پرش به محتوا

مناهل العرفان في علوم القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '،س' به '، س'
جز (جایگزینی متن - '،ر' به '، ر')
جز (جایگزینی متن - '،س' به '، س')
خط ۴۴: خط ۴۴:




با وفات [[سيوطى]] در آغاز قرن دهم،دانش علوم قرآن به ركود و سستى گرفتار آمد و رونق و شكوفايى از آن رخت بربست.اين سستى و فتور تا قرن سيزدهم به درازا كشيد.در پى مجاهدت‌هاى سيد جمال الدين اسدآبادى(1254-1315)و با پيكار بزرگ مردانى چون محمد عبده(1266-1323)،قرن چهاردهم سرآغاز بيدارى مسلمانان به ويژه در كشور مصر شد.در اواسط اين قرن،يعنى حدود سال‌هاى 1330 تا 1370 نسلى از عالمان روشن بين در مصر پديد آمدند و با پيروى از تعاليم آن بزرگان، بازگشت به قرآن و اسلام را شعار خويش ساختند و در بيدارى امت اسلامى و دفاع از كيان اسلام و قرآن سخت كوشيدند.برخى از اين عالمان عبارت‌اند از:شيخ طاهر جزايرى(1268-1328)،شيخ محمد ابودقيقه(؟-1359)،شيخ محمد بخيت(1270-؟)،شيخ محمد حسنين مخلوف(1277-1355)،شيخ محمد خلف الحسينى(1283-1357)،سيد مصطفى صادق الرافعى(1298-1356)،شيخ عبدالعزيز جاويش(1293-1347)،شيخ محمد المراغى(1298-1364)و شيخ محمد عبدالله دراز (؟-1377).
با وفات [[سيوطى]] در آغاز قرن دهم،دانش علوم قرآن به ركود و سستى گرفتار آمد و رونق و شكوفايى از آن رخت بربست.اين سستى و فتور تا قرن سيزدهم به درازا كشيد.در پى مجاهدت‌هاى سيد جمال الدين اسدآبادى(1254-1315)و با پيكار بزرگ مردانى چون محمد عبده(1266-1323)،قرن چهاردهم سرآغاز بيدارى مسلمانان به ويژه در كشور مصر شد.در اواسط اين قرن،يعنى حدود سال‌هاى 1330 تا 1370 نسلى از عالمان روشن بين در مصر پديد آمدند و با پيروى از تعاليم آن بزرگان، بازگشت به قرآن و اسلام را شعار خويش ساختند و در بيدارى امت اسلامى و دفاع از كيان اسلام و قرآن سخت كوشيدند.برخى از اين عالمان عبارت‌اند از:شيخ طاهر جزايرى(1268-1328)،شيخ محمد ابودقيقه(؟-1359)،شيخ محمد بخيت(1270-؟)،شيخ محمد حسنين مخلوف(1277-1355)،شيخ محمد خلف الحسينى(1283-1357)، سيد مصطفى صادق الرافعى(1298-1356)،شيخ عبدالعزيز جاويش(1293-1347)،شيخ محمد المراغى(1298-1364)و شيخ محمد عبدالله دراز (؟-1377).


اين عالمان هر يك با آثار و تأليف‌هاى خود، رشتۀ علوم قرآن را در قرن چهاردهم بارور ساختند.تك‌نگارى‌هاى ارزشمند و پرمحتوا و نيز بررسى‌هاى جامع علوم قرآنى كه در اين قرن به رشتۀ تحرير در آمد، عمدتا پالايش مضامين منابع و مآخذ اين علم در قالبى جديد و متناسب بازمانه و همراه با نوآورى‌هاى ارزشمندى بود و به نوبۀ خود زمينه را براى آثار گران قدر بعدى فراهم ساخت.ذكر و شرح تك‌نگارى‌ها و بررسى‌هاى جامع در علوم قرآن كه در اين قرن منتشر شده‌اند،خود نيازمند مقاله‌اى مفصل است.لذا از آن در مى‌گذريم.
اين عالمان هر يك با آثار و تأليف‌هاى خود، رشتۀ علوم قرآن را در قرن چهاردهم بارور ساختند.تك‌نگارى‌هاى ارزشمند و پرمحتوا و نيز بررسى‌هاى جامع علوم قرآنى كه در اين قرن به رشتۀ تحرير در آمد، عمدتا پالايش مضامين منابع و مآخذ اين علم در قالبى جديد و متناسب بازمانه و همراه با نوآورى‌هاى ارزشمندى بود و به نوبۀ خود زمينه را براى آثار گران قدر بعدى فراهم ساخت.ذكر و شرح تك‌نگارى‌ها و بررسى‌هاى جامع در علوم قرآن كه در اين قرن منتشر شده‌اند،خود نيازمند مقاله‌اى مفصل است.لذا از آن در مى‌گذريم.
خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:
واضح است كه اين شباهت يابى‌هاى محدود ميان تعداد حروف به كار رفته در حروف مقطعه با پديده‌هاى طبيعى،نه تنها دليلى بر اثبات مدعاى مذكور نيست بلكه شاهد و قرينه‌اى نيز براى آن به شمار نمى‌آيد.آرايى از اين دست بيانگر فضاى علم زده‌اى است كه بر محيط و عصر نويسنده حاكم است و تفسير طنطاوى نمونۀ بارز چنين گرايشى است.زرقانى خود در جايى ديگر به خوانندگان تنبه مى‌دهد كه قرآن كتاب هدايت و اعجاز است و زياده روى در تطبيق قرآن با علوم تجربى بر خلاف آيه بودن قرآن است و مفسر را از حيطه تفسير خارج مى‌كند[15].
واضح است كه اين شباهت يابى‌هاى محدود ميان تعداد حروف به كار رفته در حروف مقطعه با پديده‌هاى طبيعى،نه تنها دليلى بر اثبات مدعاى مذكور نيست بلكه شاهد و قرينه‌اى نيز براى آن به شمار نمى‌آيد.آرايى از اين دست بيانگر فضاى علم زده‌اى است كه بر محيط و عصر نويسنده حاكم است و تفسير طنطاوى نمونۀ بارز چنين گرايشى است.زرقانى خود در جايى ديگر به خوانندگان تنبه مى‌دهد كه قرآن كتاب هدايت و اعجاز است و زياده روى در تطبيق قرآن با علوم تجربى بر خلاف آيه بودن قرآن است و مفسر را از حيطه تفسير خارج مى‌كند[15].


منبع:بينات،سال سوم،شماره 10،ص 46-139، محسن آرمين.
منبع:بينات، سال سوم،شماره 10،ص 46-139، محسن آرمين.


==نسخه شناسى==
==نسخه شناسى==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش