پرش به محتوا

روضه ششم و هفتم از خلد برین (تاریخ تیموریان و ترکمانان): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ش' به 'ی‌ش')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه')
خط ۵۲: خط ۵۲:
پیشگفتار مصصح نیز درباره اجزای خلد برین و تاریخ تألیف آن، پیشینه تحقیق این اثر و نسخ مورد استفاده خود است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص25-29</ref>.
پیشگفتار مصصح نیز درباره اجزای خلد برین و تاریخ تألیف آن، پیشینه تحقیق این اثر و نسخ مورد استفاده خود است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص25-29</ref>.


آنچه در جزو سلسله‎ آثار میراث‎ مکتوب منتشر شده، قسمت تیمور و تیموریان‎ است، به‌اضافه شرحی درباره دو خاندان مهم ترکمان که به‎ نام‎های ترکمانان قراقویونلو و آق قوینلو شهرت یافته‌اند. این دو قبیله ترکمان، هریک بر اثر‎ تصاریف‎ روزگار، یک چند بر سراسر ایران تسلط یافته‌اند و از این لحاظ مطالعه و مداقه در کیفیت حیات و شرح حوادث هرکدام بسیار ضروری است‎؛ خاصه آنکه شروع دولت این سلسله‎های ترکمان مصادف‎‎ بوده‎ با طلوع دولت عظیم و مقتدری چون تیمور و به همین‎ جهات این دو سلسله، تحت‎الشعاع تاریخ پرهیاهو و متحول و بوالعجب تیمور و اولاد و احفادش قرار گرفته‌اند و افول این دو قبیله‎ ترکمان‎ هم مقارن بوده با ظهور دولت صفوی و آفتاب‎ درخشان سلسله اولاد شیخ صفی و باز به جهت همین امر، یعنی عظمت سلسله صفویه و طول مدت آن، یعنی زمانی‎ نزدیک به‎ دو‎ قرن‎ و نیم، باز چشم‎ها و ذهن‎ها و اندیشه‎ها‎ بیشتر‎ به‎ صفویه متوجه بوده و بالنتیجه باز همچنان روزگار قراقویونلویان و آق ‎قوینلویان مورد غفلت و بی‌توجهی قرار گرفته است.<ref>اختبار ساروی، امیر، ص14</ref>؛ بنابراین این اثر می‌تواند کتابی در جهت رفع این نقیصه باشد.
آنچه در جزو سلسله‎ آثار میراث‎ مکتوب منتشر شده، قسمت تیمور و تیموریان‎ است، به‌اضافه شرحی درباره دو خاندان مهم ترکمان که به‎ نام‎های ترکمانان قراقویونلو و آق قوینلو شهرت یافته‌اند. این دو قبیله ترکمان، هریک بر اثر‎ تصاریف‎ روزگار، یک چند بر سراسر ایران تسلط یافته‌اند و از این لحاظ مطالعه و مداقه در کیفیت حیات و شرح حوادث هرکدام بسیار ضروری است‎؛ خاصه آنکه شروع دولت این سلسله‌های ترکمان مصادف‎‎ بوده‎ با طلوع دولت عظیم و مقتدری چون تیمور و به همین‎ جهات این دو سلسله، تحت‎الشعاع تاریخ پرهیاهو و متحول و بوالعجب تیمور و اولاد و احفادش قرار گرفته‌اند و افول این دو قبیله‎ ترکمان‎ هم مقارن بوده با ظهور دولت صفوی و آفتاب‎ درخشان سلسله اولاد شیخ صفی و باز به جهت همین امر، یعنی عظمت سلسله صفویه و طول مدت آن، یعنی زمانی‎ نزدیک به‎ دو‎ قرن‎ و نیم، باز چشم‎ها و ذهن‎ها و اندیشه‌ها‎ بیشتر‎ به‎ صفویه متوجه بوده و بالنتیجه باز همچنان روزگار قراقویونلویان و آق ‎قوینلویان مورد غفلت و بی‌توجهی قرار گرفته است.<ref>اختبار ساروی، امیر، ص14</ref>؛ بنابراین این اثر می‌تواند کتابی در جهت رفع این نقیصه باشد.


مؤلف در‎ روضه ششم ابتدا به اصل و نسب‎ و تولد‎ تیمور‎ گورکانی می‌پردازد. آنگاه‎ راجع‎ به سلطنت قزان‎‎سلطان‎ و خروج‎ امیر قزغن، لشکرکشی تغلق تیمور خان به ماوراءالنهر، توجه‎ تیمور و امیرحسین قزغن به‎ سیستان‎، لشکر کشیدن تیمور بر سر الیاس‎‎ خواجه‎، جنگ لای‎، جلوس‎ تیمور‎ بر تخت سلطنت، ذکر‎ رفتن تیمور به‎جانب‎ جته و خوارزم، ولادت شاهرخ تیموری، بیان عوامل حمله تیمور به‎سوی‎‎ ایران‎ و فرستادن میرانشاه، ذکر تسخیر هرات و طوس‎ و کلات‎، ذکر‎ توجه‎‎ تیمور‎ به‎جانب ‎ایران‎ در‎ مرتبه ثانی، یورش سه‎ساله تیمور به‎جانب ایران، قتل‎عام اصفهان، حمله به خوارزم، جنگ‎ تیمور‎ با‎ توقتمش خان، یورش 5 ساله‎ به صوب ایران‎، تسخیر‎ آمل‎ و ماهانه‎‎سر‎، ذکر‎ توجه تیمور به صوب فارس و عراق و شیراز، ذکر شرح‎ حال آل مظفر و بیان سقوط این سلسله... مطالب ارزنده‌ای ارائه می‌دهد<ref>جلالی، نادره، ص165-166</ref>.
مؤلف در‎ روضه ششم ابتدا به اصل و نسب‎ و تولد‎ تیمور‎ گورکانی می‌پردازد. آنگاه‎ راجع‎ به سلطنت قزان‎‎سلطان‎ و خروج‎ امیر قزغن، لشکرکشی تغلق تیمور خان به ماوراءالنهر، توجه‎ تیمور و امیرحسین قزغن به‎ سیستان‎، لشکر کشیدن تیمور بر سر الیاس‎‎ خواجه‎، جنگ لای‎، جلوس‎ تیمور‎ بر تخت سلطنت، ذکر‎ رفتن تیمور به‎جانب‎ جته و خوارزم، ولادت شاهرخ تیموری، بیان عوامل حمله تیمور به‎سوی‎‎ ایران‎ و فرستادن میرانشاه، ذکر تسخیر هرات و طوس‎ و کلات‎، ذکر‎ توجه‎‎ تیمور‎ به‎جانب ‎ایران‎ در‎ مرتبه ثانی، یورش سه‎ساله تیمور به‎جانب ایران، قتل‎عام اصفهان، حمله به خوارزم، جنگ‎ تیمور‎ با‎ توقتمش خان، یورش 5 ساله‎ به صوب ایران‎، تسخیر‎ آمل‎ و ماهانه‎‎سر‎، ذکر‎ توجه تیمور به صوب فارس و عراق و شیراز، ذکر شرح‎ حال آل مظفر و بیان سقوط این سلسله... مطالب ارزنده‌ای ارائه می‌دهد<ref>جلالی، نادره، ص165-166</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش