توضيح المراد: تفاوت میان نسخه‌ها

'''توضيح المراد'''، تعليقه‌ى سيد هاشم حسينى تهرانى، بر شرح تجريد الاعتقاد علامه حسن بن يوسف بن على بن مطهر حلى، در كلام و اصول اعتقادات شيعه مى‌باشد. بيشتر مباحث به روش فلسفى و به زبان عربى نگاشته است.

#"كشف المراد [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]]".

#"ترجمه و شرح تجريد الاعتقاد"، [[شعرانی، ابوالحسن|ابوالحسن شعرانى]]؛ كه اين شرح در واقع اقتباس و ترجمه‌ى تحريرى از كشف المراد مى‌باشد.

#"تجريد الاعتماد فى شرح تجريد الاعتقاد"، ابوالعلاء بهشتى اسفراينى.

#"شرح تجريد العقائد"، حاج محمود نيريزى مشهور به محقق نيريزى مورخ 913ق.

#"شرح تجريد العقائد"، ميرزا محمد تنكابنى صاحب قصص العلماء، وى اين شرح را به زبان فارسى به رشته‌ى تحرير در آورده است.

#"شرح تجريد العقائد"، ملا بلال شاخنى قاينى.

#"المفيد فى شرح التجريد"، ابوعمرو احمد مصرى.

#"القول السديد"، [[حسینی شیرازی، محمد|سيد محمد شيرازى]]  معاصر.

#"[[شوارق الإلهام في شرح تجريد الكلام (انتشارات مؤسسة الإمام الصادق)|شوارق الالهام]] "، [[لاهیجی، عبدالرزاق بن علی|ملا عبدالرزاق لاهيجى]]، اين شرح تا اواسط بخش الهيات مى‌باشد، كه حواشى مختلفى بر آن زده شده است.

#"مشارق الالهام"، [[لاهیجی، عبدالرزاق بن علی|ملا عبدالرزاق لاهيجى]]؛ بنا به نقل علامه طهرانى اين شرح فقط بر قسمت امور عامه مى‌باشد.

#"تسديد القواعد فى شرح تجريد العقائد"، شرح قديم شمس‌الدين محمود اصفهانى. وى در ابتداى شرح خود ابراز داشته كه شرح [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] اولين شرح اين كتاب است و اگر آن نبود اين متن شرح نمى‌شد.

#"حاشيه‌ى شريفه"، [[جرجانی، علی بن محمد|مير سيد شريف جرجانى]]، اين حاشيه خود داراى 26 حاشيه‌ى ديگر مى‌باشد.

#"شرح تجريد العقائد"، علاءالدين على [[قوشچی، علی بن محمد|قوشجى]]  معروف، به فاضل [[قوشچی، علی بن محمد|قوشجى]] ؛ اين كتاب نيز داراى حواشى مختلفى مى‌باشد.

#"حاشيه‌ى جلاليه"، ملاجلال الدين دوانى، وى ابتدا حاشيه‌اى بر اين شرح كه به نام حاشيه‌ى قديم خوانده مى‌شد، نگاشت. اين حاشيه مورد خورده‌گيرى معاصر وى صدرالدين محمد دشتكى قرار گرفت. وى سپس حاشيه‌اى ديگر در مقام پاسخگويى به وى نوشت كه به نام حاشيه‌ى جديد خوانده مى‌شود. دشتكى در مقام دفاع از خود برآمد و حاشيه‌ى جديدى بر رد دوانى نگاشت كه دوباره دوانى پاسخى به وى داد كه به نام حاشيه‌ى "اجد" خوانده مى‌شود. عمر دشتكى به پاسخ‌گويى از وى وفا ننمود تا اين كه فرزند وى غياث افلدين در مقام پاسخ به دوانى "تجريد الغواشى" را نگاشت. حدود 18 حاشيه بر حاشيه قديم نگاشته شده است.

#"حاشيه صدريه"، صدرالدين محمد دشتكى وى دو حاشيه در پاسخ به حاشيه‌ى دشتكى دارد.

#"حاشيه‌ى [[خفری، محمد بن احمد|خفرى]] "، شمس‌الدين محمد [[خفری، محمد بن احمد|خفرى]]  وى بر بخش الهيات شرح جديد حاشيه‌ى مبسوط و دقيقى نگاشت كه پس از وى حواشى مختلفى بالغ بر 19 حاشيه بر آن نگاشته شد.

#"شروح مير سيد احمد علوى رياض القدس" كه شرح جامعى بر بخش‌هاى مختلف كتاب مى‌باشد.

#"حظيره الانس من اركان كتاب رياض القدس"، مير سيد احمد علوى عاملى كه خلاصه‌اى از شرح رياض القدس بر شرح تجريد است.

#"مصابيح القدس و قنادى الانس"، مير سيد احمد علوى عاملى، شرحى تحليلى از آغاز تجريد تا بخش نبوت. وى در اين شرح به تحليل آراء دوانى، [[خفری، محمد بن احمد|خفرى]]  وغيره پرداخته است.

#"عقد الجواهر المتعلقه به كتاب التجريد الزاخر"، مير سيد احمد علوى عاملى، شرح بخش جواهر واعراض.

#"روضه المتقين"، مير سيد احمد علوى عاملى، شرح بر بخش امامت و معاد.