۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان') |
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
پدرش تاجر بازار و مشروطهخواه بود و آرام مدتى نزد وى تحصيل كرد. سپس در مدرسههاى ترقى، علميه و دارالفنون به تحصيلات خود ادامه داد و با زبانهاى عربى، فرانسوى و انگليسى آشنا شد. | پدرش تاجر بازار و مشروطهخواه بود و آرام مدتى نزد وى تحصيل كرد. سپس در مدرسههاى ترقى، علميه و دارالفنون به تحصيلات خود ادامه داد و با زبانهاى عربى، فرانسوى و انگليسى آشنا شد. | ||
در دانشگاه، همزمان در دو رشته حقوق و طب به تحصيل پرداخت، اما هيچكدام را به پایان نرساند و معلمى را بر حقوقدان، يا طبيب شدن ترجيح داد. در دبيرستانهاى تهران، اصفهان، شيراز، مدرسه فلاحت در كرج و مدرسه عالى بازرگانى در تهران، | در دانشگاه، همزمان در دو رشته حقوق و طب به تحصيل پرداخت، اما هيچكدام را به پایان نرساند و معلمى را بر حقوقدان، يا طبيب شدن ترجيح داد. در دبيرستانهاى تهران، اصفهان، شيراز، مدرسه فلاحت در كرج و مدرسه عالى بازرگانى در تهران، بهویژه به تدريس در مباحث علوم پرداخت و سالها مدرس فيزيك بود. چندين سال در اصفهان، شيراز و عراق اقامت داشت و از نخستين كسانى بود كه براى سروسامان بخشيدن به وضع نامطلوب منابع درسى، با همكارى چند تن ديگر، نخستين کتابهاى علوم را براى تدريس در دبيرستانها تدوین و به انتشار آنها كمك كرد. وى تا 1335ش در خدمت وزارت فرهنگ (آموزش و پرورش) بود و به تدريس و تصدى مشاغل مختلف اشتغال داشت. بازرسى آموزشى، مديريت كل و نيز مدت كوتاهى معاونت وزير، از جمله سمتهاى او بود. | ||
وى در نيمه دهه 1320ش به حزب توده ايران پيوست و به فعاليت سياسى پرداخت، اما پس از وقايع آذربايجان، همراه با انشعابيون به رهبرى خليل ملكى از آن حزب جدا شد و در دىماه 1326 ظاهرا بر اثر اختلاف نظرى در باب اتخاذ روش انشعابيون در برابر سياستهاى اتحاد شوروى و حزب توده، از همكارى با گروههاى چپ كلا كناره گرفت و تا پایان عمر در سياست مداخله نكرد. وى طرفدار سياست و روش مستقل از حزب كمونيست شوروى بود. با گذشت زمان، گرايشهاى مذهبىاش | وى در نيمه دهه 1320ش به حزب توده ايران پيوست و به فعاليت سياسى پرداخت، اما پس از وقايع آذربايجان، همراه با انشعابيون به رهبرى خليل ملكى از آن حزب جدا شد و در دىماه 1326 ظاهرا بر اثر اختلاف نظرى در باب اتخاذ روش انشعابيون در برابر سياستهاى اتحاد شوروى و حزب توده، از همكارى با گروههاى چپ كلا كناره گرفت و تا پایان عمر در سياست مداخله نكرد. وى طرفدار سياست و روش مستقل از حزب كمونيست شوروى بود. با گذشت زمان، گرايشهاى مذهبىاش تقویت و تشديد يافت، به گونهاى كه بخش درخور توجهى از ترجمههايش در زمينه معتقدات دينى و اسلامى گرديد. | ||
آرام از اعضاى مؤثر در دايرةالمعارف فارسى (به سرپرستى غلامحسين مصاحب) بود. مصاحب را او به ناشر دايرةالمعارف فارسى معرفى كرد. وى سمت معاون سرپرست و | آرام از اعضاى مؤثر در دايرةالمعارف فارسى (به سرپرستى غلامحسين مصاحب) بود. مصاحب را او به ناشر دايرةالمعارف فارسى معرفى كرد. وى سمت معاون سرپرست و عضویت هيئت تحريريه (شوراى ویرايش) را به عهده داشت. جز اينها، مدتى هم با دانشنامههاى ديگر، از جمله در ترجمه برخى مقالات با دانشنامه جهان اسلام همكارى داشت. | ||
وى سالهاى بسيار و تقريبا تا پایان عمر، در منزل به كار ترجمه مشغول بود و حتى ترجمه را براى خود «واجب شرعى» مىدانست، زيرا به نظر او ترجمه منابع مهم از زبانهاى ديگر، براى تحول علمى و فرهنگى در ايران لازم بود. وى حدود 70 سال به ترجمه اشتغال داشت و بيشتر از زبان انگليسى و گاه از عربى و فرانسوى ترجمه مىكرد. حوزه ترجمه او تخصصى نبود و هر اثرى را كه مفيد و مؤثر تشخيص مىداد، به فارسى ترجمه مىكرد. از جمله آثار وى عبارتند از: | وى سالهاى بسيار و تقريبا تا پایان عمر، در منزل به كار ترجمه مشغول بود و حتى ترجمه را براى خود «واجب شرعى» مىدانست، زيرا به نظر او ترجمه منابع مهم از زبانهاى ديگر، براى تحول علمى و فرهنگى در ايران لازم بود. وى حدود 70 سال به ترجمه اشتغال داشت و بيشتر از زبان انگليسى و گاه از عربى و فرانسوى ترجمه مىكرد. حوزه ترجمه او تخصصى نبود و هر اثرى را كه مفيد و مؤثر تشخيص مىداد، به فارسى ترجمه مىكرد. از جمله آثار وى عبارتند از: | ||
ترجمه «اثبات وجود خدا»؛ «سه حكيم مسلمان»؛ «علم و تمدن در اسلام»؛ ترجمه «پيدايش و مرگ خورشيد» ژرژ كاموف؛ «تكامل فيزيك»؛ ترجمه جلد اول «تاريخ تمدن» | ترجمه «اثبات وجود خدا»؛ «سه حكيم مسلمان»؛ «علم و تمدن در اسلام»؛ ترجمه «پيدايش و مرگ خورشيد» ژرژ كاموف؛ «تكامل فيزيك»؛ ترجمه جلد اول «تاريخ تمدن» ویل دورانت» يا «مشرقزمين، گاهواره تمدن»؛ «تاريخ علم»؛ ترجمه «شش بال علم» جرج سارتون؛ «ايرانيان و بربرها»؛ «هيئت»؛ «لغتهاى قرآن». | ||
او در ترجمه به مراعات اصل دقت و واژهيابى و واژهسازى در برابر اصطلاحات پاىبند بود. واژهها و تركيبات بسيارى ساخته كه شمارى از آنها كاربرد يافته، و به غناى زبان فارسى افزوده است. وى همچنين در نوشتن املاى كلمات هم سليقه خاصى داشت و به | او در ترجمه به مراعات اصل دقت و واژهيابى و واژهسازى در برابر اصطلاحات پاىبند بود. واژهها و تركيبات بسيارى ساخته كه شمارى از آنها كاربرد يافته، و به غناى زبان فارسى افزوده است. وى همچنين در نوشتن املاى كلمات هم سليقه خاصى داشت و به سرهمنویسى معتقد بود. | ||
او جز ترجمه، چند کتاب را هم تصحيح كرده كه مهمترين آنها، كيمياى سعادت، اثر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] است. وى در مجامع و فعاليتهاى علمى- فرهنگى بسيارى | او جز ترجمه، چند کتاب را هم تصحيح كرده كه مهمترين آنها، كيمياى سعادت، اثر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] است. وى در مجامع و فعاليتهاى علمى- فرهنگى بسيارى عضویت و شركت داشت، از جمله از اعضاى فرهنگستان زبان و ادبيات فارسى بود. | ||
== وفات == | == وفات == |
ویرایش