پرش به محتوا

اجتهاد در عصر ائمه معصومین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'آیت‎الله' به 'آیت‌الله')
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۰: خط ۴۰:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در ابتدای کتاب به معنای لغوی، سپس اصطلاحی «اجتهاد» و نظرات مختلف درباره آن اشاره شده است که نتیجه آن در بحث لغوی چنین است: اگرچه اهل لغت و اهل فقه و اصول در اصل معنای حقیقی جَهد و جُهد اختلاف دارند، ولی در میان آنان در معنای واژه اجتهاد، اختلاف ‎نظری نیست؛ چون اجتهاد بر اساس ظاهر کلام آنان، به‎کارگیری و سعی و کوشش است به‎قدر توان در هر کاری که دست زدن به آن آسان نباشد و رنج و مشقت را برای رسیدن به هدف و مقصود به‎همراه داشته باشد. در این برداشت تفاوتی نمی‎کند که واژه اجتهاد از چه چیزی مشتق شده باشد. این برداشت، صحیح و مورد پذیرش همگان است؛ چون به‎کار بردن نهایت سعی و کوشش، هیچ‎گاه خالی از رنج و مشقت و سختی نیست و معمولاً با هم ارتباط و تلازم دارند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8230/1/27 ر.ک: متن کتاب، ص27]</ref>.
در ابتدای کتاب به معنای لغوی، سپس اصطلاحی «اجتهاد» و نظرات مختلف درباره آن اشاره شده است که نتیجه آن در بحث لغوی چنین است: اگرچه اهل لغت و اهل فقه و اصول در اصل معنای حقیقی جَهد و جُهد اختلاف دارند، ولی در میان آنان در معنای واژه اجتهاد، اختلاف ‎نظری نیست؛ چون اجتهاد بر اساس ظاهر کلام آنان، به‎کارگیری و سعی و کوشش است به‎قدر توان در هر کاری که دست زدن به آن آسان نباشد و رنج و مشقت را برای رسیدن به هدف و مقصود به‎همراه داشته باشد. در این برداشت تفاوتی نمی‌کند که واژه اجتهاد از چه چیزی مشتق شده باشد. این برداشت، صحیح و مورد پذیرش همگان است؛ چون به‎کار بردن نهایت سعی و کوشش، هیچ‎گاه خالی از رنج و مشقت و سختی نیست و معمولاً با هم ارتباط و تلازم دارند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8230/1/27 ر.ک: متن کتاب، ص27]</ref>.


نویسنده در تعریف اصطلاحی نیز چهار تعریف (از [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]]، [[تونی، عبدالله بن محمد|فاضل تونی]]، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] و [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]) را به‎عنوان تعاریف بهتر می‎داند که مناسب‎ترین آن‎ها تعریف [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] در کتاب «[[الرأي السديد في الإجتهاد و التقليد و الإحتياط و القضاء|الرأِي السديد في الاجتهاد و التقليد]]» است که در آنجا چنین آمده است: اجتهاد به‎کار بردن توان برای تحصیل حجت بر واقع یا بر وظیفه فعلی ظاهری است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8230/1/61 ر.ک: همان، ص61]</ref>.
نویسنده در تعریف اصطلاحی نیز چهار تعریف (از [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]]، [[تونی، عبدالله بن محمد|فاضل تونی]]، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] و [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]) را به‎عنوان تعاریف بهتر می‎داند که مناسب‎ترین آن‎ها تعریف [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] در کتاب «[[الرأي السديد في الإجتهاد و التقليد و الإحتياط و القضاء|الرأِي السديد في الاجتهاد و التقليد]]» است که در آنجا چنین آمده است: اجتهاد به‎کار بردن توان برای تحصیل حجت بر واقع یا بر وظیفه فعلی ظاهری است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8230/1/61 ر.ک: همان، ص61]</ref>.
خط ۶۴: خط ۶۴:
ج)- در آن زمان، پدیده‎ها و رویدادهای پیچیده و مبهم و حوادث مشکل، همچون زمان ما وجود نداشت؛
ج)- در آن زمان، پدیده‎ها و رویدادهای پیچیده و مبهم و حوادث مشکل، همچون زمان ما وجود نداشت؛


د)- مباحث در آن زمان، محدود بود و به فراوانی، پراکندگی، تراکم و توسعه زمان ما نبود؛ لذا ذهن مجتهد مشوب نمی‎گشت و به‎ صرف مراجعه به مایه‎های اصلی استنباط، حکم را استخراج می‎کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8230/1/146 ر.ک: همان، ص146-147]</ref>.
د)- مباحث در آن زمان، محدود بود و به فراوانی، پراکندگی، تراکم و توسعه زمان ما نبود؛ لذا ذهن مجتهد مشوب نمی‎گشت و به‎ صرف مراجعه به مایه‎های اصلی استنباط، حکم را استخراج می‌کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8230/1/146 ر.ک: همان، ص146-147]</ref>.


دلایل وجود اجتهاد در عصر ائمه معصومین را می‎توان در هشت محور بیان نمود:
دلایل وجود اجتهاد در عصر ائمه معصومین را می‎توان در هشت محور بیان نمود:
خط ۷۱: خط ۷۱:
# آموزش شیوه اجتهاد و استنباط به اصحاب؛
# آموزش شیوه اجتهاد و استنباط به اصحاب؛
# ارجاع مردم به‎سوی فقها و مجتهدان از صحابه توسط امامان؛
# ارجاع مردم به‎سوی فقها و مجتهدان از صحابه توسط امامان؛
# دیگر اخبار و احادیثی که وجود اجتهاد در عصر امامت را ثابت می‎کند؛
# دیگر اخبار و احادیثی که وجود اجتهاد در عصر امامت را ثابت می‌کند؛
# وجود فقها و مجتهدان در عصر ائمه معصومین، کتب و آثار فقهی و اجتهادی آنان و تصریح دانشمندان بزرگ شیعه، به‎ویژه علمای رجال، به آن؛
# وجود فقها و مجتهدان در عصر ائمه معصومین، کتب و آثار فقهی و اجتهادی آنان و تصریح دانشمندان بزرگ شیعه، به‎ویژه علمای رجال، به آن؛
# نیاز شیعه به اجتهاد در عصر ائمه؛
# نیاز شیعه به اجتهاد در عصر ائمه؛
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش