آثار احمدی: تاریخ زندگانی پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می')
خط ۱۸: خط ۱۸:
نثر فارسی - قرن 10ق.
نثر فارسی - قرن 10ق.
| ناشر =  
| ناشر =  
مرکز پژوهشی ميراث مکتوب
مرکز پژوهشی میراث مکتوب
| مکان نشر =تهران - ایران
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1374 ش  
| سال نشر = 1374 ش  
خط ۳۵: خط ۳۵:
آثار احمدى حاوى بخشى از تاريخ اسلام است كه در آن زندگى‌نامه پيامبر اسلام(ص) و جنگ‌هاى وى و در پایان، اندكى از زندگى‌نامه امامان دوازده‌گانه شيعه ياد شده است.
آثار احمدى حاوى بخشى از تاريخ اسلام است كه در آن زندگى‌نامه پيامبر اسلام(ص) و جنگ‌هاى وى و در پایان، اندكى از زندگى‌نامه امامان دوازده‌گانه شيعه ياد شده است.


نویسنده، عنوان کتاب را از نام خود گرفته است. وى در آغاز کتاب مي‌گوید: از هنگام جوانى هرگاه كه اتفاق مى‌افتاد و مطالعه‌اى در شرح حال سرور پيامبران مى‌كردم، مطالبى از خوانده‌ها فراهم مى‌آمد. در این ميان گروهى از دوستان از من خواستند تا کتابى در این باب فراهم آورم؛ ازاين‌رو، این کتاب را كه شامل روايت‌هاى گوناگون و گفتارهاى مختلف بود، گرد آوردم و در این زمينه از کتاب روضة الأحباب (نوشته جمال‌الدين عطاءالله دشتكى شيرازى، به سال 903ق) سود بردم.<ref>پيشگفتار کتاب، ص10</ref>
نویسنده، عنوان کتاب را از نام خود گرفته است. وى در آغاز کتاب می‌گوید: از هنگام جوانى هرگاه كه اتفاق مى‌افتاد و مطالعه‌اى در شرح حال سرور پيامبران مى‌كردم، مطالبى از خوانده‌ها فراهم مى‌آمد. در این میان گروهى از دوستان از من خواستند تا کتابى در این باب فراهم آورم؛ ازاين‌رو، این کتاب را كه شامل روايت‌هاى گوناگون و گفتارهاى مختلف بود، گرد آوردم و در این زمینه از کتاب روضة الأحباب (نوشته جمال‌الدين عطاءالله دشتكى شيرازى، به سال 903ق) سود بردم.<ref>پيشگفتار کتاب، ص10</ref>


برخی این کتاب را خلاصه روضة الأحباب انگاشته‌اند، ولي اسماعيل آموزگار و على شريعتى كه این دو را به‌دقت با هم سنجيده‌اند، گفته‌اند: همان‌سان كه نویسنده آثار احمدى در ديباچه کتاب يادآورى كرده، روضة الأحباب داراى تفصيل بسيار است و مؤلف آثار احمدى به‌عنوان یک سند معتبر از آن بهره بسيار جسته، ولى حتى یک عبارت كوتاه نيز عيناً از آن در کتاب خویش نقل نكرده است. آنچه ميان این دو مشترك است، فقط یک رباعي است.<ref>بخش معارف اسلامى، ج1، ص102</ref>
برخی این کتاب را خلاصه روضة الأحباب انگاشته‌اند، ولي اسماعيل آموزگار و على شريعتى كه این دو را به‌دقت با هم سنجيده‌اند، گفته‌اند: همان‌سان كه نویسنده آثار احمدى در ديباچه کتاب يادآورى كرده، روضة الأحباب داراى تفصيل بسيار است و مؤلف آثار احمدى به‌عنوان یک سند معتبر از آن بهره بسيار جسته، ولى حتى یک عبارت كوتاه نيز عيناً از آن در کتاب خویش نقل نكرده است. آنچه میان این دو مشترك است، فقط یک رباعي است.<ref>بخش معارف اسلامى، ج1، ص102</ref>


کتاب را نثرى است آسان و نگارشى روان، آراسته به اشعارى در تفسير رویدادها، بيشتر از خود نویسنده و نه‌چندان استوار، با سرآغازى در سپاس خدا و ستايش خاتم‌الانبياء(ص).
کتاب را نثرى است آسان و نگارشى روان، آراسته به اشعارى در تفسير رویدادها، بيشتر از خود نویسنده و نه‌چندان استوار، با سرآغازى در سپاس خدا و ستايش خاتم‌الانبياء(ص).


محتواى کتاب، مطالبى است در سرگذشت روزگار كودكى حضرت محمد(ص) و نوجوانى او و آنگاه ازدواج با خديجه، بعثت و آغاز دعوت و رویدادهاى فاصله بعثت تا هجرت، ورود به مدينه، مهاجر و انصار، غزوات و سرايا، دعوت از سران كشورهاى مجاور به پذيرش اسلام و سرانجام حجةالوداع و اطنابى ممل از آغاز بيمارى رسول خدا تا رحلت آن حضرت، آنگاه ايجازى مخل از شكل‌گيرى سقيفه، خلافت شيخين و عثمان، خلافت [[امام على(ع)|اميرمؤمنان على(ع)]] و در پایان نيز اشارتى به زندگانى يازده امام، از فرزندان مولاى متقيان تا امام زمان(عج).
محتواى کتاب، مطالبى است در سرگذشت روزگار كودكى حضرت محمد(ص) و نوجوانى او و آنگاه ازدواج با خديجه، بعثت و آغاز دعوت و رویدادهاى فاصله بعثت تا هجرت، ورود به مدينه، مهاجر و انصار، غزوات و سرايا، دعوت از سران كشورهاى مجاور به پذيرش اسلام و سرانجام حجةالوداع و اطنابى ممل از آغاز بيمارى رسول خدا تا رحلت آن حضرت، آنگاه ايجازى مخل از شكل‌گيرى سقيفه، خلافت شيخين و عثمان، خلافت [[امام على(ع)|امیرمؤمنان على(ع)]] و در پایان نيز اشارتى به زندگانى يازده امام، از فرزندان مولاى متقيان تا امام زمان(عج).


از مضمون روايات و اشاره به یکایک رویدادها چنين برمى‌آيد كه نویسنده از آثار اسلاف در این باب نیک آگاهى داشته است. آثار احمدى نوشته‌اى است مربوط به سده‌هاى اخير و آغاز دوران رونق و قدرت تشيع در سرزمين‌هاى شرقى ایران؛ ازاين‌رو، تضادها و دوگانه‌گویى‌هاى موجود در آن نه نماينده تسامح مذهبى مورخان سده‌هاى نخستين اسلام است و نه سازگار با جانب‌گيرى‌هاى فرقه‌اى رايج از روزگار صفویان تا زمان ما. به این دليل، در تصویر چهره صحابه و تابعين و ترسيم موضع‌گيرى‌هاى درست يا نادرست آنان، دادوستدهاى امتيازى او با شيوه تاريخ‌نگارى و امانت‌دارى خصوصا از نوع روايى آن سازگار نمى‌نمايد.
از مضمون روايات و اشاره به یکایک رویدادها چنين برمى‌آيد كه نویسنده از آثار اسلاف در این باب نیک آگاهى داشته است. آثار احمدى نوشته‌اى است مربوط به سده‌هاى اخير و آغاز دوران رونق و قدرت تشيع در سرزمین‌هاى شرقى ایران؛ ازاين‌رو، تضادها و دوگانه‌گویى‌هاى موجود در آن نه نماينده تسامح مذهبى مورخان سده‌هاى نخستين اسلام است و نه سازگار با جانب‌گيرى‌هاى فرقه‌اى رايج از روزگار صفویان تا زمان ما. به این دليل، در تصویر چهره صحابه و تابعين و ترسيم موضع‌گيرى‌هاى درست يا نادرست آنان، دادوستدهاى امتيازى او با شيوه تاريخ‌نگارى و امانت‌دارى خصوصا از نوع روايى آن سازگار نمى‌نمايد.


مؤلف جز در مواردى اندك، در استناد به واقدى و راویانى مبهم چون ابوالقاسم.<ref>ص555</ref>، يا ابن مزاحم.<ref>ص558</ref>، چنان‌كه خود يادآور شده و مصحح محترم نيز به آن اشاره كرده است، بيشترين بهره را از کتاب روضة الأحباب جمال‌الدين عطاءالله دشتكى شيرازى، گرفته است.<ref>ص10</ref>؛ علاوه بر اين، در چندين جا از «سير» كمال‌الدين حسین خوارزمى.<ref>ص83، 94، 213، 271، 309</ref>به‌عنوان مأخذ مورد استفاده خود ياد كرده است كه مصحح در فهرست کتاب‌هاى وارده در متن.<ref>ص589</ref>به توضيح آن پرداخته و در فهرست‌ها و تذكره‌ها نيز از سيره‌نویسى به این نام ذكرى نيامده است و فقط از نام حسین خوارزمى، ملقب به كمال‌الدين مقتول (840ق) مشخص است كه شارح قصيده برده و مثنوى مولوى به فارسی بوده است.
مؤلف جز در مواردى اندك، در استناد به واقدى و راویانى مبهم چون ابوالقاسم.<ref>ص555</ref>، يا ابن مزاحم.<ref>ص558</ref>، چنان‌كه خود يادآور شده و مصحح محترم نيز به آن اشاره كرده است، بيشترين بهره را از کتاب روضة الأحباب جمال‌الدين عطاءالله دشتكى شيرازى، گرفته است.<ref>ص10</ref>؛ علاوه بر اين، در چندين جا از «سير» كمال‌الدين حسین خوارزمى.<ref>ص83، 94، 213، 271، 309</ref>به‌عنوان مأخذ مورد استفاده خود ياد كرده است كه مصحح در فهرست کتاب‌هاى وارده در متن.<ref>ص589</ref>به توضيح آن پرداخته و در فهرست‌ها و تذكره‌ها نيز از سيره‌نویسى به این نام ذكرى نيامده است و فقط از نام حسین خوارزمى، ملقب به كمال‌الدين مقتول (840ق) مشخص است كه شارح قصيده برده و مثنوى مولوى به فارسی بوده است.
خط ۵۵: خط ۵۵:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# پيشگفتار و متن کتاب.
# پيشگفتار و متن کتاب.
# نورالله كسائى، نقد و معرفى کتاب: آثار احمدى در ميزان نقد، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: آينه ميراث، تابستان 1377، شماره 1.
# نورالله كسائى، نقد و معرفى کتاب: آثار احمدى در میزان نقد، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: آينه میراث، تابستان 1377، شماره 1.
# بخش معارف اسلامى، دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، چاپ دوم، 1374ش، تهران.
# بخش معارف اسلامى، دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، چاپ دوم، 1374ش، تهران.


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش