پرش به محتوا

غزلیات خواجوی کرمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '==پانویس == <references />' به '==پانویس== <references/>')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =ديوان غزليات خواجوي کرماني
| عنوان‌های دیگر =ديوان غزليات خواجوي کرماني


ديوان. برگزيده
ديوان. برگزيده  
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[خواجوی کرمانی، محمود بن علی]] (شاعر)
[[خواجوی کرمانی، محمود بن علی]] (شاعر)
خط ۵۰: خط ۵۰:
لازم به توضیح است که مـطالب مندرج در دیوان اشعار خواجو بدین تفصیل است‎:
لازم به توضیح است که مـطالب مندرج در دیوان اشعار خواجو بدین تفصیل است‎:
# صنایع ‎الکمال‎: مشتمل‎ بر قصاید و قطعات و ترکیبات و ترجیعات‎ و غزلیات‎. غزلیات‎ در این دیوان به دو دفتر تقسیم شده است: یکی غزل‎هایی که در سفر گفته و سفریات نام دارد و دیـگری غـزلیات کـه در حضر‎ فرموده‎ و به‎ حضریات مـوسوم اسـت و در حـدود 10736 بیت می‎باشد‎. صنایع‎ الکمال‎ به‎غیر از قصاید و غزلیات و ترکیبات و رباعیات شامل دو مثنوی همای و همایون و گل و نوروز می‎باشد؛ چنان‎که بدایع‎ الجمال نیز دارای دو‎ مثنوی‎ دیگر است‎.
# صنایع ‎الکمال‎: مشتمل‎ بر قصاید و قطعات و ترکیبات و ترجیعات‎ و غزلیات‎. غزلیات‎ در این دیوان به دو دفتر تقسیم شده است: یکی غزل‎هایی که در سفر گفته و سفریات نام دارد و دیـگری غـزلیات کـه در حضر‎ فرموده‎ و به‎ حضریات مـوسوم اسـت و در حـدود 10736 بیت می‎باشد‎. صنایع‎ الکمال‎ به‎غیر از قصاید و غزلیات و ترکیبات و رباعیات شامل دو مثنوی همای و همایون و گل و نوروز می‎باشد؛ چنان‎که بدایع‎ الجمال نیز دارای دو‎ مثنوی‎ دیگر است‎.
# بـدایع ‎الجمال: مـشتمل بـر قصاید و ترکیبات و غزلیات و رباعیات که دفتر غزلیات‎ آن بـه نـام شوقیات خوانده شده و 4340 بیت می‎باشد. پس تمام اشعار خواجو که در این چند دفتر‎ جمع‎ و به چاپ‎ رسیده در حدود 15076 بیت است<ref>ر.ک: رادفر، ابوالقاسم، ص‎48</ref>‏.
# بـدایع ‎الجمال: مـشتمل بـر قصاید و ترکیبات و غزلیات و رباعیات که دفتر غزلیات‎ آن بـه نـام شوقیات خوانده شده و 4340 بیت می‎باشد. پس تمام اشعار خواجو که در این چند دفتر‎ جمع‎ و به چاپ‎ رسیده در حدود 15076 بیت است<ref>ر.ک: رادفر، ابوالقاسم، ص‎48</ref>‏.  


از‎ وجوه تـمایز دیـوان خـواجو نسبت به بسیاری از دیوان‎های شعر فارسی، تقسیم‎بندی مـوضوعی شـعرهاست. خواجو احتمالاً خود شعرهایش را به این شکل درآورده است. چنان‎که گذشت دیوان خواجو به دو‎ بخش‎ عمده صنایع‎ الکمال و بدایع ‎الجمال منقسم می‎شود. پیش از خـواجو این تقسیم‎بندی در شعرهای [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایی]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و امیرخسرو دهلوی سابقه داشته و بعد‎ از‎ او در‎ جامی اتّفاق افتاده است. خواجو شاید در این وجـه از شـعرها تـحت تأثیر شاعران پیش از‎ خود، به‎خصوص سعدی بوده باشد. در دیوان چاپی گـاه ایـن تقسیم‎بندی‎ به‎ هم‎ خورده است؛ بدین شکل که یک غزل در نسخه «اساس» و «ب» در «بدایع ‎الجمال» است و این را نـسخه «مـج» ‎‎کـه‎ مصحّح در اختیار نداشته هم تأیید می‎کند؛ ولی در دیوان چاپی در «صنایع ‎الکمال» و گاه‎ یک‎ غـزل کـه جـایگاهش در «سفریات» است و محتوای آن تأیید می‎کند که در «سفر» سروده شده‎، در بین غزل‎های «حضریات» است و نـیز گـاه غـزلی در بین قصیده‎های دیوان چاپی‎ است<ref>ر.ک: جلال‎پور، حسین، ص110</ref>‏.  
از‎ وجوه تـمایز دیـوان خـواجو نسبت به بسیاری از دیوان‎های شعر فارسی، تقسیم‎بندی مـوضوعی شـعرهاست. خواجو احتمالاً خود شعرهایش را به این شکل درآورده است. چنان‎که گذشت دیوان خواجو به دو‎ بخش‎ عمده صنایع‎ الکمال و بدایع ‎الجمال منقسم می‎شود. پیش از خـواجو این تقسیم‎بندی در شعرهای [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایی]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و امیرخسرو دهلوی سابقه داشته و بعد‎ از‎ او در‎ جامی اتّفاق افتاده است. خواجو شاید در این وجـه از شـعرها تـحت تأثیر شاعران پیش از‎ خود، به‎خصوص سعدی بوده باشد. در دیوان چاپی گـاه ایـن تقسیم‎بندی‎ به‎ هم‎ خورده است؛ بدین شکل که یک غزل در نسخه «اساس» و «ب» در «بدایع ‎الجمال» است و این را نـسخه «مـج» ‎‎کـه‎ مصحّح در اختیار نداشته هم تأیید می‎کند؛ ولی در دیوان چاپی در «صنایع ‎الکمال» و گاه‎ یک‎ غـزل کـه جـایگاهش در «سفریات» است و محتوای آن تأیید می‎کند که در «سفر» سروده شده‎، در بین غزل‎های «حضریات» است و نـیز گـاه غـزلی در بین قصیده‎های دیوان چاپی‎ است<ref>ر.ک: جلال‎پور، حسین، ص110</ref>‏.  
خط ۶۳: خط ۶۳:
در این لغت‎نامه گاه ترجمه بخشی از آیه و جایگاه آن در قرآن کریم، گاه معرفی یک شخصیت و گاه یک داستان عاشقانه، مانند ویس و رامین معرفی شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎436، 444 و 448</ref>‏.  
در این لغت‎نامه گاه ترجمه بخشی از آیه و جایگاه آن در قرآن کریم، گاه معرفی یک شخصیت و گاه یک داستان عاشقانه، مانند ویس و رامین معرفی شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎436، 444 و 448</ref>‏.  


دیوان خواجوی‎کرمانی که شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترکیبات، ترجیعات، مسمط‎ها و رباعیات اوست، با مقدمه‎ای در 85 صفحه به اهتمام احمد سهیلی‎خوانساری در سال ۱۳۳۶ش، تصحیح شده است<ref>ر.ک: رادفر، ابوالقاسم، ص‎48</ref>‏.
دیوان خواجوی‎کرمانی که شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترکیبات، ترجیعات، مسمط‎ها و رباعیات اوست، با مقدمه‎ای در 85 صفحه به اهتمام احمد سهیلی‎خوانساری در سال ۱۳۳۶ش، تصحیح شده است<ref>ر.ک: رادفر، ابوالقاسم، ص‎48</ref>‏.  


==پانویس==
==پانویس==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش