۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
علم التجويد: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'ميداند' به 'میداند'
جز (جایگزینی متن - 'ميشود' به 'میشود') |
جز (جایگزینی متن - 'ميداند' به 'میداند') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
نگارنده پس از تعريف اصطلاحى علم تجويد، موضوع، فايده، فضيلت، نسبت آن با ساير علوم و واضع آن، منشا آن را قرآن كريم، فعل نبى اكرم(ص) و كيفيت القاى آن توسط پيامبر به صحابه | نگارنده پس از تعريف اصطلاحى علم تجويد، موضوع، فايده، فضيلت، نسبت آن با ساير علوم و واضع آن، منشا آن را قرآن كريم، فعل نبى اكرم(ص) و كيفيت القاى آن توسط پيامبر به صحابه میداند كه به تواتر به ما رسيده و علم تجويد را به دو قسم نظرى و عملى تقسيم و تجويد عملى را كيفيت نطق قرآن كريم مطابق نطق رسول اكرم(ص) در حد استطاعت و رعايت آن را برهمگان با استناد به قول علماى تجويد و قرائات، مبتنى بر اينكه قرائت قرآن بايد به كيفيت خاص باشد، واجب و مراد از '''«رتّل القرآن ترتيلا»''' (مزمّل: 4) را زيبا ادا كردن كلمات، حروف و درستى مخارج آنها میداند. ايشان پس از تقسيم ترتيل قرآن بر تحقيق، حدر و تدوير و ملاحظات پنجگانه در بررسى روش قرائات، وجوب شروع سورهها با بسمله را امر الهى، و وجوه خواندن استعاده همراه بسمله، بسمله بين دو سوره را بيان و آوردن بسمله در ابتداى سورهها بجز سورهى توبه را مستحب میداند، زيرا كه سوره توبه با آيات عذاب و تهديد كفار آغاز شده و اين با رحمت الهى سازگارى ندارد. | ||
پس از بيان احكام نون ساكنه، ميم ساكنه، كلام بعضى قراء معاصر در اداى ميم را كه باز شدن دو لب و ديده شدن دندانها هنگام قرائت ميم را ضرورى ميدانند، نوعى مبالغه دانسته و معتقد است در هيچ يك از كتابهاى مورد اعتماد قدما چيزى به اين كيفيت نرسيده است و چه بسا اين از اجتهادات غير مقبول علماء باشد. | پس از بيان احكام نون ساكنه، ميم ساكنه، كلام بعضى قراء معاصر در اداى ميم را كه باز شدن دو لب و ديده شدن دندانها هنگام قرائت ميم را ضرورى ميدانند، نوعى مبالغه دانسته و معتقد است در هيچ يك از كتابهاى مورد اعتماد قدما چيزى به اين كيفيت نرسيده است و چه بسا اين از اجتهادات غير مقبول علماء باشد. | ||
در احكام مد براين باور هستند كه 9 نوع مد داريم و پس از بيان نكاتى راجع به آنها، در مساله اجتماع بيش از يك سبب مدّى، رعايت سبب قوى تر را لازم ميدانسته و پس از بررسى پيرامون مخارج حروف و نمودار توضيحى نحوه ايجاد اصوات در اعضاى گفتارى و اشاره به اختلاف علماء در عدد مخارج حروف و اختيار قول خليل از نحويون و اكثر قراء كه از مشهورترين آنها [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] است، مخارج حروف را هفده مورد و با تاكيد بر اين مطلب كه بحث مخارج و صفات حروف از مهمترين مباحث علم تجويد ميباشد، تمام حروف را داراى وزن خاص و صفت خاص دانسته و حروف عربى را به دو قسم اصلى و فرعى تقسيم مىكند، اصلى، 29 حرف معروف و فرعى، حروفى هستند كه متولد از دو حرف ميباشند و مردّد بين دو مخرج هستند كه هركدام از اينها تقسيمات خود را دارند. پس از بيان مخارج عامهى حروف و جدول اصطلاحات اعضاى گفتارى نزد قدما و علماى معاصر و تصويرى كه اسمهاى اعضاى دندان و دهان را توضيح ميدهد، معناى صفات حروف را كيفيتى از جهر و احنفات و امثال آن | در احكام مد براين باور هستند كه 9 نوع مد داريم و پس از بيان نكاتى راجع به آنها، در مساله اجتماع بيش از يك سبب مدّى، رعايت سبب قوى تر را لازم ميدانسته و پس از بررسى پيرامون مخارج حروف و نمودار توضيحى نحوه ايجاد اصوات در اعضاى گفتارى و اشاره به اختلاف علماء در عدد مخارج حروف و اختيار قول خليل از نحويون و اكثر قراء كه از مشهورترين آنها [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] است، مخارج حروف را هفده مورد و با تاكيد بر اين مطلب كه بحث مخارج و صفات حروف از مهمترين مباحث علم تجويد ميباشد، تمام حروف را داراى وزن خاص و صفت خاص دانسته و حروف عربى را به دو قسم اصلى و فرعى تقسيم مىكند، اصلى، 29 حرف معروف و فرعى، حروفى هستند كه متولد از دو حرف ميباشند و مردّد بين دو مخرج هستند كه هركدام از اينها تقسيمات خود را دارند. پس از بيان مخارج عامهى حروف و جدول اصطلاحات اعضاى گفتارى نزد قدما و علماى معاصر و تصويرى كه اسمهاى اعضاى دندان و دهان را توضيح ميدهد، معناى صفات حروف را كيفيتى از جهر و احنفات و امثال آن میداند كه در حال تلفظ حروف از مخرجش برآن عارض میشود و فايده آن را تشخيص حروف از يكديگر و شناخت حروف قوى از ضعيف و در نتيجه حروفى كه در ديگرى ادغام میشود دانسته و پس از تقسيم صفات حروف به دو قسم متضاد و غير متضاد و تعريف آنها، اقسام آنها را برشمرده و در بيان صفات عمومى حروف متذكر اين مطلب میشود كه هر حرفى از حروف هجايى ناگزير بايد متصف به پنج صفت از صفات متضاد شود، البته گاهى متصف به يك صفت يا دو صفت شده يا متصف به صفات غير متضاد نمى شود. بيشترين صفاتى كه ممكن است يك حرف متصف به آن شود، هفت صفت است و آن فقط در حرف «راء» ديده میشود. | ||
ايشان پس از بررسى حالات سهگانه «ترقيق، تفخيم، جواز ترقيق و تفخيم» در حرف «راء»، لام ساكن را پنج قسم و به تبيين متماثلين، متجانسين و متقاربين پرداخته و پس از تعريف انواع وقف و كيفيت وقف صحيح، به انواع سكون در جاهاى خاصى از قرائت حفص از عاصم اشاره و بيست كلمه كه با «تاء» باز (ت) نوشته میشوند را ذكر و در آخر به سند مؤلف در قرائت دهگانه متواتر و قرآن و اجازههاى او در تجويد، قرائت و فتواى شيخ كريم راجح و تصويبهى نهايى مجلس شيوخ قرّاء در دمشق پيرامون تلفظ به اخفاء اشاره ميكنند. | ايشان پس از بررسى حالات سهگانه «ترقيق، تفخيم، جواز ترقيق و تفخيم» در حرف «راء»، لام ساكن را پنج قسم و به تبيين متماثلين، متجانسين و متقاربين پرداخته و پس از تعريف انواع وقف و كيفيت وقف صحيح، به انواع سكون در جاهاى خاصى از قرائت حفص از عاصم اشاره و بيست كلمه كه با «تاء» باز (ت) نوشته میشوند را ذكر و در آخر به سند مؤلف در قرائت دهگانه متواتر و قرآن و اجازههاى او در تجويد، قرائت و فتواى شيخ كريم راجح و تصويبهى نهايى مجلس شيوخ قرّاء در دمشق پيرامون تلفظ به اخفاء اشاره ميكنند. | ||