پرش به محتوا

کلیات دیوان معزی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۸: خط ۴۸:
'''چو پیوندد بهم، گویی که در دشتست سیمایی***چو از هم بگسلد، گویی مگر کشتیست در دریا'''<ref>ر.ک: مقدمه، ص13</ref>.
'''چو پیوندد بهم، گویی که در دشتست سیمایی***چو از هم بگسلد، گویی مگر کشتیست در دریا'''<ref>ر.ک: مقدمه، ص13</ref>.


معزی شاعری است قصیده‎سرا و مدیحه‎گو؛ قصیده‎های وی معمولاً مفصل و محکم و صنعت تشبیه و مجاز و استعاره در آن مبذولست<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>. ویژگی‎ عمده‎ شعر‎ معزی سادگی و روانی عبارت است. از طرقی کوششی که او در سرودن‎ غزل‎های نغز کرده‎، تأثیر‎ بسزایی در پیشرفت غزل‎سرایی در آن عصر داشته است. در شعر‎ او‎ تنها‎ به مدح و غزل باز نمی‌خوریم، بلکه گاه هم از وعظ، اندرز، حکمت و توحید اثری می‎یابیم‎<ref>ر.ک: یلمه‎ها، احمدرضا، ص238</ref>. در قصاید معزی ابیات پندآمیز و تشویق و ترغیب شاهان و بزرگان به مردم پروری و دادگستری زیاد می‌توان دید:
معزی شاعری است قصیده‎سرا و مدیحه‌گو؛ قصیده‎های وی معمولاً مفصل و محکم و صنعت تشبیه و مجاز و استعاره در آن مبذولست<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>. ویژگی‎ عمده‎ شعر‎ معزی سادگی و روانی عبارت است. از طرقی کوششی که او در سرودن‎ غزل‎های نغز کرده‎، تأثیر‎ بسزایی در پیشرفت غزل‎سرایی در آن عصر داشته است. در شعر‎ او‎ تنها‎ به مدح و غزل باز نمی‌خوریم، بلکه گاه هم از وعظ، اندرز، حکمت و توحید اثری می‎یابیم‎<ref>ر.ک: یلمه‎ها، احمدرضا، ص238</ref>. در قصاید معزی ابیات پندآمیز و تشویق و ترغیب شاهان و بزرگان به مردم پروری و دادگستری زیاد می‌توان دید:


'''چیست از رحمت و انصاف وز تحقیق نظر***که نکردی تو درین شهر بجای ظعفا'''
'''چیست از رحمت و انصاف وز تحقیق نظر***که نکردی تو درین شهر بجای ظعفا'''
خط ۶۲: خط ۶۲:
'''ربع از دلم پرخون کنم، خاک دمن گلگون کنم***اطلال را جیحون کنم، از آب چشم خویشتن'''<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>.
'''ربع از دلم پرخون کنم، خاک دمن گلگون کنم***اطلال را جیحون کنم، از آب چشم خویشتن'''<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>.


این چاپ از دیوان‎ که در سال 1362ش توسط ناصر هیّری از سوی نشر مرزبان صورت گرفته‎ بسیار‎ مغلوط و نابسامان و به‎گونه‌ای بازاری صورت‎ گرفته‎ است‎. مصحح‎‎ مشخص‎ نکرده که چه‎ نسخه‌ای‎ از چه قرنی در دست داشته است؛ اما از شواهد به نظر می‎آید که‎ نسخه ایشان‎ بسیار‎ شبیه‎ نسخه استاد اقبال بوده و یا از روی‎ آن‎ نسخه‎ استنساخ‎ شده‎ است‎. متن این دیوان به‎مراتب از متن دیوان تصحیح‎ استاد‎ اقبال، غیر علمی‌تر و نامستندتر است و علاوه بر اینکه هیچ اطلاعی در مورد نسخه اساس یا نسخ بدل مورد استفاده‎ مصحح نداریم و هویت نسخه برای خواننده ناشناخته و مجهول است، اغلاط و تحریفات‎ و تصحیفات‎ فروانی در متن دیوان مشهود است که به تصریح می‌توان اذعان کرد که حتی یک‎ قصیده منقح و بی‎غلط در این دیوان نمی‌توان یافت<ref>ر.ک: یلمه‎ها، احمدرضا، ص 240-239</ref>.
این چاپ از دیوان‎ که در سال 1362ش توسط ناصر هیّری از سوی نشر مرزبان صورت گرفته‎ بسیار‎ مغلوط و نابسامان و به‌گونه‌ای بازاری صورت‎ گرفته‎ است‎. مصحح‎‎ مشخص‎ نکرده که چه‎ نسخه‌ای‎ از چه قرنی در دست داشته است؛ اما از شواهد به نظر می‎آید که‎ نسخه ایشان‎ بسیار‎ شبیه‎ نسخه استاد اقبال بوده و یا از روی‎ آن‎ نسخه‎ استنساخ‎ شده‎ است‎. متن این دیوان به‎مراتب از متن دیوان تصحیح‎ استاد‎ اقبال، غیر علمی‌تر و نامستندتر است و علاوه بر اینکه هیچ اطلاعی در مورد نسخه اساس یا نسخ بدل مورد استفاده‎ مصحح نداریم و هویت نسخه برای خواننده ناشناخته و مجهول است، اغلاط و تحریفات‎ و تصحیفات‎ فروانی در متن دیوان مشهود است که به تصریح می‌توان اذعان کرد که حتی یک‎ قصیده منقح و بی‎غلط در این دیوان نمی‌توان یافت<ref>ر.ک: یلمه‎ها، احمدرضا، ص 240-239</ref>.


دسته‌ای از تحریفات و تصحیفات متن دیوان به‎گونه‌ای است که در بسیاری از ابیات، واژه‌ای در‎ مصاریع‎ اول و دوم مکرر ضبط گردیده است. درحالی‎که اکثر ابیات این شاعر دارای‎ صنعت ترصیع و موازنه بوده و اگر شاعر عبارت و کلامی در‎ مصرع‎‎ ثانی قرینه آن را لحاظ‎ داشته‎، لیکن در چاپ دیوان، این موازنه‎ها رعایت نگردیده و واژه‎های‎ مکرر در مصراع‎های متفاوت مضبوط است. از جمله در بیت 57 چنین تحریف شده است:
دسته‌ای از تحریفات و تصحیفات متن دیوان به‌گونه‌ای است که در بسیاری از ابیات، واژه‌ای در‎ مصاریع‎ اول و دوم مکرر ضبط گردیده است. درحالی‎که اکثر ابیات این شاعر دارای‎ صنعت ترصیع و موازنه بوده و اگر شاعر عبارت و کلامی در‎ مصرع‎‎ ثانی قرینه آن را لحاظ‎ داشته‎، لیکن در چاپ دیوان، این موازنه‎ها رعایت نگردیده و واژه‎های‎ مکرر در مصراع‎های متفاوت مضبوط است. از جمله در بیت 57 چنین تحریف شده است:


'''فتح تو گویم اکنون‎ هر‎ ساعتی مکرر***مدح تو گویم اکنون هر لحظه‌ای مثنا'''
'''فتح تو گویم اکنون‎ هر‎ ساعتی مکرر***مدح تو گویم اکنون هر لحظه‌ای مثنا'''
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش