پرش به محتوا

موسوعة العقائد الإسلامية في الكتاب و السنة: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎د' به 'ه‌د')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ')
خط ۵۴: خط ۵۴:
الف)- استناد به قرآن و برهان: نخستین و مهم‎ترین ویژگى این دانشنامه، استناد آن به قرآن کریم و برهان عقلى است. راهیابى به قرآن و برهان، در کنار احادیث مأثور، عقاید دینى را ریشه‌دار مى‎سازد.
الف)- استناد به قرآن و برهان: نخستین و مهم‎ترین ویژگى این دانشنامه، استناد آن به قرآن کریم و برهان عقلى است. راهیابى به قرآن و برهان، در کنار احادیث مأثور، عقاید دینى را ریشه‌دار مى‎سازد.


در دانشنامه عقاید اسلامى، تکیه‎گاه اصلى اصول عقاید (از قبیل: توحید و نبوّت)، برهان‎هاى عقلى برگرفته از قرآن و حدیث هستند؛ یعنى استدلال‎هایى که صرف نظر از گوینده، مى‎توان بدانها استناد جست؛ ازاین‎رو، نیازى به تحلیل و بررسى سندىِ این احادیث نیست.
در دانشنامه عقاید اسلامى، تکیه‌گاه اصلى اصول عقاید (از قبیل: توحید و نبوّت)، برهان‎هاى عقلى برگرفته از قرآن و حدیث هستند؛ یعنى استدلال‎هایى که صرف نظر از گوینده، مى‎توان بدانها استناد جست؛ ازاین‎رو، نیازى به تحلیل و بررسى سندىِ این احادیث نیست.
اما در فروع عقاید، دانش‎نامه تلاش مى‎کند تا پژوهشگر را به علم یا اطمینان به صدور احادیث برساند، خواه از طریق قوّت سند و خواه از راه سازگارى محتواى حدیث با قرآن و عقل و سایر احادیث.
اما در فروع عقاید، دانش‎نامه تلاش مى‎کند تا پژوهشگر را به علم یا اطمینان به صدور احادیث برساند، خواه از طریق قوّت سند و خواه از راه سازگارى محتواى حدیث با قرآن و عقل و سایر احادیث.


ب)- جامعیت: تمام سعى و تلاش بر آن است تا این دانشنامه، به‎گونه‌اى تنظیم شود که تمامى آیات و احادیث مربوط به موضوعات متنوع عقیدتى را در بر گیرد؛ ضمن اینکه اگر سخنى نادرست به پیشوایان دین، منسوب است، مورد نقد و بررسى قرار گیرد.
ب)- جامعیت: تمام سعى و تلاش بر آن است تا این دانشنامه، به‌گونه‌اى تنظیم شود که تمامى آیات و احادیث مربوط به موضوعات متنوع عقیدتى را در بر گیرد؛ ضمن اینکه اگر سخنى نادرست به پیشوایان دین، منسوب است، مورد نقد و بررسى قرار گیرد.


ج)- تنظیم موضوعى و ساختار درختى: براى دستیابى آسان پژوهشگران به احادیث عقیدتى و فراهم‎سازى بستر فهم دقیق محتواى آنها، دانشنامه، احادیث مربوط به هر موضوع را در تبیینى منطقى از کلّى به جزئى، در خود جاى داده است.
ج)- تنظیم موضوعى و ساختار درختى: براى دستیابى آسان پژوهشگران به احادیث عقیدتى و فراهم‎سازى بستر فهم دقیق محتواى آنها، دانشنامه، احادیث مربوط به هر موضوع را در تبیینى منطقى از کلّى به جزئى، در خود جاى داده است.
خط ۶۷: خط ۶۷:
ه)- پرداختن به برخى مباحث جدید و مورد نیاز: در درآمد دانشنامه، شمارى از مباحث روز و مورد نیاز پژوهشگران در عرصه مسائل اعتقادى، به بحث گذارده مى‎شود.
ه)- پرداختن به برخى مباحث جدید و مورد نیاز: در درآمد دانشنامه، شمارى از مباحث روز و مورد نیاز پژوهشگران در عرصه مسائل اعتقادى، به بحث گذارده مى‎شود.


و)- شرح، نتیجه‎گیرى، تحلیل و نقد: در ابتدا و یا انتهاى بسیارى از بخش‎ها و فصل‎هاى دانشنامه، نتیجه‎گیرى، تحلیل و نقدهایى به چشم مى‎خورد که ساختار و حدود آن بخش و فصل را نشان مى‎دهد؛ البته این، بدان معنا نیست که دیگر بخش‎ها به نقد و تحلیل نیاز ندارند، بلکه اینها نخستین گام براى زمینه‎سازى پژوهش‎ها و بررسى‎هاى گسترده و متنوع در عرصه مسائل مختلف عقیدتى هستند.
و)- شرح، نتیجه‌گیرى، تحلیل و نقد: در ابتدا و یا انتهاى بسیارى از بخش‎ها و فصل‎هاى دانشنامه، نتیجه‌گیرى، تحلیل و نقدهایى به چشم مى‎خورد که ساختار و حدود آن بخش و فصل را نشان مى‎دهد؛ البته این، بدان معنا نیست که دیگر بخش‎ها به نقد و تحلیل نیاز ندارند، بلکه اینها نخستین گام براى زمینه‎سازى پژوهش‎ها و بررسى‎هاى گسترده و متنوع در عرصه مسائل مختلف عقیدتى هستند.


ز)- نمایه سازى: براى دستیابى بهتر پژوهشگران به احادیث اعتقادى، نمایه‎هاى این احادیث، جداگانه در دسترس قرار گرفته است. این نمایه‎ها زمینه بهره‎گیرى پژوهشگران از احادیث اعتقادى را در دیگر مباحث علمى و اخلاقى فراهم مى‎سازند.
ز)- نمایه سازى: براى دستیابى بهتر پژوهشگران به احادیث اعتقادى، نمایه‎هاى این احادیث، جداگانه در دسترس قرار گرفته است. این نمایه‎ها زمینه بهره‌گیرى پژوهشگران از احادیث اعتقادى را در دیگر مباحث علمى و اخلاقى فراهم مى‎سازند.


ح)- هر عنوان، داراى درآمدى شامل گزارشى از احادیث عنوان و جمع‎بندى محتواى احادیث است و در آغاز یا انجام بسیارى از بخش‎هاى دانشنامه، تعلیقات، نتیجه‎گیرى و یا تحلیل و نقد مطالب ذکرشده آمده است و در مواردى (همچون تعارض ظاهرى روایات) که رفع ابهام آنها نیازمند توضیح است، بیان‎هاى تکمیل‎کننده‌اى افزوده شده است. به‎منظور تقویت متون حدیثى، احادیثِ مأخذیابى‎شده از معتبرترین منابع موجود، به‎ترتیب اعتبار، در پاورقى مستندسازى شده‌اند<ref>ر.ک: همان؛ مقدمه مؤلف با عنوان «لمحة عامة»، ج1، ص12-8</ref>.
ح)- هر عنوان، داراى درآمدى شامل گزارشى از احادیث عنوان و جمع‎بندى محتواى احادیث است و در آغاز یا انجام بسیارى از بخش‎هاى دانشنامه، تعلیقات، نتیجه‌گیرى و یا تحلیل و نقد مطالب ذکرشده آمده است و در مواردى (همچون تعارض ظاهرى روایات) که رفع ابهام آنها نیازمند توضیح است، بیان‎هاى تکمیل‎کننده‌اى افزوده شده است. به‎منظور تقویت متون حدیثى، احادیثِ مأخذیابى‎شده از معتبرترین منابع موجود، به‎ترتیب اعتبار، در پاورقى مستندسازى شده‌اند<ref>ر.ک: همان؛ مقدمه مؤلف با عنوان «لمحة عامة»، ج1، ص12-8</ref>.


===شیوه گزینش و تدوین آیات و احادیث===
===شیوه گزینش و تدوین آیات و احادیث===
خط ۸۸: خط ۸۸:
اگر یک حدیث، هم از پیامبر(ص)، هم از دیگر معصومان نقل شده باشد، حدیث پیامبر(ص) در متن مى‎آید و به احادیث دیگر در پاورقى اشاره مى‎شود.
اگر یک حدیث، هم از پیامبر(ص)، هم از دیگر معصومان نقل شده باشد، حدیث پیامبر(ص) در متن مى‎آید و به احادیث دیگر در پاورقى اشاره مى‎شود.


احادیث، با نام پیامبر(ص) و یا اهل‎بیت(ع) آغاز می‌شود، مگر آنکه متن به‎گونه‌اى باشد که باید اسم راوى آورده شود؛ در این صورت، نام کتابى که حدیث از آن نقل شده، در ابتدا آورده می‌شود.
احادیث، با نام پیامبر(ص) و یا اهل‎بیت(ع) آغاز می‌شود، مگر آنکه متن به‌گونه‌اى باشد که باید اسم راوى آورده شود؛ در این صورت، نام کتابى که حدیث از آن نقل شده، در ابتدا آورده می‌شود.


براى پیامبر(ص) و اهل‎بیت(ع) نام‎ها و لقب‌هاى گوناگونى است؛ ولى براى هریک، یک نام یا لقبِ ثابت گذاشته شده است.
براى پیامبر(ص) و اهل‎بیت(ع) نام‎ها و لقب‌هاى گوناگونى است؛ ولى براى هریک، یک نام یا لقبِ ثابت گذاشته شده است.


به جهت احترام، نام پیامبر(ص)، همراه با جمله «صلّى‌اللّه‌عليه‌و‌آله» و نام هریک از امامان، با جمله «عليه‌السلام» آورده شده است؛ گرچه در منبع، به‎گونه‌اى دیگر احترام شده باشند؛ ولى در مورد دیگران، به آوردن نام، اکتفا شده است.
به جهت احترام، نام پیامبر(ص)، همراه با جمله «صلّى‌اللّه‌عليه‌و‌آله» و نام هریک از امامان، با جمله «عليه‌السلام» آورده شده است؛ گرچه در منبع، به‌گونه‌اى دیگر احترام شده باشند؛ ولى در مورد دیگران، به آوردن نام، اکتفا شده است.


پس از ذکر منابع در پاورقى، گاه با تعبیر «همچنین، ر.ک»، ارجاعاتى به منابع دیگر داده شده است. در چنین مواردى، متن ارجاعى با متن نقل‎شده، تفاوتى فاحش دارد که توجّه بدان براى پژوهشگر، مفید است.
پس از ذکر منابع در پاورقى، گاه با تعبیر «همچنین، ر.ک»، ارجاعاتى به منابع دیگر داده شده است. در چنین مواردى، متن ارجاعى با متن نقل‎شده، تفاوتى فاحش دارد که توجّه بدان براى پژوهشگر، مفید است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش