۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
میراث مكتوب [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ الطائقه، محمد بن حسن طوسى]]، بسى پر برگ و پربار است. از میان چهار کتاب اصلى و معتبر حديثى شيعى، دو کتاب به خامه‌ى آن بزرگوار است. «الأستبصار فيما اختلف من الأخبار» چهارمین و آخرين مجموعه ياد شده است. شيخ ابتداء تهذيب را نگاشته و پس از آن «استبصار» را تدوین كرده است. در «استبصار» كوشيده است، احاديث تعارض‌نما را به بحث نهاده، تعارض بدوى آنها را بزدايد. عالمان بسيارى بر آن شرح نوشته و يا تعليقه نگاشته و يا با نگارش حواشى به تبيين و توضيح مطالب آن پرداخته‌اند. در میان شرح‌هاى مختلف استبصار «استقصاء الأعتبار» از جايگاه بلندى برخوردار است. | |||
«استقصاء الأعتبار»، کتابى روشمند، دقيق، سودمند و كارآمد است. کتاب كامل نيست و تمام ابواب «استبصار» را شامل نمى‌شود. مؤلف مقدمه‌اى دارد دراز دامن و سودمند؛ مشتمل بر 12 فايده، كه در متن آن از تعريف خبر، حديث، خبر متواتر، و چگونگى استوارى و نااستوارى خبر و حديث و قرائن پذيرش و عدم پذيرش احاديث، چگونگى عمل به خبر واحد و... با دقت تمام بحث شده است. محققان برخى از ویژگى‌هاى این اثر فخيم را بدين سان رقم زده‌اند: | «استقصاء الأعتبار»، کتابى روشمند، دقيق، سودمند و كارآمد است. کتاب كامل نيست و تمام ابواب «استبصار» را شامل نمى‌شود. مؤلف مقدمه‌اى دارد دراز دامن و سودمند؛ مشتمل بر 12 فايده، كه در متن آن از تعريف خبر، حديث، خبر متواتر، و چگونگى استوارى و نااستوارى خبر و حديث و قرائن پذيرش و عدم پذيرش احاديث، چگونگى عمل به خبر واحد و... با دقت تمام بحث شده است. محققان برخى از ویژگى‌هاى این اثر فخيم را بدين سان رقم زده‌اند: | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
# تبيين و شرح واژه‌هاى دشوارياب احاديث. | # تبيين و شرح واژه‌هاى دشوارياب احاديث. | ||
# نظم استوار، چينش بحث‌ها و ژرفايى و استوارى مطالب. | # نظم استوار، چينش بحث‌ها و ژرفايى و استوارى مطالب. | ||
# پيراستگى از تكرار، افزون‌نگارى‌هاى غيرلازم، و ارجاع به تحقيقات عالمان و فقيهان و... گستردگى بحث‌هاى رجالى. این ویژگى شايد مهم‌ترين ویژگى کتاب باشد. چنانكه پيش‌تر آورديم، او بيش از پنج سال ملازم رجالى بزرگ [[استرآبادی، محمدامین بن محمدشریف|محمد | # پيراستگى از تكرار، افزون‌نگارى‌هاى غيرلازم، و ارجاع به تحقيقات عالمان و فقيهان و... گستردگى بحث‌هاى رجالى. این ویژگى شايد مهم‌ترين ویژگى کتاب باشد. چنانكه پيش‌تر آورديم، او بيش از پنج سال ملازم رجالى بزرگ [[استرآبادی، محمدامین بن محمدشریف|محمد امین استرآبادى]] بود، و چه بسيار آراء رجالى كه از استادش و از گفتگو و درس‌ها گزارش مى‌كند كه در کتاب رجال وى نيست. | ||
شيوه پژوهش و شرح مؤلف بدين‌گونه است كه مؤلف روايت را گزارش مى‌كند و آنگاه ذيل عنوان «السند» به تفصيل سند روايت را به بحث مى‌نهد، و رجال سند را یک به یک ارزيابى مى‌كند و طرق موجود در اساتيد را بررسى مى‌كند، و مبانى و مستنداتى را كه رجاليان در داورى‌ها درباره افراد و طرق داشته‌اند، طرح كرده برای استوارى آنها و يا نقد و تزييف آنها استدلال مى‌كند. بدين‌سان چنانكه پيش‌تر آورديم، بخش بررسى سند روايات و ارزيابى رجال احاديث از مهم‌ترين ویژگى‌هاى کتاب است. | شيوه پژوهش و شرح مؤلف بدين‌گونه است كه مؤلف روايت را گزارش مى‌كند و آنگاه ذيل عنوان «السند» به تفصيل سند روايت را به بحث مى‌نهد، و رجال سند را یک به یک ارزيابى مى‌كند و طرق موجود در اساتيد را بررسى مى‌كند، و مبانى و مستنداتى را كه رجاليان در داورى‌ها درباره افراد و طرق داشته‌اند، طرح كرده برای استوارى آنها و يا نقد و تزييف آنها استدلال مى‌كند. بدين‌سان چنانكه پيش‌تر آورديم، بخش بررسى سند روايات و ارزيابى رجال احاديث از مهم‌ترين ویژگى‌هاى کتاب است. | ||