۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'محمد باقر' به 'محمدباقر') |
جز (جایگزینی متن - 'حبيب الله' به 'حبيبالله') |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
'''تعليقة موجزة شريفة علی كتاب المكاسب و البيع''' تألیف [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی| | '''تعليقة موجزة شريفة علی كتاب المكاسب و البيع''' تألیف [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|حبيبالله بن محمد على خان گيلانى رشتى]] (م 1312 ق). | ||
==درباره كتاب== | ==درباره كتاب== | ||
اين كتاب مجموعۀ با ارزشى از حواشى بر مكاسب [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] «قده» (م 1281 ق) است كه توسط [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا | اين كتاب مجموعۀ با ارزشى از حواشى بر مكاسب [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] «قده» (م 1281 ق) است كه توسط [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا حبيبالله رشتى]] در اواخر زندگانى [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] در زمانى كه به بحث و تدريس آن اشتغال داشته است نوشته شده است و بعدها توسط شاگردانش بتدريج گردآورى و آماده شده است. | ||
==ارزش و اعتبار== | ==ارزش و اعتبار== | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
در متن كتاب موجود نامى از فردى كه اين حواشى را جمعآورى كرده است موجود نيست امّا در كتب تراجم مثل [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] و مستدركات أعيان الشيعة دو نفر را به عنوان مقرر بحثهاى ميرزا | در متن كتاب موجود نامى از فردى كه اين حواشى را جمعآورى كرده است موجود نيست امّا در كتب تراجم مثل [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] و مستدركات أعيان الشيعة دو نفر را به عنوان مقرر بحثهاى ميرزا حبيبالله و داراى كتاب حاشيه بر مكاسب ذكر نمودهاند. | ||
نفر اول سيد محمدباقربن مرتضى درچهاى اصفهانى (م 1342 ق) است. صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] در كتاب نقباء البشر جلد 1 صفحۀ 224 و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] جلد 4 صفحۀ 372 و جلد 6 صفحۀ 154 مىنويسد: | نفر اول سيد محمدباقربن مرتضى درچهاى اصفهانى (م 1342 ق) است. صاحب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] در كتاب نقباء البشر جلد 1 صفحۀ 224 و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] جلد 4 صفحۀ 372 و جلد 6 صفحۀ 154 مىنويسد: | ||
هاجر إلى العتبات مع آیتالله النائيني و قرأ في النجف على العلامة الميرزا | هاجر إلى العتبات مع آیتالله النائيني و قرأ في النجف على العلامة الميرزا حبيبالله الرشتي و كتب حاشية المكاسب و الرسائل من تقريراته. | ||
فرد ديگر سيد محمدباقربن على (صاحب حاشيه بر قوانين) قزوينى (م 1328 ق) مىباشد. | فرد ديگر سيد محمدباقربن على (صاحب حاشيه بر قوانين) قزوينى (م 1328 ق) مىباشد. | ||
در مستدركات أعيان الشيعة جلد 3 صفحات 216 و 217 در ذكر نام تأليفات وى مىنويسد: حاشية المكاسب و هو تقريرات درس أستاذه الميرزا | در مستدركات أعيان الشيعة جلد 3 صفحات 216 و 217 در ذكر نام تأليفات وى مىنويسد: حاشية المكاسب و هو تقريرات درس أستاذه الميرزا حبيبالله الرشتي. | ||
در هر حال اين كتاب را هر كدام از اين دو گردآورى كرده باشند آن چنان كه در خاتمۀ كتاب آمده است در ابتدا گروهى از شاگردان مؤلف اين كتاب را جمعآورى نموده و سپس يكى از دو فرد مذكور آن را تصحيح و تحقيق نموده است. | در هر حال اين كتاب را هر كدام از اين دو گردآورى كرده باشند آن چنان كه در خاتمۀ كتاب آمده است در ابتدا گروهى از شاگردان مؤلف اين كتاب را جمعآورى نموده و سپس يكى از دو فرد مذكور آن را تصحيح و تحقيق نموده است. | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
با توجه به اين كه كتاب مكاسب محرمه در اواخر عمر شريف شيخ اعظم «قده» (م 1281 ق) نوشته شده است و از طرفى [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا | با توجه به اين كه كتاب مكاسب محرمه در اواخر عمر شريف شيخ اعظم «قده» (م 1281 ق) نوشته شده است و از طرفى [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا حبيبالله رشتى]] پس از نام شيخ اعظم عبارت «دام ظلّه» را ذكر نموده است (صفحات 509، 510، 513). | ||
بنابراين اين كتاب حدود سالهاى 1275ق تا 1281ق نوشته شده و زمان جمعآورى آن نيز به احتمال زياد قبل از 1300 قمرى بوده است. | بنابراين اين كتاب حدود سالهاى 1275ق تا 1281ق نوشته شده و زمان جمعآورى آن نيز به احتمال زياد قبل از 1300 قمرى بوده است. | ||
خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
تنوع در عناوين و احترام خاصى كه گردآورندۀ مطالب نسبت به مؤلف ابراز نموده است از ديگر ويژگىهاى مهم اين كتاب است، به عنوان نمونه از مؤلف با عناوينى مثل سناد الأفاضل، شيخ المشايخ، العارف بمعاني كلامه، سناد الأعلام، الفقيه الممارس، عماد الفقهاء، المحشي البارع، أستاد الأساتيد، العارف بمجامع كلامه، المدقق الأستاد، الوحيد السناد ياد نموده است. | تنوع در عناوين و احترام خاصى كه گردآورندۀ مطالب نسبت به مؤلف ابراز نموده است از ديگر ويژگىهاى مهم اين كتاب است، به عنوان نمونه از مؤلف با عناوينى مثل سناد الأفاضل، شيخ المشايخ، العارف بمعاني كلامه، سناد الأعلام، الفقيه الممارس، عماد الفقهاء، المحشي البارع، أستاد الأساتيد، العارف بمجامع كلامه، المدقق الأستاد، الوحيد السناد ياد نموده است. | ||
از طرف ديگر به دليل علاقهاى كه گردآورنده به [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا | از طرف ديگر به دليل علاقهاى كه گردآورنده به [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا حبيبالله رشتى]] داشته است با احترام خاصى ادعيۀ متفاوتى را نظير طول الله عمره، دام ظلّه، سلّمه الله، أطال الله بقائه، مد ظلّه، دام بقائه، دام أفضاله، دام مجده، دام علاه، أطال الله عزّه پس از نام وى ذكر نموده است. | ||
ویرایش