پرش به محتوا

پژوهشی در روایات تفسیری امام باقر و امام صادق علیهما‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
خط ۳۲: خط ۳۲:


===انگیزه نگارش===
===انگیزه نگارش===
او در مقدمه انگیزه خود برای نگارش این کتاب را چنین شرح می‌دهد: بر اساس حدیث شریف ثقلین -که میان تمامی مسلمانان متواتر است- قرآن و عترت(ع) تا ورود به حوض از یکدیگر جدا نخواهند شد؛ بنابراین بر ماست که به این دو رشته ناگسستنی درآویزیم و از سرچشمه زلالشان سیراب گردیم. با این انگیزه و با یاری خداوند بر آن شدم بخشی از آموزه‌های تفسیری آن گنجینه‌های وحی الهی را مورد بررسی قرار دهم. با توجه به آن‌که در زمینه روایات تفسیری دوران پیامبر اکرم(ص)، [[امام على(ع)|علی(ع)]]، صحابه، تابعین، [[امام حسن عسکری(ع)|امام عسکری(ع)]] و کتب تفسیری بعدازآن بزرگواران پژوهش‌هایی انجام گرفته است لکن در این میان حلقه مفقوده‌ای وجود دارد که به یکی از مهم‌ترین فرازهای تاریخ تشیع یعنی دوران باقرین(ع) مربوط است. پس تلاش خود را در راه پژوهش درباره روایات تفسیری آن دو پیشوای والامقام به کار می‎گیرم و کتاب خود را به بررسی کلامشان اختصاص می‌دهم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21847/1/22 ر.ک: مقدمه کتاب، ص22-23]</ref>.
او در مقدمه انگیزه خود برای نگارش این کتاب را چنین شرح می‌دهد: بر اساس حدیث شریف ثقلین -که میان تمامی مسلمانان متواتر است- قرآن و عترت(ع) تا ورود به حوض از یکدیگر جدا نخواهند شد؛ بنابراین بر ماست که به این دو رشته ناگسستنی درآویزیم و از سرچشمه زلالشان سیراب گردیم. با این انگیزه و با یاری خداوند بر آن شدم بخشی از آموزه‌های تفسیری آن گنجینه‌های وحی الهی را مورد بررسی قرار دهم. با توجه به آن‌که در زمینه روایات تفسیری دوران پیامبر اکرم(ص)، [[امام على(ع)|علی(ع)]]، صحابه، تابعین، [[امام حسن عسکری(ع)|امام عسکری(ع)]] و کتب تفسیری بعدازآن بزرگواران پژوهش‌هایی انجام گرفته است لکن در این میان حلقه مفقوده‌ای وجود دارد که به یکی از مهم‌ترین فرازهای تاریخ تشیع یعنی دوران باقرین(ع) مربوط است. پس تلاش خود را در راه پژوهش درباره روایات تفسیری آن دو پیشوای والامقام به کار می‌گیرم و کتاب خود را به بررسی کلامشان اختصاص می‌دهم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21847/1/22 ر.ک: مقدمه کتاب، ص22-23]</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۵۹: خط ۵۹:
آیه اول از سوره فلق آخرین آیه از آخرین سوره‌ای است که نویسنده به آن پرداخته است. ایشان در ابتدا به روایتی از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] اشاره می‌کند که آن حضرت فلق را به شکافی در جهنم تعبیر می‌کند.
آیه اول از سوره فلق آخرین آیه از آخرین سوره‌ای است که نویسنده به آن پرداخته است. ایشان در ابتدا به روایتی از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] اشاره می‌کند که آن حضرت فلق را به شکافی در جهنم تعبیر می‌کند.


نویسنده در نقد و بررسی این روایت می‎گوید: فلق در لغت به معنای شکافتن، جدا ساختن و شکاف است. به صبح و روشنایی آن نیز فلق گفته‌اند؛ زیرا تاریکی شب را میشکافد و از دل آن بیرون می‎آید. ایشان در ادامه به ترجمه آن روایت و به تفسیر طبرسی و علامه طباطبایی درباره این آیه می‎پردازد؛ طبرسی فلق را به معنای سپیده‌دم یا به معنای چاهی در جهنم که مردم از شدت گرمای آن، به دنبال پناهگاه میگردند تعبیر کرده است. علامه طباطبایی علاوه بر تعابیر یاد شده، فلق را به دری در جهنم معنا می‌کند که هرگاه گشوده شود، آتش دوزخ زبانه می‌کشد. سپس می‎گوید: این تعابیر با روایت منسوب به [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] و نیز با معنای لغوی فلق یعنی شکاف و بریدگی همسو است، خواه این شکاف بر اثر روشنایی صبح در دل شب پدید آید یا در آتش جهنم باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21847/1/461 ر.ک، متن کتاب، ص461-462]</ref>.
نویسنده در نقد و بررسی این روایت می‌گوید: فلق در لغت به معنای شکافتن، جدا ساختن و شکاف است. به صبح و روشنایی آن نیز فلق گفته‌اند؛ زیرا تاریکی شب را میشکافد و از دل آن بیرون می‎آید. ایشان در ادامه به ترجمه آن روایت و به تفسیر طبرسی و علامه طباطبایی درباره این آیه می‎پردازد؛ طبرسی فلق را به معنای سپیده‌دم یا به معنای چاهی در جهنم که مردم از شدت گرمای آن، به دنبال پناهگاه میگردند تعبیر کرده است. علامه طباطبایی علاوه بر تعابیر یاد شده، فلق را به دری در جهنم معنا می‌کند که هرگاه گشوده شود، آتش دوزخ زبانه می‌کشد. سپس می‌گوید: این تعابیر با روایت منسوب به [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] و نیز با معنای لغوی فلق یعنی شکاف و بریدگی همسو است، خواه این شکاف بر اثر روشنایی صبح در دل شب پدید آید یا در آتش جهنم باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21847/1/461 ر.ک، متن کتاب، ص461-462]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش