گفتمان استوار در محفل اندیشمندان: تفاوت میان نسخه‌ها

نویسنده در مقدمه می‌گوید: تنها راه پیشروی مسلمانان در بهره‌برداری صحیح از حقایق دین، مراجعه به نص قرآن و روایات است و شایسته است اهل سنت همچون شیعه در به‌کارگیری عقل در رویارویی با نقل شهامت داشته باشند. و هیچ‌گاه نباید از ابراز عقاید شیعه و دیدگاه‌های آنان درباره صحابه و قرآن واهمه‌ای داشته باشند، چراکه این هراس نشان‌دهنده عقاید متزلزل و ضعیف آن‌ها است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص12</ref>.

پس‌ازاینکه ملک‌شاه در پی ماجرایی براین شد که از حقیقت اعتقادات شیعی مطلع شود، به وزیر خود دستور داد علمای بنام شیعه و سنی را جمع کند تا در طی جلساتی بحث دوطرفه، حقیقت برای او آشکار شود که کدام مذهب برحق است. با پیگیری و دعوت وزیر از علمای شیعه و سنی، مناظرات در سه روز (جلسه) شکل گرفت<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15-16</ref>.

روز اول: بحث با عالم سنی آغاز شد او خطاب به عالم شیعی می‌گوید: شیعیان تمام صحابه را لعن می‌کنند و این کار شایسته‌ای نیست. عالم شیعی در پاسخ او گفت این سخن شما خلاف واقع است زیرا ما حضرت علی(ع)، عباس، سلمان، مقداد، ابوذر و ... را لعن نمی‌کنیم و اگر شیعیان برخی از صحابه لعن می‌کنند طبق فرمایش پیامبر(ص) است که فرمودند: خداوند لعنت کند هرکس را که از لشکر اسامه سرپیچی کند. و در آنجا بود که بسیاری از صحابه از اسامه و لشکر او سرپیچی کردند. بنابراین طبق فرمایش آن حضرت، هرکس که پیامبر خدا، او را لعن کند هر مسلمانی نیز می‌تواند او را لعن کند<ref>ر.ک: همان، ص26-30</ref>.

در ادامه عالم شیعی شواهدی از کتب اهل سنت مبنی بر شک و تردید به پیامبر اکرم(ص) در مورد نبوتش و انجام کارهای ناشایستی چون بر دوش گرفتن عایشه مطرح نمود که عالم سنی نتوانست جواب قانع‌کننده‌ای بیان کند و ساکت شد<ref>ر.ک: همان، ص30-56</ref>.

علوی در جواب بیان داشت که آن‌ها در ظاهر اسلام آورده بودند. پیامبر اکرم(ص) موظف به رفتار بر طبق ظواهر افراد بودند نه باطن آن‌ها، سپس عالم شیعی به‌تفصیل با استفاده از منابع روایی اهل سنت، ادله‌ای بر عدم ایمان هر یک از خلفا بیان داشت و در مقابل عالم سنی توجیهاتی بی‌اساس را ذکر می‌کرد که ملک‌شاه آن‌ها را غیرموجه دانست؛ سپس عالم شیعی ادله فراوانی از کتب اهل سنت بر برتری همه‌جانبه امیرالمؤمنین علی(ع) بر خلفای ثلاثه مطرح کرد و اثبات کرد که اهل سنت فریب گذشتگان خود را خورده و از دستور صریح پیامبر(ص) در امر خلافت مخالفت کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص56-87</ref>.

درنهایت بحث در موضوع جانشینان حقیقی پس از پیامبر اکرم(ص) شکل گرفت، که عالم شیعی، روایت منقول از رسول اکرم(ص) مبنی بر تعیین جانشینان خود از جانب خداوند متعال را ذکر فرمودند که جانشینان پس از من دوازده نفر می‌باشند که اولین آن‌ها علی(ع) و مابقی فرزندان او هستند. ملک‌شاه درنهایت وقتی ناتوانی عالم سنی را در جواب‌گویی به حقایق مطرح شده از طرف عالم شیعی را مشاهده کرده، به بطلان مذهب تسنن تصریح و به‌صورت علنی به مسلک تشیع پیوست و به‌تبع او افراد زیادی که در مجلس بودند شیعه شدند و به برکت آن، مذهب تشیع در مدارس علمیه بغداد تدریس شد و گسترش پیدا کرد<ref>ر.ک: همان ص87-120</ref>.

مناظره‌ای کوتاه در سال 951ق، بین حسین بن عبدالصمد جبعی و یکی از دوستان وی شکل می‌گیرد. در ابتدای مناظره حسین بن عبدالصمد که فردی شیعه است، درباره پیروی غلط از ابوحنیفه بحث را آغاز می‌کند و انتقادات زیادی را از منابع اهل سنت متوجه شخصیت ابوحنیفه می‌کند مبنی بر اینکه ابوحنیفه لیاقت تقلید کردن را ندارد. سپس به بیان شخصیت بزرگ [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]  که علمای شیعه و سنی در عظمت علمی ایشان می‌پردازد. در ادامه شخص مقابل که سنی مذهب است نقدهایی مطرح می‌کند که با جواب طرف مقابل، اشکالاتش مرتفع شده و بهت‌زده می‌شود. در جلسه‌ای دیگر مباحثی پیرامون صحابه و خلفای ثلاث بین دو طرف درمی‌گیرد که طرف شیعی با استناد از منابع خود اهل سنت با قاطعیت به شبهات و اشکالات او جواب می‌دهد و حقایق مذهب تشیع را به‌صورت شفاف برای وی بیان می‌دارد، تا اینکه درنهایت شخص سنی به حقانیت مذهب تشیع اعتراف کرده و شیعه می‌شود.<ref>ر.ک: همان ص121-166</ref>.

مناظره‌ای کوتاه و خیالی بین ابن‌تیمیه و ابن‌مطهر حلی ([[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]]) صورت می‌گیرد و تحت عنوان «مطارق النور تبدد اوهام الشیعه» منتشر می‌شود. این اثر حاوی مناقشاتی در پاسخ به ادعاهای [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]]  در بطلان مذهب تسنن است. نویسنده درصدد جواب بر ادعاهای [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]]  برمی‌آید. ایشان در خلال سخنان [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]]، پاسخ‌های دقیق برای بطلان کلام او از منابع اهل سنت بیان می‌دارد. در این مناظره موضوعاتی چون: لزوم امامت و شناخت او، عصمت انبیاء، جسمانیت خداوند متعال، حجیت قیاس،‌ خلافت پس از پیامبر اکرم(ص)، ماجرای فدک،‌ آیاتی در شأن علی(ع) و جایگاه صحابه مورد بحث قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: همان ص167-255</ref>..