پرش به محتوا

آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ')
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می')
خط ۳۰: خط ۳۰:
در این اثر تمامى شهرهاى باستانى سواحل و جزاير خليج فارس و درياى عمان به ترتيب ذيل مورد مطالعه قرار گرفته است:
در این اثر تمامى شهرهاى باستانى سواحل و جزاير خليج فارس و درياى عمان به ترتيب ذيل مورد مطالعه قرار گرفته است:


#شهرهاى ساحل خليج فارس و درياى عمان: مهروبان، سى‌نيز، گناوه، توز و دشتستان، ريشهر، دشتى و تنگستان، بتانه و بردستان، سيراف، نابند و كوشكنار، كنگ و لنگه، گمبرون و سورو، جرون و ميناب، و شهرتيس.
#شهرهاى ساحل خليج فارس و درياى عمان: مهروبان، سى‌نيز، گناوه، توز و دشتستان، ريشهر، دشتى و تنگستان، بتانه و بردستان، سيراف، نابند و كوشكنار، كنگ و لنگه، گمبرون و سورو، جرون و میناب، و شهرتيس.
#جزيره‌هاى خليج فارس: هرموز و لارك و كشم و هنگام، كيش و سرّى، خارك، اوال و ميش‌ماهيگ و ایکاروس.
#جزيره‌هاى خليج فارس: هرموز و لارك و كشم و هنگام، كيش و سرّى، خارك، اوال و میش‌ماهيگ و ایکاروس.


با توجه به اينكه خواننده مى‌تواند به راحتى به مطالب مرتبت با هر شهر كه با نثرى شيوا و روان نوشته شده مراجعه و از اوضاع آن در گذشته و حال اطلاع يابد، در این نوشتار تنها به ذكر برخى نكات و ویژگى‌هاى کتاب بسنده مى‌شود.
با توجه به اينكه خواننده مى‌تواند به راحتى به مطالب مرتبت با هر شهر كه با نثرى شيوا و روان نوشته شده مراجعه و از اوضاع آن در گذشته و حال اطلاع يابد، در این نوشتار تنها به ذكر برخى نكات و ویژگى‌هاى کتاب بسنده مى‌شود.
خط ۴۳: خط ۴۳:
تطبيق اطلاعات منابع تاريخى از جمله شيوه‌هاى نگارشى نویسنده است كه اوضاع هر شهر را در گذشته و زمان تأليف کتاب مقايسه كرده و برداشت‌هايى خوبى به دست مى‌دهد. یکى از قديمى‌ترين مصنفين اسلامى كه به نام او مكرر اشاره شده، ابن خرداذبه است. او در توصيف جزيره كيش مى‌گوید:
تطبيق اطلاعات منابع تاريخى از جمله شيوه‌هاى نگارشى نویسنده است كه اوضاع هر شهر را در گذشته و زمان تأليف کتاب مقايسه كرده و برداشت‌هايى خوبى به دست مى‌دهد. یکى از قديمى‌ترين مصنفين اسلامى كه به نام او مكرر اشاره شده، ابن خرداذبه است. او در توصيف جزيره كيش مى‌گوید:


«جزيره كيش چهار فرسخ عرض و طول دارد و در آن جا نخلستان و اراضى مزروع و گله‌هاى مواشى يافت مى‌شود و مغاص مرواريد هم در آن جا هست، زيرا مردم آن به مرواريد خيلى توجه دارند و اهميت مى‌گذارند». در ادامه نویسنده، اضافه مى‌كند كه از این گفته چنين استنباط مى‌شود كه جزيره كيش سابقاً خيلى بيش از امروز حاصلخيز بوده است و مخصوصا جمعيت زيادى داشته كه در آن‌جا سكونت داشته‌اند.
«جزيره كيش چهار فرسخ عرض و طول دارد و در آن جا نخلستان و اراضى مزروع و گله‌هاى مواشى يافت مى‌شود و مغاص مرواريد هم در آن جا هست، زيرا مردم آن به مرواريد خيلى توجه دارند و اهمیت مى‌گذارند». در ادامه نویسنده، اضافه مى‌كند كه از این گفته چنين استنباط مى‌شود كه جزيره كيش سابقاً خيلى بيش از امروز حاصلخيز بوده است و مخصوصا جمعيت زيادى داشته كه در آن‌جا سكونت داشته‌اند.


در گزارش اوضاع هر شهر موضوعاتى؛ مانند رودخانه‌ها، چشمه‌ها و قنوات، آب و هوا، كوه‌ها، باغات، اوضاع اجتماعى و صنايع و بسيارى ديگر از موضوعات آمده است. گزارشاتى كه نویسنده از اوضاع مذهبى و روابط مذاهب و فرق مى‌دهد، از مطالب ارزشمند کتاب است كه در شناخت اوضاع اجتماعى شهرها و جزاير خليج فارس حائز اهميت است. به عنوان نمونه در فصل هفدهم کتاب مى‌خوانيم: «ساكنين محلى این جزيره افرادى نسبتاً قوى‌البنيه و ورزيده هستند، خصوصا در دريانوردى. مذهب آنها شيعه و سنى، ولى روابط آنها خوب و حتى وصلت هم بين ايشان مى‌شود. مقبره‌ى امامزاده محمد حنفيه كه معروف است از اولاد [[امام على(ع)|حضرت امير]](ع) مى‌باشد، در این جزيره زيارتگاه شیعیان است».
در گزارش اوضاع هر شهر موضوعاتى؛ مانند رودخانه‌ها، چشمه‌ها و قنوات، آب و هوا، كوه‌ها، باغات، اوضاع اجتماعى و صنايع و بسيارى ديگر از موضوعات آمده است. گزارشاتى كه نویسنده از اوضاع مذهبى و روابط مذاهب و فرق مى‌دهد، از مطالب ارزشمند کتاب است كه در شناخت اوضاع اجتماعى شهرها و جزاير خليج فارس حائز اهمیت است. به عنوان نمونه در فصل هفدهم کتاب مى‌خوانيم: «ساكنين محلى این جزيره افرادى نسبتاً قوى‌البنيه و ورزيده هستند، خصوصا در دريانوردى. مذهب آنها شيعه و سنى، ولى روابط آنها خوب و حتى وصلت هم بين ايشان مى‌شود. مقبره‌ى امامزاده محمد حنفيه كه معروف است از اولاد [[امام على(ع)|حضرت امیر]](ع) مى‌باشد، در این جزيره زيارتگاه شیعیان است».


از نكات قابل توجه کتاب كه حاكى از كاوش‌هاى دقيق و محققانه نویسنده است، دسته‌بندى‌هايى است كه از اماكن و آثار تاريخى سواحل خليج فارس ارائه مى‌دهد كه در ضمن آنها رسوم و سنت‌هاى رايج در بين مردم ذكر شده است. وى در شرح یکى از این ابنيه مى‌نویسد: «در سراسر جنوب ایران بقاع متعددى به نام «قدمگاه» وجود دارد و در سواحل خليج فارس تقريبا مى‌توان گفت در هر ده و بندر مهمى قدمگاهى بنا شده و محل «دخيل» و «نذر و نياز» دريانوردان و زنان ساحل‌نشين است. ساختمان قدمگاه‌ها بر سه نوع است». سپس به تشريح ویژگى‌هاى هر قدمگاه و ذكر نام برخى از آنها اشاره مى‌كند.
از نكات قابل توجه کتاب كه حاكى از كاوش‌هاى دقيق و محققانه نویسنده است، دسته‌بندى‌هايى است كه از اماكن و آثار تاريخى سواحل خليج فارس ارائه مى‌دهد كه در ضمن آنها رسوم و سنت‌هاى رايج در بين مردم ذكر شده است. وى در شرح یکى از این ابنيه مى‌نویسد: «در سراسر جنوب ایران بقاع متعددى به نام «قدمگاه» وجود دارد و در سواحل خليج فارس تقريبا مى‌توان گفت در هر ده و بندر مهمى قدمگاهى بنا شده و محل «دخيل» و «نذر و نياز» دريانوردان و زنان ساحل‌نشين است. ساختمان قدمگاه‌ها بر سه نوع است». سپس به تشريح ویژگى‌هاى هر قدمگاه و ذكر نام برخى از آنها اشاره مى‌كند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش