تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليهم
| تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليهم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن شعبه، حسن بن علی (نویسنده) غفاری، علی‌اکبر (مصحح) |
| ناشر | جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1363 ش یا 1404 ق |
| چاپ | 2 |
| موضوع | احادیث اخلاقی - قرن 4ق.
احادیث شیعه - قرن 4ق. اخلاق اسلامی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 248 /الف2ت3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليهم نوشته ابومحمد، حسن بن على بن حسین بن شعبه حرانى از علما و فقهاى بزرگ شيعه در قرن چهارم هجرى مى‌باشد. برخی نام کتاب را «تحف العقول فیما جاء من الحکم و المواعظ من آل الرسول» ثبت نموده‌اند[۱]؛ لکن در کتبی که تا کنون منتشر شده نام این کتاب به صورت «تحف العقول عن آل الرسول» نوشته شده است. هرچند با توجه به محتوای کتاب می‌توان نام کامل و صحیح آن را «تحف العقول فیما جاء من الحکم و المواعظ من آل الرسول» دانست.
كتاب مجموعه‌اى ارزشمند از سخنان و نصايح حضرت رسول خدا(ص) و اهل‌بيت آن حضرت(ع) مى‌باشد.
انگيزه تألیف
مؤلف انگيزه خود از تألیف كتاب چنين مى‌گويد: «پس از آنكه ديدم علماى شيعه درباره فقه و حلال و حرام كتاب‌هاى فراوانى نگاشته‌اند بر آن شدم تا مجموعه‌اى پديد آورم كه در آن سخنان حكمت‌آموز و موعظه‌هاى پيامبر اكرم و اهل‌بيت آن حضرت جمع شده باشد تا هم گنجينه‌اى براى مراجعه خودم و هم مراجعه علاقه‌مندان به خاندان رسالت گردد.»
ساختار
كتاب حاوى مطالبى از قبيل ذيل می‌باشد:
- وصيت‌هاى پيامبر به حضرت علی عليه‌السلام، معاذ بن جبل و...
- سخنرانى آن حضرت در حجةالوداع
- نامه‌ها و وصاياى حضرت علی عليه‌السلام به امام حسن عليه‌السلام
- وصيت آن حضرت به امام حسین عليه‌السلام
- سخنرانى‌ها و خطبه‌هاى آن حضرت از جمله خطبه‌هاى معروف به وسيله و ديباج
- عهد نامه مالك اشتر
- رساله حقوق امام زين‌العابدين عليه‌السلام
- احتجاج امام جعفر صادق عليه‌السلام با سفيان ثورى
- رساله امام هادی عليه‌السلام درباره جبر و تفويض
- نامه امام حسن عسكری عليه‌السلام به اسحاق بن اسماعيل
و روايات و موضوعات مفيد و سودمند ديگر از ائمه عليهم‌السلام.
وضعيت و اهميت كتاب
نسخه‌هاى كتاب
- نسخه‌اى در كتابخانه علامه جليل سيد جلال‌الدين اِرموى معروف به محدث ارموى
- نسخه‌اى در كتابخانه مجلس شوراى اسلامى
جايگاه كتاب
كتاب از زمان نگارش تا كنون در طول هزار سال پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه واقع شده است و در مجموعه‌هاى بزرگ روايى خود از آن روايت نقل كرده و بر آن استناد نموده‌اند.
علامه مجلسى درباره اين كتاب مى‌فرمايد: «كتاب تحف العقول كتابى قديمى است و نظم اين كتاب خود دليل بر والا بودن شأن مؤلف آن است.بيشتر اين كتاب از موعظه و اصول معلوم تشكيل شده است كه احتياجى به سند هم ندارد.»
كلام آقا بزرگ تهرانى
شيخ آقا بزرگ تهرانى صاحب كتاب ارزشمند الذريعه در اين باره مى‌فرمايد: «كتاب تحف العقول درباره سخنان حكمت آموز و موعظه‌هایى كه از اهل‌بيت رسول خدا روايت شده است مى‌باشد.نویسنده اين كتاب شيخ ابومحمدحسن بن على بن حسین بن شعبه حرانى حلبى معاصر شيخ صدوق و از مشايخ شيخ مفيد است.»
سخن علامه خوانسارى
علامه خوانسارى در كتاب روضات الجنات درباره اين كتاب مى‌فرمايد: «كتاب تحف العقول عن آل الرسول كتابى گسترده و داراى فوايد فراوان است و مورد اعتماد اصحاب و علماى شيعه مى‌باشد.
پانویس
- ↑ ایزدی فرد، علی‌اکبر و همکاران، ص30
منابع مقاله
جوامع روایی شیعه | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| جوامع حدیثی |
|  | ||||
| محدثین | شیخ کلینی · شیخ صدوق · شیخ طوسی · علامه مجلسی · شیخ طبرسی · مقدس اردبیلی · شیخ حر عاملی · علامه امینی | |||||