۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد') |
جز (جایگزینی متن - 'فارسى' به 'فارسی') |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
چنانكه بيان گرديد، موضوع اصلى كتاب، پرداختن به وجوه و نظاير در قرآن مىباشد. اصطلاح «وجوه»، به معانى گوناگونى كه واژههاى مشترك دارند اطلاق مىشود و اصطلاح «نظاير» به واژههايى كه از نظر لفظ نظير هم باشند؛ بهعبارتديگر، نظاير، اسم الفاظ مىباشد و وجوه اسم معانى است. | چنانكه بيان گرديد، موضوع اصلى كتاب، پرداختن به وجوه و نظاير در قرآن مىباشد. اصطلاح «وجوه»، به معانى گوناگونى كه واژههاى مشترك دارند اطلاق مىشود و اصطلاح «نظاير» به واژههايى كه از نظر لفظ نظير هم باشند؛ بهعبارتديگر، نظاير، اسم الفاظ مىباشد و وجوه اسم معانى است. | ||
پيرامون اهميت و ارزش كتاب حاضر، توجه به اين نكته ضرورى است كه از جمله علوم قرآنى، وجوه و نظاير كلمات قرآنى مىباشد و اگرچه اين علم، تاكنون بهصورت علمى مستقل شناخته نشده است، اما بعضى بر آنند كه از متفرعات علم تفسير است؛ چنانكه در تفاسير متقدمين چون «[[كشف الأسرار في شرح الاستبصار|كشف الأسرار]]» و غير آن، گاه مواردى مشاهده مىشود كه مفسر قبلا وجوه و معانى مختلف كلمهاى را مورد بحث قرار داده و آنگاه به تفسير آيه مزبور پرداخته است. اما بعدها با گسترش معارف قرآنى، كتبى مستقل در اين باب نگارش يافت. مقاتل بن سليمان، [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، ابن دامغانى، ابن | پيرامون اهميت و ارزش كتاب حاضر، توجه به اين نكته ضرورى است كه از جمله علوم قرآنى، وجوه و نظاير كلمات قرآنى مىباشد و اگرچه اين علم، تاكنون بهصورت علمى مستقل شناخته نشده است، اما بعضى بر آنند كه از متفرعات علم تفسير است؛ چنانكه در تفاسير متقدمين چون «[[كشف الأسرار في شرح الاستبصار|كشف الأسرار]]» و غير آن، گاه مواردى مشاهده مىشود كه مفسر قبلا وجوه و معانى مختلف كلمهاى را مورد بحث قرار داده و آنگاه به تفسير آيه مزبور پرداخته است. اما بعدها با گسترش معارف قرآنى، كتبى مستقل در اين باب نگارش يافت. مقاتل بن سليمان، [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، ابن دامغانى، ابن فارسی و... از جمله اولين گردآورندگان وجوه و نظاير قرآن هستند و از جمله مهمترين كتبى كه در اين زمينه نگارش يافته، اثر حاضر مىباشد. | ||
از مزاياى كتاب كه اهميت كار مصحح را دوچندان كرده است، آوردن اختلاف نسخ ذيل پاورقىها مىباشد. | از مزاياى كتاب كه اهميت كار مصحح را دوچندان كرده است، آوردن اختلاف نسخ ذيل پاورقىها مىباشد. | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
از اين اثر، نسخ متعددى در دست مىباشد كه در هركدام، اسم خاصى براى كتاب ذكر شده است به شرح زير: در نسخه اول، مكتوب 467ق، «الزوائد و النظائر و فوائد البصائر»؛ در نسخه دوم، مكتوب 1067ق، «الوجوه و النظائر»؛ در نسخه سوم، مكتوب 1154ق، «الوجوه و النظائر لألفاظ كتاب الله العزيز»؛ در نسخه چهارم، مكتوب 1189ق، «الوجوه و النظائر لألفاظ كتاب الله العزيز و معانيها»؛ در نسخه پنجم، مكتوب 1275ق، «الوجوه و النظائر» و در نسخه ششم، مكتوب 1275، «الوجوه و النظائر في غريب القرآن و عجائبه». | از اين اثر، نسخ متعددى در دست مىباشد كه در هركدام، اسم خاصى براى كتاب ذكر شده است به شرح زير: در نسخه اول، مكتوب 467ق، «الزوائد و النظائر و فوائد البصائر»؛ در نسخه دوم، مكتوب 1067ق، «الوجوه و النظائر»؛ در نسخه سوم، مكتوب 1154ق، «الوجوه و النظائر لألفاظ كتاب الله العزيز»؛ در نسخه چهارم، مكتوب 1189ق، «الوجوه و النظائر لألفاظ كتاب الله العزيز و معانيها»؛ در نسخه پنجم، مكتوب 1275ق، «الوجوه و النظائر» و در نسخه ششم، مكتوب 1275، «الوجوه و النظائر في غريب القرآن و عجائبه». | ||
اين كتاب، توسط آقاى كريم عزيزى نقش، تحت عنوان «قاموس قرآن»، به | اين كتاب، توسط آقاى كريم عزيزى نقش، تحت عنوان «قاموس قرآن»، به فارسی ترجمه شده است. در اين اثر، مترجم از متن مورد اصلاح و تنقيح عبدالعزيز سيدالأهل، از علماى معاصر لبنان به سال 1389ق، استفاده نموده است. اصلاحاتى كه توسط عبدالعزيز سيدالأهل صورت گرفته، شامل اين امور است: حذف واژههاى تكرارى، اشاره به آرا و نظريات برخى از مفسران در پاورقى، بازگرداندن واژهها به اصل و ريشه آنها. مترجم نيز بر وجوه ذكرشده از ديگر كتب وجوه و النظاير، مواردى را بر آن افزوده است. در مجموع، 535 كلمه قرآنى (از مجموع 642 مورد)، وجوه آن ترجمه شده است كه كاستى 107 مورد ديگر نتيجه اصلاح و تنقيح مصحح مىباشد. | ||
فهرست مطالب هر جلد، در انتهاى همان و فهرست «آيات»، «لغات»، «اعلام»، «امم، قبايل و طوايف»، «شهرها و مواضع»، «غزوات» و «ايام» مذكور در متن، بههمراه فهرست مصادر و منابع مورد استفاده محقق، در انتهاى جلد دوم آمده است. | فهرست مطالب هر جلد، در انتهاى همان و فهرست «آيات»، «لغات»، «اعلام»، «امم، قبايل و طوايف»، «شهرها و مواضع»، «غزوات» و «ايام» مذكور در متن، بههمراه فهرست مصادر و منابع مورد استفاده محقق، در انتهاى جلد دوم آمده است. |
ویرایش