پرش به محتوا

مخفی، زیب‌النسا بیگم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۷: خط ۴۷:
==شعر و شاعری==
==شعر و شاعری==
مخفی در بدیهه‎گویی ید طولایی داشت؛ گویند شبی در حضور پدرش اورنگزیب، مشاعره آغاز گردید؛ اورنگزیب چهار کلمه بیگانه، چشم، وطن و دل را مطرح ساخت و از شعرای مجلس خواست تا آن چهار کلمه را در یک بیت بگنجانند. جایزه این مسابقه قطعه الماس گران‎بهایی بود. شاهزادگان و حاضران مجلس ابیاتی ساختند، ولی مقبول طبع اورنگزیب نیفتاد. مخفی نیز این بیت را سرود:
مخفی در بدیهه‎گویی ید طولایی داشت؛ گویند شبی در حضور پدرش اورنگزیب، مشاعره آغاز گردید؛ اورنگزیب چهار کلمه بیگانه، چشم، وطن و دل را مطرح ساخت و از شعرای مجلس خواست تا آن چهار کلمه را در یک بیت بگنجانند. جایزه این مسابقه قطعه الماس گران‎بهایی بود. شاهزادگان و حاضران مجلس ابیاتی ساختند، ولی مقبول طبع اورنگزیب نیفتاد. مخفی نیز این بیت را سرود:
'''بیگانه‎وار می‎گذری از دیار چشم'''
 
ای نور دیده حب وطن در دل تو نیست
{{شعر}}
{{ب|''بیگانه‎وار می‎گذری از دیار چشم''|2='' ای نور دیده حب وطن در دل تو نیست''}}
{{پایان شعر}}
 
اورنگزیب بیت را پسندید و مخفی برنده آن قطعه الماس شد<ref>ر.ک: همان، ص‎136</ref>‏.  
اورنگزیب بیت را پسندید و مخفی برنده آن قطعه الماس شد<ref>ر.ک: همان، ص‎136</ref>‏.  


روزی زیب‎النساء در حضور پدرش بود. ناگاه آیینه قدی از طاق افتاد و شکست. این مصرع بی‎اختیار از زبان اورنگزیب برآمد: «از قضا آیینه چینی شکست». مخفی بالبداهه گفت: «خوب شد اسباب خودبینی شکست»<ref>ر.ک: همان، ص137</ref>‏.  
روزی زیب‎النساء در حضور پدرش بود. ناگاه آیینه قدی از طاق افتاد و شکست. این مصرع بی‎اختیار از زبان اورنگزیب برآمد: «از قضا آیینه چینی شکست». مخفی بالبداهه گفت: «خوب شد اسباب خودبینی شکست»<ref>ر.ک: همان، ص137</ref>‏.  


شماره اشعار مخفی را پانزده هزار بیت یاد کرده‎اند و اگر این گفته نادرست نباشد، دیوان‎های مطبوعه‎ای که هم‎اکنون از وی در دست است، بیش از یک‎پنجم مجموعه اشعار او را در بر ندارد<ref>ر.ک: کرمی، احمد، صفحه ب</ref>‏. درباره دیوان موجود مخفی اختلاف رأی وجود دارد. در دیوانی که به نام مخفی به چاپ رسیده، اشعاری وجود دارد که شاید الحاقی باشد. عده‎ای آن را به مخفی رشتی نسبت می‎دهند. اما آنچه مورد قبول همه تذکره‎نویسان است این است که همه زیب‎النساء را شاعره بزرگ می‎دانند<ref>ر.ک: علی‎خان، زیب‎النساء، ص140-139</ref>‏.  
شماره اشعار مخفی را پانزده هزار بیت یاد کرده‎اند و اگر این گفته نادرست نباشد، دیوان‎های مطبوعه‎ای که هم‎اکنون از وی در دست است، بیش از یک‎پنجم مجموعه اشعار او را در بر ندارد<ref>ر.ک: کرمی، احمد، صفحه ب</ref>‏. درباره دیوان موجود مخفی اختلاف رأی وجود دارد. در دیوانی که به نام مخفی به چاپ رسیده، اشعاری وجود دارد که شاید الحاقی باشد. عده‎ای آن را به مخفی رشتی نسبت می‎دهند. اما آنچه مورد قبول همه تذکره‎نویسان است این است که همه زیب‎النساء را شاعره بزرگ می‎دانند<ref>ر.ک: علی‎خان، زیب‎النساء، ص140-139</ref>‏.


==وفات==
==وفات==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش