۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'و«' به 'و «') |
جز (جایگزینی متن - 'ن«' به 'ن «') |
||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''اللمع فى التصوف''' که به اختصار با نام (اللمع)، مشهور است، البته در برخى نسخههاى چاپى كتاب، | '''اللمع فى التصوف''' که به اختصار با نام (اللمع)، مشهور است، البته در برخى نسخههاى چاپى كتاب، عنوان «اللمع فى تاريخ التصوف الاسلامى» ذكر شده، اما چنين عنوانى، درست و شناخته شده نيست و با محتواى كتاب نيز مطابقت چندانى ندارد. | ||
كتاب، به زبان عربى و تأليف [[ابونصر سراج، عبدالله بن علی|ابونصر، عبدالله بن على سراج طوسى]] است. زمان تأليف كتاب، مشخص نيست، اما بنا بر احتمال يكى از پژوهشگران، بين سالهاى 340 تا 360ق، بوده است<ref>سراج طوسى، ص 34 مقدمه مترجم</ref>. | كتاب، به زبان عربى و تأليف [[ابونصر سراج، عبدالله بن علی|ابونصر، عبدالله بن على سراج طوسى]] است. زمان تأليف كتاب، مشخص نيست، اما بنا بر احتمال يكى از پژوهشگران، بين سالهاى 340 تا 360ق، بوده است<ref>سراج طوسى، ص 34 مقدمه مترجم</ref>. | ||
كتاب، در موضوع احوال و مقامات و منازل سير و سلوك است و در واقع يك دوره كامل عرفان عملى را در بر مىگيرد و به پرسشهاى گوناگون در باره سنن و آداب تصوف و آموزهها و سخنان جنجالى و شطحيات صوفيان، پاسخ مىدهد. گستردگى اين موضوعات، به حدى است كه | كتاب، در موضوع احوال و مقامات و منازل سير و سلوك است و در واقع يك دوره كامل عرفان عملى را در بر مىگيرد و به پرسشهاى گوناگون در باره سنن و آداب تصوف و آموزهها و سخنان جنجالى و شطحيات صوفيان، پاسخ مىدهد. گستردگى اين موضوعات، به حدى است كه مىتوان «اللمع» را دايرةالمعارف دانش و اخلاق و عقايد صوفيانه تا قرن چهارم دانست<ref>همو، ص 35 مقدمه مترجم</ref>. | ||
گويند سراج، با تأليف«اللمع»، براى نخستين بار علم تصوف را تدوين كرد<ref>سجادى، ص 78</ref>. | گويند سراج، با تأليف«اللمع»، براى نخستين بار علم تصوف را تدوين كرد<ref>سجادى، ص 78</ref>. | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
اين اثر اصيل و معتبر عرفانى<ref>مطهرى، خدمات متقابل اسلام و ايران، ص 560 و همو، كليات علوم اسلامى(2)، ص 110</ref> كه بسيار مفيد و جالب<ref>زرينكوب، ص 131</ref> و منسجم و منظم<ref>دهباشى و ميرباقرىفرد، ص 122</ref> است، به چهارده بخش اصلى تحت | اين اثر اصيل و معتبر عرفانى<ref>مطهرى، خدمات متقابل اسلام و ايران، ص 560 و همو، كليات علوم اسلامى(2)، ص 110</ref> كه بسيار مفيد و جالب<ref>زرينكوب، ص 131</ref> و منسجم و منظم<ref>دهباشى و ميرباقرىفرد، ص 122</ref> است، به چهارده بخش اصلى تحت عنوان «كتاب» تقسيم شده و هر كتاب، حاوى چند باب است و در مجموع، شامل 162 باب مىشود. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
#اثبات نشانهها و كرامات صوفيان(شامل شش باب): در اين بخش، معناى آيات و كرامات و تفاوت اولياى خدا با پيامبران(ع) و روش إثبات كرامات اولياء و... آمده است. | #اثبات نشانهها و كرامات صوفيان(شامل شش باب): در اين بخش، معناى آيات و كرامات و تفاوت اولياى خدا با پيامبران(ع) و روش إثبات كرامات اولياء و... آمده است. | ||
#در بيان مشكلات(شامل دو باب): در اين بخش، بيش از صد و پنجاه مورد از اصطلاحات دشوار رايج در بين صوفيان، مانند سر، قبض، بسط، سكر، صحو، شرب، فنا، بقا و... معنا شده است. | #در بيان مشكلات(شامل دو باب): در اين بخش، بيش از صد و پنجاه مورد از اصطلاحات دشوار رايج در بين صوفيان، مانند سر، قبض، بسط، سكر، صحو، شرب، فنا، بقا و... معنا شده است. | ||
#در تفسير شطحيات و سخنانى كه ظاهرشان غلط و ناروا به نظر مىآيد، ولى در باطن صحيح و رواست(شامل سى و دو باب): در اين بخش، افزون بر تعريف معناى شطح و تفسير برخى از شطحيات بايزيد بسطامى و شبلى و ابوحسين نورى و دفاع از آن، انتقادات متعدد ابونصر سراج طوسى بر اشتباهات نظرى و عملى برخى صوفيان در زمينه عزلت، ولايت، إباحه، فناى بشرى و... به تفصيل تحت | #در تفسير شطحيات و سخنانى كه ظاهرشان غلط و ناروا به نظر مىآيد، ولى در باطن صحيح و رواست(شامل سى و دو باب): در اين بخش، افزون بر تعريف معناى شطح و تفسير برخى از شطحيات بايزيد بسطامى و شبلى و ابوحسين نورى و دفاع از آن، انتقادات متعدد ابونصر سراج طوسى بر اشتباهات نظرى و عملى برخى صوفيان در زمينه عزلت، ولايت، إباحه، فناى بشرى و... به تفصيل تحت عنوان «فى ذكر من غلط من المترسمين بالتصوف»(غلطهاى صوفىنمايان) بيان شده است. | ||
«اللمع»، به لحاظ قدمت تأليف، بهويژه در زبان عربى، جامعيت مطالب، نثر متين و سنجيده، رعايت اعتدال، تلفيق بين استدلال و استنباط، كوشش براى مطابقت طريقت با شريعت و استناد و استدلال به قرآن و حديث و اصالت انديشهها و نقل قولها، جزو تأثيرگذارترين ميراث علمى صوفيانه از زمان انتشار تا كنون است.<ref>همو، ص 31 - 38 مقدمه مترجم</ref>. | «اللمع»، به لحاظ قدمت تأليف، بهويژه در زبان عربى، جامعيت مطالب، نثر متين و سنجيده، رعايت اعتدال، تلفيق بين استدلال و استنباط، كوشش براى مطابقت طريقت با شريعت و استناد و استدلال به قرآن و حديث و اصالت انديشهها و نقل قولها، جزو تأثيرگذارترين ميراث علمى صوفيانه از زمان انتشار تا كنون است.<ref>همو، ص 31 - 38 مقدمه مترجم</ref>. | ||
خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
#تصحيح آلن رينولد نيكلسون، چاپ ليدن، 1914م؛ اين نسخه تصحيح شده، مهم و مورد توجه پژوهشگران است؛ | #تصحيح آلن رينولد نيكلسون، چاپ ليدن، 1914م؛ اين نسخه تصحيح شده، مهم و مورد توجه پژوهشگران است؛ | ||
#ضبط و تصحيح كامل مصطفى الهنداوى تحت | #ضبط و تصحيح كامل مصطفى الهنداوى تحت عنوان «اللمع فى تاريخ التصوف الاسلامى»، چاپ بيروت، 1431ق، دار الكتب العلمية؛ | ||
#تحقيق عماد زكى البارودى، تحت | #تحقيق عماد زكى البارودى، تحت عنوان «اللمع فى تاريخ التصوف الاسلامى»(بدون تاريخ)، القاهرة، المكتبة التوفيقية؛ در اين نسخه، محقق، روايتهاى كتاب را در پاورقى، تخريج و تصحيح يا تضعيف كرده و گاه نقد و توضيحى آورده است. | ||
==پانويس == | ==پانويس == |
ویرایش