۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ابونصر سراج، عبدالله بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران'
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
برخى با نظر به معناى لغوى سراج(زين‌ساز) پنداشته‌اند كه ابونصر سراج همان پير پالان‌دوز مدفون در جنوب شرقى مشهد، نزدیک صحن آستان قدس رضوى است <ref>مقدمه‌اى بر مبانى عرفان و تصوف، ص78، پاورقى</ref> ولى ظاهراً اين ادعا درست نيست.<ref>اللمع، مقدمه مترجم ص33</ref> | برخى با نظر به معناى لغوى سراج(زين‌ساز) پنداشته‌اند كه ابونصر سراج همان پير پالان‌دوز مدفون در جنوب شرقى مشهد، نزدیک صحن آستان قدس رضوى است <ref>مقدمه‌اى بر مبانى عرفان و تصوف، ص78، پاورقى</ref> ولى ظاهراً اين ادعا درست نيست.<ref>اللمع، مقدمه مترجم ص33</ref> | ||
از جمله استادان ابونصر سراج طوسى مى‌توان به ابومحمد مرتعش، جعفر خلدى، ابوبكر محمد بن داود الدقى و احمد بن محمد السايح اشاره كرد. از مطالب «اللمع» روشن مى‌شود كه ابونصر با صوفيان بسيارى در بصره، بغداد، دمشق، رام الله، انطاكيه، طرابلس، قاهره، دمياط، بسطام، شوشتر و تبريز ديدار و گفت‌وگو كرده است <ref>تاريخ تصوف(1)، ص121</ref> و لكن ديدار او با سرى سقطى (متوفاى 253ق) و سهل تسترى (متوفاى 273 يا 283ق) كه در «تذكرة الاولياء» آمده<ref>تذكرة الأولياء، ص558</ref>، با نظر به كثرت فاصله زمانى، بعيد است.<ref>جست‌وجو در تصوف | از جمله استادان ابونصر سراج طوسى مى‌توان به ابومحمد مرتعش، جعفر خلدى، ابوبكر محمد بن داود الدقى و احمد بن محمد السايح اشاره كرد. از مطالب «اللمع» روشن مى‌شود كه ابونصر با صوفيان بسيارى در بصره، بغداد، دمشق، رام الله، انطاكيه، طرابلس، قاهره، دمياط، بسطام، شوشتر و تبريز ديدار و گفت‌وگو كرده است <ref>تاريخ تصوف(1)، ص121</ref> و لكن ديدار او با سرى سقطى (متوفاى 253ق) و سهل تسترى (متوفاى 273 يا 283ق) كه در «تذكرة الاولياء» آمده<ref>تذكرة الأولياء، ص558</ref>، با نظر به كثرت فاصله زمانى، بعيد است.<ref>جست‌وجو در تصوف ایران، ص67</ref> | ||
بسيارى از مشايخ طريقت، شاگرد بلاواسطه يا مع‌الواسطه سراج هستند.<ref>خدمات متقابل اسلام و | بسيارى از مشايخ طريقت، شاگرد بلاواسطه يا مع‌الواسطه سراج هستند.<ref>خدمات متقابل اسلام و ایران، ص561 و كليات علوم اسلامى (2)، «كلام، عرفان، حكمت عملى»، ص110</ref>یکى از شاگردان و دست‌پروردگان ابونصر سراج، به نام ابوالفضل سرخسى، راهنماى صوفى بزرگ خراسان، ابوسعيد ابوالخير شد.<ref>جست‌وجو در تصوف ایران، ص67</ref> | ||
ابونصر سراج از صوفيان شريعت‌مدار بود؛ به‌طورى كه صوفى واقعى را تابع شرع و حلال و حرام الهى مى‌دانست و لذا او در «اللمع» چنين تصريح كرده: «كسى كه ادعاى تصوف كند و برخى از آداب صوفيان را به‌جا آورد، ولى اساس تصوف را بر سه پايه محكم نساخته باشد، فريب خورده است؛ هرچند، بتواند در هوا راه رود يا سخنى حكيمانه گوید يا در نزد مردم مقبوليتى بيابد. | ابونصر سراج از صوفيان شريعت‌مدار بود؛ به‌طورى كه صوفى واقعى را تابع شرع و حلال و حرام الهى مى‌دانست و لذا او در «اللمع» چنين تصريح كرده: «كسى كه ادعاى تصوف كند و برخى از آداب صوفيان را به‌جا آورد، ولى اساس تصوف را بر سه پايه محكم نساخته باشد، فريب خورده است؛ هرچند، بتواند در هوا راه رود يا سخنى حكيمانه گوید يا در نزد مردم مقبوليتى بيابد. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
سراج، «اللمع» را در دوران ترس و ناأمنى و برای دفاع از عقايد و اعمال صوفيان نگاشت و «التعرف لمذهب التصوف» كلاباذى نيز در همين فضا و برای چنين هدفى پديد آمد.<ref>تاريخ و جغرافياى تصوف، ص25</ref> | سراج، «اللمع» را در دوران ترس و ناأمنى و برای دفاع از عقايد و اعمال صوفيان نگاشت و «التعرف لمذهب التصوف» كلاباذى نيز در همين فضا و برای چنين هدفى پديد آمد.<ref>تاريخ و جغرافياى تصوف، ص25</ref> | ||
از آثار ديگر ابونصر سراج، خبرى نداريم و اگر به فرض، کتاب ديگرى غير از «اللمع» نيز نگاشته، اكنون هيچ اثرى از آن در دست نيست. سراج طوسى، در ماه رجب سال 378ق، در طوس از دنيا رفت.<ref>اللمع، مقدمه مترجم، ص33</ref> گویند: پدر ابونصر و به روايتى خودش، در حال نماز وفات كرد.<ref>جست‌وجو در تصوف | از آثار ديگر ابونصر سراج، خبرى نداريم و اگر به فرض، کتاب ديگرى غير از «اللمع» نيز نگاشته، اكنون هيچ اثرى از آن در دست نيست. سراج طوسى، در ماه رجب سال 378ق، در طوس از دنيا رفت.<ref>اللمع، مقدمه مترجم، ص33</ref> گویند: پدر ابونصر و به روايتى خودش، در حال نماز وفات كرد.<ref>جست‌وجو در تصوف ایران، ص67</ref> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
3. زرين‌كوب، عبدالحسين (2536ش)، ارزش ميراث صوفيه، تهران، امیرکبیر. | 3. زرين‌كوب، عبدالحسين (2536ش)، ارزش ميراث صوفيه، تهران، امیرکبیر. | ||
4. زرين‌كوب، عبدالحسين (1363ش)، جست‌وجو در تصوف | 4. زرين‌كوب، عبدالحسين (1363ش)، جست‌وجو در تصوف ایران، تهران، دوم، امیرکبیر. | ||
5. سجادى، سيدضياءالدين (1372ش)، مقدمه‌اى بر مبانى عرفان و تصوف، تهران، يازدهم، سمت. | 5. سجادى، سيدضياءالدين (1372ش)، مقدمه‌اى بر مبانى عرفان و تصوف، تهران، يازدهم، سمت. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
8. [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نيشابورى]]، فريد‌الدين (1386ش)، تذكرة الأولياء، تهران، شانزدهم، انتشارات زوار. | 8. [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نيشابورى]]، فريد‌الدين (1386ش)، تذكرة الأولياء، تهران، شانزدهم، انتشارات زوار. | ||
9. مطهرى، مرتضى (1390ش)، خدمات متقابل اسلام و | 9. مطهرى، مرتضى (1390ش)، خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران، چهل و یکم، انتشارات صدرا. | ||
10. مطهرى، مرتضى (1389ش)، كليات علوم اسلامى (2)، «كلام، عرفان، حكمت عملى»، تهران، سى و پنجم، انتشارات صدرا. | 10. مطهرى، مرتضى (1389ش)، كليات علوم اسلامى (2)، «كلام، عرفان، حكمت عملى»، تهران، سى و پنجم، انتشارات صدرا. | ||