۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|المزهر في شرح الشاطبية و الدرة {| class=...» ایجاد کرد) |
(لینک درون متنی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR12877J1.jpg|بندانگشتی|المزهر في شرح الشاطبية و الدرة]] | [[پرونده:NUR12877J1.jpg|بندانگشتی|المزهر في شرح الشاطبية و الدرة]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |المزهر في شرح الشاطبية و الدرة | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" | | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[منصور، محمد خالد]] (نويسنده) | ||
[[نصر، محمد موسي]] (نويسنده) | [[نصر، محمد موسي]] (نويسنده) | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربي | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" | | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" | | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |دار عمار | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |عمان | ||
|- | |- | ||
||سال نشر | ||سال نشر | ||
|ata-type= | | ata-type="publishYear" |مجلد1: 2006م , 1427ق , | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE12877AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''المزهر في شرح الشاطبية و الدرة'''، شرح بر دو کتاب منظوم | '''المزهر في شرح الشاطبية و الدرة'''، شرح بر دو کتاب منظوم «[[حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع|حـرز الأمـاني و وجـه التـهاني]]»، معروف به شاطبیه نوشته [[شاطبی، قاسم بن فیره|قاسم بن فیرة بن خلف اندلسی شاطبی]] (م 590ق) و «الدرة المضية في القراءات الثلاث المتممة للقراءات العشر المتواترة» نوشته [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزری]] (م 831ق)، است. محمد خالد منصور، محمد موسی نصر و تعداد دیگری از نویسندگان عرب شارحان این اثر هستند. | ||
پس از تألیف القراءات السـبعة توسّط ابن مجاهد و تألیف کتابهایی در زمینه احتجاج بر قراءات، آثار و تألیفات مربوط بـه قـرائات سبع رو به رونق و رواج گذاشت، که مـهمترین آنـها عـبارت اسـت از: | پس از تألیف القراءات السـبعة توسّط ابن مجاهد و تألیف کتابهایی در زمینه احتجاج بر قراءات، آثار و تألیفات مربوط بـه قـرائات سبع رو به رونق و رواج گذاشت، که مـهمترین آنـها عـبارت اسـت از: | ||
# | # «[[كتاب التيسير في القراءات السبع|التيسير في القراءات السبع]]»، نوشته [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو عثمان بـن سـعید دانی]] (م 444ق) که طبق نظر [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزری]] و زرکشی صحیحترین و بهترین اثر درباره قرائات سبع اسـت. | ||
# منظومه قاسم بن فیره اندلسی شاطبی (م 590ق)، کـه | # منظومه [[شاطبی، قاسم بن فیره|قاسم بن فیره اندلسی شاطبی]] (م 590ق)، کـه «[[حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع|حـرز الأمـاني و وجـه التـهاني]]» نـام دارد و به شاطبیه معروف است. در این کتاب، محتوای کتاب «التيسير» به رشته نظم درآمده و ابیات آن به یکهزارویکصدوهفتادوسه بیت میرسد. | ||
با توجّه به اینکه کتاب التـيسير و کتاب شاطبیه بر فضای درسی و تحقیقات مربوط به قرائات قرآنی حاکم شد، شرحهای زیادی بر کتاب شاطبیه نوشته شد. به نظر میرسد تألیف کتاب التيسير و شاطبیه و آثار دیگری که در قرن پنجم هجری تألیف شد، باعث گشت میان قـرائات صـحیح و قرائات شاذ امتیاز و تفاوتی آشـکار مـشخّص گردد<ref>ر.ک: راغبی، محمدعلی، ص17-16</ref>. | با توجّه به اینکه کتاب [[كتاب التيسير في القراءات السبع|التـيسير]] و [[حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع|کتاب شاطبیه]] بر فضای درسی و تحقیقات مربوط به قرائات قرآنی حاکم شد، شرحهای زیادی بر کتاب شاطبیه نوشته شد. به نظر میرسد تألیف [[كتاب التيسير في القراءات السبع|کتاب التيسير]] و شاطبیه و آثار دیگری که در قرن پنجم هجری تألیف شد، باعث گشت میان قـرائات صـحیح و قرائات شاذ امتیاز و تفاوتی آشـکار مـشخّص گردد<ref>ر.ک: راغبی، محمدعلی، ص17-16</ref>. | ||
سه منظومه پیرامون قرائات عشر تألیف شده که عبارتند از: «الشاطبية»، «الدرة» و «طيبة النشر في القراءات العشر المتواترة» ابن جزری (ت 833ق). شاطبیه و دره مشتمل بر 21 طریق برای قراء هستند و نزد قراء متأخر، قرائات عشر صغری و طيبة النشر هم قرائات عشر کبری نامیده شده است. طيبة النشر مشتمل بر طرق شاطبیه و دره و مطالب فراوان دیگری است. علمای قرائات معمولاً دانشجوی این علم را ابتدا به شاطبیه و دره و پس از فراگیری این دو به طيبة النشر ارجاع میدهند<ref>ر.ک: مقدمه شارحان، ص9-8</ref>. | سه منظومه پیرامون قرائات عشر تألیف شده که عبارتند از: «الشاطبية»، «الدرة» و «طيبة النشر في القراءات العشر المتواترة» [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزری]] (ت 833ق). شاطبیه و دره مشتمل بر 21 طریق برای قراء هستند و نزد قراء متأخر، قرائات عشر صغری و طيبة النشر هم قرائات عشر کبری نامیده شده است. طيبة النشر مشتمل بر طرق شاطبیه و دره و مطالب فراوان دیگری است. علمای قرائات معمولاً دانشجوی این علم را ابتدا به شاطبیه و دره و پس از فراگیری این دو به طيبة النشر ارجاع میدهند<ref>ر.ک: مقدمه شارحان، ص9-8</ref>. | ||
این اثر، مشتمل بر مقدمه مختصری از شارحان و دو بخش است که بخش اول مشتمل بر مقدمهای در معرفی شاطبی و آثار او و شرح شاطبیه و بخش دوم نیز همانند بخش اول حاوی مقدمهای در معرفی ابن جزری و آثارش و سپس شرح دره است. بخش اعظم هریک از شروح به باب فرش الحروف اختصاص دارد؛ بهطوریکه در شرح شاطبیه بیش از نیمی از اثر و در شرح دره دو ثلث آن به این موضوع اختصاص یافته است. | این اثر، مشتمل بر مقدمه مختصری از شارحان و دو بخش است که بخش اول مشتمل بر مقدمهای در معرفی شاطبی و آثار او و شرح شاطبیه و بخش دوم نیز همانند بخش اول حاوی مقدمهای در معرفی ابن جزری و آثارش و سپس شرح دره است. بخش اعظم هریک از شروح به باب فرش الحروف اختصاص دارد؛ بهطوریکه در شرح شاطبیه بیش از نیمی از اثر و در شرح دره دو ثلث آن به این موضوع اختصاص یافته است. | ||
شاطبیه، منظومه لامیهای در بحر طویل در رابطه با قرائات سبعه است. شاطبی در این اثر از التيسير استفاده کرده و بر قراء سبعه و روات چهاردهگانه آنها و طرقی که ابوعمرو دانی به آن طرق بر شیوخ خود قرائت کرده بسنده کرده است و البته بر مطالب التيسير مباحث مهم دیگری در موضوع قرائات و تفسیر و اعراب افزوده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15</ref>. تعداد ابیات این اثر 1173 بیت است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>. | شاطبیه، منظومه لامیهای در بحر طویل در رابطه با قرائات سبعه است. شاطبی در این اثر از [[كتاب التيسير في القراءات السبع|التيسير]] استفاده کرده و بر قراء سبعه و روات چهاردهگانه آنها و طرقی که ابوعمرو دانی به آن طرق بر شیوخ خود قرائت کرده بسنده کرده است و البته بر مطالب التيسير مباحث مهم دیگری در موضوع قرائات و تفسیر و اعراب افزوده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15</ref>. تعداد ابیات این اثر 1173 بیت است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>. | ||
دره نیز منظومهای در قرائات سهگانه متمم قرائات عشره است که ابن جزری آن را بر وزن شاطبیه سروده است. این منظومه 24 بیت دارد و بین اهل علم شهرت فراوانی داشته تا جاییکه برخی از اساتید ابن جزری آن را حفظ کرده بودند. نام دره با نام شاطبیه مقرون شد و با هم از آنها یاد میشد. ابن جزری در انتهای سرودن دره در مسیر حج بوده است و حوادثی را که برایش رخ داده ذکر کرده است. در این سفر راهزنان به آنان حمله کرده و اموال آنها را گرفته و آنها را میترسانند و نزدیک بوده که ابن جزری را نیز بکشند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص451-450</ref>. | دره نیز منظومهای در قرائات سهگانه متمم قرائات عشره است که [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزری]] آن را بر وزن شاطبیه سروده است. این منظومه 24 بیت دارد و بین اهل علم شهرت فراوانی داشته تا جاییکه برخی از اساتید ابن جزری آن را حفظ کرده بودند. نام دره با نام شاطبیه مقرون شد و با هم از آنها یاد میشد. [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزری]] در انتهای سرودن دره در مسیر حج بوده است و حوادثی را که برایش رخ داده ذکر کرده است. در این سفر راهزنان به آنان حمله کرده و اموال آنها را گرفته و آنها را میترسانند و نزدیک بوده که [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزری]] را نیز بکشند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص451-450</ref>. | ||
شیوه تحقیقی شارحان اثر عبارت است از: | شیوه تحقیقی شارحان اثر عبارت است از: | ||
# ذکر مقدمهای در معرفی مختصر شاطبی و شاطبیه و نیز ابن جزری و الدرة المضية؛ | # ذکر مقدمهای در معرفی مختصر شاطبی و شاطبیه و نیز [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزری]] و الدرة المضية؛ | ||
# ضبط کامل ابیات شعری با نگارش رموز قراء در انتساب قرائت به آنها و همچنین رموز بعضی احکام مانند ادغام و مانند آن. | # ضبط کامل ابیات شعری با نگارش رموز قراء در انتساب قرائت به آنها و همچنین رموز بعضی احکام مانند ادغام و مانند آن. | ||
# شرح بلافاصله ابیات با اشاره به مکان شاهد تا دانشجو بتواند با منظومه و اصطلاحات آن تمرین کند؛ | # شرح بلافاصله ابیات با اشاره به مکان شاهد تا دانشجو بتواند با منظومه و اصطلاحات آن تمرین کند؛ | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. |
ویرایش