۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
أطباء مصر عبر العصور الإسلامية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک'
جز (جایگزینی متن - 'كمال الدين' به 'كمال‌الدين') |
جز (جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک') |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
كتاب در يك مقدمه، يك تمهيد و نه باب به رشته تحرير درآمده است. مقدمه پيرامون انگيزه نگارش و شيوه نگارش اين اثر و معرفى اجمالى ساختار كتاب است.تمهيد نيز به موضوع | كتاب در يك مقدمه، يك تمهيد و نه باب به رشته تحرير درآمده است. مقدمه پيرامون انگيزه نگارش و شيوه نگارش اين اثر و معرفى اجمالى ساختار كتاب است.تمهيد نيز به موضوع پزشکى و پزشکان در نظر مسلمانان پرداخته است. | ||
در هر باب از كتاب نيز | در هر باب از كتاب نيز پزشکان براساس تاريخ فوتشان مرتب شده‌اند. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
تاريخ علوم از جمله امورى است كه به عنوان مقدمه هر علمى به آن نگاه مى‌شود.در اين حوزه از بزرگان هر علم و ابتكارات و اكتشافات و سير تاريخ آنها سخن به ميان مى‌آيد. از جمله علومى كه پيرامون تاريخ آن نگاشته‌هاى فراوانى به رشته تحرير درآمده است دانش | تاريخ علوم از جمله امورى است كه به عنوان مقدمه هر علمى به آن نگاه مى‌شود.در اين حوزه از بزرگان هر علم و ابتكارات و اكتشافات و سير تاريخ آنها سخن به ميان مى‌آيد. از جمله علومى كه پيرامون تاريخ آن نگاشته‌هاى فراوانى به رشته تحرير درآمده است دانش پزشکى است. | ||
بعضى از نگاشته‌هاى تاريخ طب گاه به رشته خاصى از طب -مثل چشم | بعضى از نگاشته‌هاى تاريخ طب گاه به رشته خاصى از طب -مثل چشم پزشکى و يا داروسازى- اختصاص دارد و برخى ديگر پيرامون بررسى زندگى اطباى مشهور در بازه زمانى خاص يا منطقه جغرافيايى محدودى است. كتاب حاضر از جمله نگاشته‌هايى كه به بررسى زندگى اطباى منطقه‌اى خاص (مصر) اختصاص دارد. | ||
مؤلفين اين اثر بر اين باورند كه در يك مجلد نمى‌توان تمامى اطباى سرزمين‌هاى اسلامى را جمع‌آورى نمود، از اين‌رو تصميم گرفته‌اند كه اطباى كشورهاى اسلامى را بر اساس مناطق جغرافيايى جمع‌آورى كنند كه مجلد اول آن به بررسى اطباى كشور مصر اختصاص دارد. | مؤلفين اين اثر بر اين باورند كه در يك مجلد نمى‌توان تمامى اطباى سرزمين‌هاى اسلامى را جمع‌آورى نمود، از اين‌رو تصميم گرفته‌اند كه اطباى كشورهاى اسلامى را بر اساس مناطق جغرافيايى جمع‌آورى كنند كه مجلد اول آن به بررسى اطباى كشور مصر اختصاص دارد. | ||
تاكنون نگاشته‌هاى بسيارى پيرامون زندگى و آثار | تاكنون نگاشته‌هاى بسيارى پيرامون زندگى و آثار پزشکان به رشته تحرير درآمده است ولى در بسيارى از آنها مطلب تازه‌اى به چشم نمى‌خورد، بلكه بسيارى از آنها وانويسى سخنان ديگران است. از سوى ديگر در بسيارى از اين نگاشته‌ها تنها به بررسى احوالات پزشکان مشهور بسنده شده و مطلبى از پزشکان گمنام به چشم نمى‌خورد. در اين ميان كتاب حاضر هم از جامعيت بسزايى برخوردار است و هم به نكات تازه‌اى پيرامون پزشکان پرداخته است. | ||
اهميت اين اثر در پرداختن هر چند مختصر به زندگى | اهميت اين اثر در پرداختن هر چند مختصر به زندگى پزشکانى است كه هيچ نام و نشانى از آنها در كتب ديگر به چشم نمى‌خورد. | ||
مطالب ابواب كتاب به اختصار عبارت است از: | مطالب ابواب كتاب به اختصار عبارت است از: | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
باب اول، پيش گفتارى تاريخى درباره تاريخ مصر از ابتداى اسلام تا سال 1318ق است. فتح مصر توسط مسلمانان، عصر عباسى در مصر، عصر حاكمان طولونى، حكومت دوباره عباسيان بر مصر، دوران اخشيزى، عصر فاطمى، عصر زنگيان، عصر ايوبيان، دوران مماليك ترك، مماليك برجى، عصر عثمانى، اشغال مصر توسط فرانسويان، خانواده محمد على پاشا تا انتهاى دوران پادشاهى در مصر مطالبى است كه در باب اول مطرح مى‌شود. | باب اول، پيش گفتارى تاريخى درباره تاريخ مصر از ابتداى اسلام تا سال 1318ق است. فتح مصر توسط مسلمانان، عصر عباسى در مصر، عصر حاكمان طولونى، حكومت دوباره عباسيان بر مصر، دوران اخشيزى، عصر فاطمى، عصر زنگيان، عصر ايوبيان، دوران مماليك ترك، مماليك برجى، عصر عثمانى، اشغال مصر توسط فرانسويان، خانواده محمد على پاشا تا انتهاى دوران پادشاهى در مصر مطالبى است كه در باب اول مطرح مى‌شود. | ||
باب دوم درباره | باب دوم درباره پزشکان در دو قرن اول هجرى است. در اين باب مجموعاً زندگى چهار طبيب بررسى مى‌شود. | ||
باب سوم پيرامون | باب سوم پيرامون پزشکان در عصر طولونى (254-292ق / 868-905م) است. در اين باب هفت پزشک معرفى شده‌اند. | ||
باب چهارم كه به بررسى | باب چهارم كه به بررسى پزشکان دوره اخشيرى (323-359ق / 935-969ق) اختصاص دارد. الباسى (ت حوالى 357ق967/م) تنها پزشکى است كه در اين باب از كتاب از او ياد شده است. | ||
باب پنجم درباره | باب پنجم درباره پزشکان عصر فاطمى (359-567ق / 969-1171م) و دربرگيرنده زندگى 26 پزشک است. | ||
باب ششم پيرامون | باب ششم پيرامون پزشکان عصر ايوبى (570-648ق / 1174-1250م) است. در اين بخش زندگى 37 پزشک بررسى شده است. | ||
باب هفتم درباره 52 | باب هفتم درباره 52 پزشک عصر مملوكى (648-922ق / 1250-1517م) است. | ||
باب هشتم دربرگيرنده زندگى 11 طبيب دوران عثمانيان (922-1220ق / 1517- 1805م) است. | باب هشتم دربرگيرنده زندگى 11 طبيب دوران عثمانيان (922-1220ق / 1517- 1805م) است. | ||
باب نهم گزارشى پيرامون | باب نهم گزارشى پيرامون پزشکان عهد خاندان محمد على پاشا تا اواخر قرن نوزدهم ميلادى (1318ق) است. در اين باب زندگى 42 پزشک اين دوران بررسى شده است. | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||