۶۱٬۱۸۹
ویرایش
الوحدة التاريخية للسور القرآنية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '' به ''
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - '' به '') |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
در باب دوم از بخش اول کتاب به تبیین معنای تفسیر تاریخی و رد شبه‌ها پیرامون آن پرداخته و به مسائلی چون مفهوم نظریه وحدت تاریخی سوره‌ها و رابطه میان آن و وحدت موضوعی اشاره شده است. در فصل سوم از این باب، «وحدت تاریخی» مورد بحث قرار گرفته است. وحدت تاریخی یعنی ویژگی انحصاری یک سوره از تاریخ آغاز تا پایان آن. گام‌های اساسی برای شناخت وحدت تاریخی هر سوره به‌قرار زیر است: | در باب دوم از بخش اول کتاب به تبیین معنای تفسیر تاریخی و رد شبه‌ها پیرامون آن پرداخته و به مسائلی چون مفهوم نظریه وحدت تاریخی سوره‌ها و رابطه میان آن و وحدت موضوعی اشاره شده است. در فصل سوم از این باب، «وحدت تاریخی» مورد بحث قرار گرفته است. وحدت تاریخی یعنی ویژگی انحصاری یک سوره از تاریخ آغاز تا پایان آن. گام‌های اساسی برای شناخت وحدت تاریخی هر سوره به‌قرار زیر است: | ||
# شناخت تاریخی وحدت تاریخی تمامی قرآن، از وحدت تاریخی هر سوره و وجود آن در وحدت تاریخی تمام قرآن یعنی نزول آن در دوران پیامبر(ص) و زندگی حضرت(ص) و مدت‌زمان نزول قرآن به‌صورت پراکنده در دوره‌ای از روز بعثت تا وفات حضرت(ص) بیرون نیست، چون آیه‌ای از قرآن نیست که قبل از نبوت یا پس از وفات حضرت(ص) نازل شده باشد. | # شناخت تاریخی وحدت تاریخی تمامی قرآن، از وحدت تاریخی هر سوره و وجود آن در وحدت تاریخی تمام قرآن یعنی نزول آن در دوران پیامبر(ص) و زندگی حضرت(ص) و مدت‌زمان نزول قرآن به‌صورت پراکنده در دوره‌ای از روز بعثت تا وفات حضرت(ص) بیرون نیست، چون آیه‌ای از قرآن نیست که قبل از نبوت یا پس از وفات حضرت(ص) نازل شده باشد. | ||
# تکیه بر ترتیبی که به نزول سوره‌ها توجه دارد: این اجتهاد گاه تابع اجتهاد پیشین است یا نکته جدیدی دارد و آن را تعدیل می‌نماید که البته به بررسی | # تکیه بر ترتیبی که به نزول سوره‌ها توجه دارد: این اجتهاد گاه تابع اجتهاد پیشین است یا نکته جدیدی دارد و آن را تعدیل می‌نماید که البته به بررسی علمی و تاریخی قابل اعتمادی تکیه دارد. | ||
# اصل در نزول سوره‌های قرآن، نزولش در مدت‌زمانی نزدیک به‌حکم مناسبات ترتیلی در خود سوره است و هیچ آیه‌ای از مدت‌زمانی سوره بیرون نمی‌رود مگر به دلیلی<ref>ر.ک: همان، ص84-83؛ همان، ص76؛ همان، ص34-33</ref>. | # اصل در نزول سوره‌های قرآن، نزولش در مدت‌زمانی نزدیک به‌حکم مناسبات ترتیلی در خود سوره است و هیچ آیه‌ای از مدت‌زمانی سوره بیرون نمی‌رود مگر به دلیلی<ref>ر.ک: همان، ص84-83؛ همان، ص76؛ همان، ص34-33</ref>. | ||
ممکن است شناخت این وحدت تاریخی از حکمت‌هایی باشد که هدف خداوند از پراکنده نازل کردن سوره‌ها بوده است. زیرا سوره‌ها به‌مثابه واحدهای یک ساختمانند که هر یک دربردارنده تعداد معینی از آیاتند، یعنی وجود قرآن کریم در سوره‌های بسیاری است، چه بزرگ و چه کوچک و سوره‌ها دارای موضوع‌ها و مسائل متنوعی هستند و به اندیشه‌ورزی در حکمت آن فرا | ممکن است شناخت این وحدت تاریخی از حکمت‌هایی باشد که هدف خداوند از پراکنده نازل کردن سوره‌ها بوده است. زیرا سوره‌ها به‌مثابه واحدهای یک ساختمانند که هر یک دربردارنده تعداد معینی از آیاتند، یعنی وجود قرآن کریم در سوره‌های بسیاری است، چه بزرگ و چه کوچک و سوره‌ها دارای موضوع‌ها و مسائل متنوعی هستند و به اندیشه‌ورزی در حکمت آن فرا می‌خوانند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص84؛ نزال، عمران مسیح، ص76</ref>. | ||
در دوران اخیر بحث تفسیر موضوعی قرآن یا وحدت موضوعی در تفسیر سوره‌های قرآن مطرح شده است و برخی می‌پندارند که رویکرد تازه‌ای در تفسیر است اما در حقیقت رویکردی کهن است و تنها در نام و توصیف و وضع قواعد علمی برای آن و تعیین روش پژوهش در آن، جدید است. آنچه جدید است در حقیقت همان وحدت موضوعی در تفسیر سوره‌هاست؛ اما مهم‌ترین نقد بر تفسیر موضوعی یا وحدت موضوعی در تفسیر قرآن یا تفسیر برخی سوره‌ها، عدم تکیه طرفداران این رویکرد به تفسیر تاریخی وحدت تاریخی سوره‌هاست که چنین رویکردهایی بسیاری از عوامل قدرت و روشمندی ضروری این تفسیر را از بین می‌برند. در آخرین فصل از بخش اول کتاب به برخی از نقاط مشترک بین وحدت موضوعی و وحدت تاریخی تفسیر سوره‌های قرآن اشاره شده که از آن جمله است: شناخت اولیه از سوره، چه مکی چه مدنی، چه در اوایل مکی باشد یا اواسط و یا اواخر آن؛ تعداد آیات و نام‌های آن اگر بیش از یک نام دارد و ارتباط این نام با موضوع و تاریخ و ترتیب آن<ref>ر.ک: همان، ص90 و95؛ همان، ص86؛ همان، ص34-33</ref>. | در دوران اخیر بحث تفسیر موضوعی قرآن یا وحدت موضوعی در تفسیر سوره‌های قرآن مطرح شده است و برخی می‌پندارند که رویکرد تازه‌ای در تفسیر است اما در حقیقت رویکردی کهن است و تنها در نام و توصیف و وضع قواعد علمی برای آن و تعیین روش پژوهش در آن، جدید است. آنچه جدید است در حقیقت همان وحدت موضوعی در تفسیر سوره‌هاست؛ اما مهم‌ترین نقد بر تفسیر موضوعی یا وحدت موضوعی در تفسیر قرآن یا تفسیر برخی سوره‌ها، عدم تکیه طرفداران این رویکرد به تفسیر تاریخی وحدت تاریخی سوره‌هاست که چنین رویکردهایی بسیاری از عوامل قدرت و روشمندی ضروری این تفسیر را از بین می‌برند. در آخرین فصل از بخش اول کتاب به برخی از نقاط مشترک بین وحدت موضوعی و وحدت تاریخی تفسیر سوره‌های قرآن اشاره شده که از آن جمله است: شناخت اولیه از سوره، چه مکی چه مدنی، چه در اوایل مکی باشد یا اواسط و یا اواخر آن؛ تعداد آیات و نام‌های آن اگر بیش از یک نام دارد و ارتباط این نام با موضوع و تاریخ و ترتیب آن<ref>ر.ک: همان، ص90 و95؛ همان، ص86؛ همان، ص34-33</ref>. | ||