۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن تیمیه' به 'ابن تیمیه ') |
جز (جایگزینی متن - 'صحیح بخاری' به 'صحيح البخاري ') |
||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
در مقدمه دوم، پرسش و پژوهش، یکی از شاخصههای انسان متفکر معاصر دانسته شده و اشاره کوتاهی به این موضوع، گردیده است<ref>مقدمه دوم، ص25</ref>. | در مقدمه دوم، پرسش و پژوهش، یکی از شاخصههای انسان متفکر معاصر دانسته شده و اشاره کوتاهی به این موضوع، گردیده است<ref>مقدمه دوم، ص25</ref>. | ||
کتاب ارزشمند «کافی»، تألیف محمد بن یعقوب کلینی رازی (329ق)، از معدود کتابهای ارزشمندی است که احادیث امامان معصوم شیعه اثناعشری(ع) را (که از رسول الله(ص) دریافت کردهاند)، در خود گرد آورده است و نزد فقها و فرهیختگان شیعه هم از جهت قدمت تاریخی و هم از جهت کمیت و کیفیت جمع آوری روایات، جایگاه ویژه ای داشته و همواره این مجموعه در عرصههای اصول و فروع دین و بنیادهای اعتقادی شیعه، مورد توجه بوده است؛ ولی بدان جهت که این کتاب در بخش «اصول»، به ویژه در باب امامت و اوصاف آن، بیشترین احادیث را نقل نموده، مورد نقد و ایراد عده ای از عالمان اهل سنت، به ویژه وهابیان قرار گرفته است. به نظر نویسنده برای اینکه بتوان به اشکالات واردشده پاسخ قانع کننده داد، لازم است نخست این کتاب را شناساند. ازاین رو، در بخش نخست، در چهار فصل با موضوعات زیر، با نگاهی به شرح حال مرحوم کلینی و کتاب کافی او به مقایسه این کتاب با مجامع روایی اهل سنت، به ویژه مشهورترین کتاب حدیثی آنها، یعنی | کتاب ارزشمند «کافی»، تألیف محمد بن یعقوب کلینی رازی (329ق)، از معدود کتابهای ارزشمندی است که احادیث امامان معصوم شیعه اثناعشری(ع) را (که از رسول الله(ص) دریافت کردهاند)، در خود گرد آورده است و نزد فقها و فرهیختگان شیعه هم از جهت قدمت تاریخی و هم از جهت کمیت و کیفیت جمع آوری روایات، جایگاه ویژه ای داشته و همواره این مجموعه در عرصههای اصول و فروع دین و بنیادهای اعتقادی شیعه، مورد توجه بوده است؛ ولی بدان جهت که این کتاب در بخش «اصول»، به ویژه در باب امامت و اوصاف آن، بیشترین احادیث را نقل نموده، مورد نقد و ایراد عده ای از عالمان اهل سنت، به ویژه وهابیان قرار گرفته است. به نظر نویسنده برای اینکه بتوان به اشکالات واردشده پاسخ قانع کننده داد، لازم است نخست این کتاب را شناساند. ازاین رو، در بخش نخست، در چهار فصل با موضوعات زیر، با نگاهی به شرح حال مرحوم کلینی و کتاب کافی او به مقایسه این کتاب با مجامع روایی اهل سنت، به ویژه مشهورترین کتاب حدیثی آنها، یعنی «[[صحيح البخاري]] »، پرداخته شده است: ترجمه و ویژگیهای ثقةالاسلام کلینی؛ کلینی از دیدگاه عالمان؛ جایگاه کافی در میان مجامع حدیثی و اهمیت کافی در مقایسه با صحاح شش گانه<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31</ref>. | ||
نویسنده، معتقد است هرچند که کافی و مؤلف آن، مورد تأیید قاطبه فقها و صاحب نظران امامیه است، ولی کسی مدعی نیست که همه شانزده هزار حدیث آن، قطعی الصدور و صحیح به اصطلاح متأخران امامیه است؛ گرچه نزد خود کلینی، این کتاب با معیار صحیح به اصطلاح قدما برابر است؛ اما مجموعههای حدیثی اهل سنت با اینکه به «صحاح» شهرت یافتهاند، دارای چالشهایی میباشند<ref>ر.ک: همان، ص93</ref>. | نویسنده، معتقد است هرچند که کافی و مؤلف آن، مورد تأیید قاطبه فقها و صاحب نظران امامیه است، ولی کسی مدعی نیست که همه شانزده هزار حدیث آن، قطعی الصدور و صحیح به اصطلاح متأخران امامیه است؛ گرچه نزد خود کلینی، این کتاب با معیار صحیح به اصطلاح قدما برابر است؛ اما مجموعههای حدیثی اهل سنت با اینکه به «صحاح» شهرت یافتهاند، دارای چالشهایی میباشند<ref>ر.ک: همان، ص93</ref>. | ||
با روشن شدن جایگاه کتاب کافی و مقایسه آن با منابع روایی اهل سنت، به ویژه | با روشن شدن جایگاه کتاب کافی و مقایسه آن با منابع روایی اهل سنت، به ویژه [[صحيح البخاري]] ، نویسنده در بخش دوم، انگیزهها و اشکالات وهابیان بر اسناد کتاب کافی را در چند محور، مورد بررسی و نقد قرار داده و کوتاه ترین پاسخها را، با استفاده از منابع مختلف، ارائه داده است<ref>ر.ک: همان، ص97</ref>. | ||
در پایان این بخش، چنین نتیجه گیری شده است که [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و پیروان او، منابع حدیثی پیروان مکتب اهل بیت(ع)، به ویژه کافی را از جهت مستند نبودن به رسول الله(ص) و فقدان منابع رجالی برای تشخیص احادیث صحیح از ناصحیح در شیعه و زیاد شدن کتابهای کافی و مشکوک بودن نسبت روضه به کلینی، مورد نقد قرار دادند؛ ولی با توجه به پژوهشی که در بخش نخست کتاب انجام گرفته است، این نتیجه به دست میآید که در مرحله اول، اشکال، مستقیماً منابع خود آنان را میگیرد. شیعه همان گونه که در تدوین و نقل احادیث رسول الله(ص) پیش قدم بوده، در تأسیس علوم حدیث و رجال شناسی، نخستین کتابها را در کارنامه خود دارد. اکثر احادیث کافی مستند به امامان معصوم(ع) است که در حقیقت متصل به پیامبر(ص) است و نه تنها هیچ کتابی، که حتی یک حدیث بر مجموعه کافی افزوده نشده است. گرچه تغییر و تحولی در انضمام عناوین کتابها و جدا انگاشتن آنها طبق سلائق مختلف در نسخههای آن، رخ داده است و آخرین کتاب کافی به نام «روضه» به طور قطع از تألیفات کلینی و جزو مجموعه کافی است و گفته ملا خلیل قزوینی درباره روضه کافی، نادرست است و مورد پذیرش دیگر فقهای شیعه نیست<ref>ر.ک: همان، ص153</ref>. | در پایان این بخش، چنین نتیجه گیری شده است که [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و پیروان او، منابع حدیثی پیروان مکتب اهل بیت(ع)، به ویژه کافی را از جهت مستند نبودن به رسول الله(ص) و فقدان منابع رجالی برای تشخیص احادیث صحیح از ناصحیح در شیعه و زیاد شدن کتابهای کافی و مشکوک بودن نسبت روضه به کلینی، مورد نقد قرار دادند؛ ولی با توجه به پژوهشی که در بخش نخست کتاب انجام گرفته است، این نتیجه به دست میآید که در مرحله اول، اشکال، مستقیماً منابع خود آنان را میگیرد. شیعه همان گونه که در تدوین و نقل احادیث رسول الله(ص) پیش قدم بوده، در تأسیس علوم حدیث و رجال شناسی، نخستین کتابها را در کارنامه خود دارد. اکثر احادیث کافی مستند به امامان معصوم(ع) است که در حقیقت متصل به پیامبر(ص) است و نه تنها هیچ کتابی، که حتی یک حدیث بر مجموعه کافی افزوده نشده است. گرچه تغییر و تحولی در انضمام عناوین کتابها و جدا انگاشتن آنها طبق سلائق مختلف در نسخههای آن، رخ داده است و آخرین کتاب کافی به نام «روضه» به طور قطع از تألیفات کلینی و جزو مجموعه کافی است و گفته ملا خلیل قزوینی درباره روضه کافی، نادرست است و مورد پذیرش دیگر فقهای شیعه نیست<ref>ر.ک: همان، ص153</ref>. |
ویرایش