۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ى«' به 'ی «') |
جز (جایگزینی متن - 'و«' به 'و «') |
||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''ديوان الحلاج'''، به زبان عربى، نام مجموعهاى است كه يك بخش آن، مجموعه اشعار عربى [[حلاج، حسین بن منصور|حسين بن منصور حلاج]]، با درونمايه عرفانى است و بخشهاى ديگر آن، «اخبار حلاج»، «ملحق اخبار وى»، «مستدرك اخبار او»، «بداية حال الحلاج»، «كتاب طواسين» | '''ديوان الحلاج'''، به زبان عربى، نام مجموعهاى است كه يك بخش آن، مجموعه اشعار عربى [[حلاج، حسین بن منصور|حسين بن منصور حلاج]]، با درونمايه عرفانى است و بخشهاى ديگر آن، «اخبار حلاج»، «ملحق اخبار وى»، «مستدرك اخبار او»، «بداية حال الحلاج»، «كتاب طواسين» و «اشعار منسوب به حلاج» مىباشد. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
در اين مجموعه پس از مقدمه و ترجمه مؤلف، به ترتيب، «اخبار الحلاج» مشتمل بر 74 خبر، «ملحق اخبار الحلاج» شامل 6 خبر، «المستدرك على اخباره» حاوى 12 خبر، «بداية حال الحلاج» داراى 22 خبر، «كتاب الطواسين» با 10 طاسين و يك بستان، «ديوان الحلاج» | در اين مجموعه پس از مقدمه و ترجمه مؤلف، به ترتيب، «اخبار الحلاج» مشتمل بر 74 خبر، «ملحق اخبار الحلاج» شامل 6 خبر، «المستدرك على اخباره» حاوى 12 خبر، «بداية حال الحلاج» داراى 22 خبر، «كتاب الطواسين» با 10 طاسين و يك بستان، «ديوان الحلاج» و «اشعار منسوب به وى» ذكر شده است. | ||
اشعار، به ترتيب حروف الفبا(با ملاحظه حرف روى) تنظيم شدهاند و مشحون از ايجاز و رمز و كنايه و اصطلاحات متداول در بين عرفا مىباشند. | اشعار، به ترتيب حروف الفبا(با ملاحظه حرف روى) تنظيم شدهاند و مشحون از ايجاز و رمز و كنايه و اصطلاحات متداول در بين عرفا مىباشند. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
بخش«اخبار الحلاج» | بخش«اخبار الحلاج» و «ملحق اخبار الحلاج» و «المستدرك على اخباره»، مشتمل است بر پارهاى از سخنان عرفانى حلاج(غالبا بهصورت نثر) كه ديگران از وى نقل كردهاند و نيز گفتار بزرگان در مورد وى. | ||
بخش«بداية حال الحلاج»، تأليف ابن باكويه است و مشتمل بر ذكر پارهاى از حالات و اعتقادات حلاج از زبان اين و آن است. | بخش«بداية حال الحلاج»، تأليف ابن باكويه است و مشتمل بر ذكر پارهاى از حالات و اعتقادات حلاج از زبان اين و آن است. | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
حلاج، بر اثر تهذيب نفس و رياضتى كه در پيش مىگيرد، مورد عنايت و الهام واقع مىشود و حالى برايش فراهم مىآيد كه بيانش در قالب الفاظ عادى نمىگنجد و به ناچار از زبان رمز بهره مىگيرد. تعبير«انا الحق» كه وى آن را در شعر عرفانى گنجانيد، از جمله اين رمزهاست. | حلاج، بر اثر تهذيب نفس و رياضتى كه در پيش مىگيرد، مورد عنايت و الهام واقع مىشود و حالى برايش فراهم مىآيد كه بيانش در قالب الفاظ عادى نمىگنجد و به ناچار از زبان رمز بهره مىگيرد. تعبير«انا الحق» كه وى آن را در شعر عرفانى گنجانيد، از جمله اين رمزهاست. | ||
وى، عبارت«اناالحق» را كه جنبه رمزى دارد، در اشعارش به كار مىبرد و در باب گرايش توحيدى و بندگى به درگاه خداوند يكتا، براى غير خدا وجودى نمىشناسد | وى، عبارت«اناالحق» را كه جنبه رمزى دارد، در اشعارش به كار مىبرد و در باب گرايش توحيدى و بندگى به درگاه خداوند يكتا، براى غير خدا وجودى نمىشناسد و «وحدت وجود» را عنوان مىكند و در تبيين ارتباط خداوند با آفريدهها و خود، از حلول لاهوت در ناسوت؛ يعنی «وحدت حلولى» سخن مىگويد و چون جهان و خودش را مظهر تجلى ذات بارى تعالى مىداند، «وحدت تجلّى» را عنوان مىنمايد. | ||
حلاّج، نخستين شاعر صوفى است كه به تعبير«انا» بهعنوان يك مفهوم خاص در شعر صوفيانه پرداخت و تلاش كرد بين ضمير متكلم«انا» و ضمير مخاطب«انت» پيوند برقرار سازد. پيوندى كه مشخصهى برجستهى شعر اوست و در سرودههايش موارد اين پيوند يا اتحاد و يگانگى را به شرح زير بيان مىكند: | حلاّج، نخستين شاعر صوفى است كه به تعبير«انا» بهعنوان يك مفهوم خاص در شعر صوفيانه پرداخت و تلاش كرد بين ضمير متكلم«انا» و ضمير مخاطب«انت» پيوند برقرار سازد. پيوندى كه مشخصهى برجستهى شعر اوست و در سرودههايش موارد اين پيوند يا اتحاد و يگانگى را به شرح زير بيان مىكند: |
ویرایش