکلی دور مانده است. در پی به قدرت رسیدن رضا خان بهعنوان فرمانده کل قوا و وزیر جنگ، کشور بهسرعت به این نتیجه رسید که برای پیشرفت اقتصادی نیاز به استخدام برخی کارشناسان اقتصادی آمریکا برای تغییر و اصلاحات اقتصادی دارد که از جمله آن اقدامات اصلاح وضع کلی آشفته و ناکارآمد نظام مالیاتی بود. | ||
در زمان محمدرضا شاه اوضاع اقتصادی کمی رو به بهبودی میرفت و درآمد کارگزاران اقتصادی رو به افزایش بود؛ شاه در مهار مخالفت سیاسی با حکومت خود کاملا موفقیت داشت. اما پس از افزایش ناگهانی درآمد نفت از سال 1352 پیوندهای میان خطمشیهای اقتصادی و سیاسی حکومت رو به سستی نهاد، تااینکه در سالهای 1356 و 1357 | در زمان محمدرضا شاه اوضاع اقتصادی کمی رو به بهبودی میرفت و درآمد کارگزاران اقتصادی رو به افزایش بود؛ شاه در مهار مخالفت سیاسی با حکومت خود کاملا موفقیت داشت. اما پس از افزایش ناگهانی درآمد نفت از سال 1352 پیوندهای میان خطمشیهای اقتصادی و سیاسی حکومت رو به سستی نهاد، تااینکه در سالهای 1356 و 1357 بهکلی گسسته شد. قابل توجه است که رژیم شاه درست طی همین دو سال سقوط کرد. البته نیروهای قدرتمند دیگری نیز در ایجاد این وضع مؤثر بودند، اما همبستگی نزدیکی میان وضع بد اقتصادی و ناآرامی سیاسی طی سالهای 1356 و 1357 وجود داشت<ref>ر.ک: همان، ص153-190</ref>. | ||
صنعت نفت ایران، بهویژه بهعنوان منبع ارز خارجی و عاملی برای توسعه صنعتی، نقش برجستهای در اقتصاد ایران نوین بازی کرده است. مهمترین سهم صنعت نفت در اقتصاد ملی در اواخر دهه 1340و بهخصوص در سالهای 1346 تا 1353، یعنی هنگامی بود که ایران رهبری تولید خاورمیانه را به دست داشت. نگارنده در این بخش به دوره اعطای امتیازهای نفتی و ویژگیها و آثار هریک از آنها اشاره و هریک را مورد تحلیل و بررسی قرار میدهد و سپس در مورد ملی شدن صنعت نفت و تشکیل کنسرسیوم نفتی و تأثیر آن بر روابط خارجی ایران، سخن به میان آورده و این موضوع را به شرح و تفصیل مینشیند<ref>ر.ک: همان، ص192-350</ref>. | صنعت نفت ایران، بهویژه بهعنوان منبع ارز خارجی و عاملی برای توسعه صنعتی، نقش برجستهای در اقتصاد ایران نوین بازی کرده است. مهمترین سهم صنعت نفت در اقتصاد ملی در اواخر دهه 1340و بهخصوص در سالهای 1346 تا 1353، یعنی هنگامی بود که ایران رهبری تولید خاورمیانه را به دست داشت. نگارنده در این بخش به دوره اعطای امتیازهای نفتی و ویژگیها و آثار هریک از آنها اشاره و هریک را مورد تحلیل و بررسی قرار میدهد و سپس در مورد ملی شدن صنعت نفت و تشکیل کنسرسیوم نفتی و تأثیر آن بر روابط خارجی ایران، سخن به میان آورده و این موضوع را به شرح و تفصیل مینشیند<ref>ر.ک: همان، ص192-350</ref>. |
ویرایش