ویکی‌نور

صنعتی‌زاده، همایون: تفاوت میان نسخه‌ها

مقاله بحث

صنعتی‌زاده، همایون (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۰۳

۴٬۰۴۱ بایت اضافه‌شده ،  ۲ نوامبر
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
[[پرونده:NUR03623.jpg|بندانگشتی|صنعتی‌زاده، همایون]]
| عنوان = همایون صنعتی‌زاده
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| تصویر = NURهمایون صنعتی‌زاده.jpg
|-
| اندازه تصویر =
! نام!! data-type="authorName" |صنعتی‌زاده، همایون
| توضیح تصویر =
|-
| نام کامل = همایون صنعتی‌زاده کرمانی
|نام‌های دیگر
| نام‌های دیگر = همایون صنعتی‌زاده کرمانی، Homayoun Sanaatizadeh
| data-type="authorOtherNames" | همایون صنعتی‌زاده کرمانی
| لقب =
| تخلص =
| نسب =
| نام پدر = عبدالحسین صنعتی
| ولادت = ۱۳۰۴ش
| محل تولد = تهران
| کشور تولد = ایران
| محل زندگی = تهران، کرمان
| رحلت = ۱۳۸۸ش
| شهادت =
| مدفن = دهستان لاله‌زار، کرمان
| طول عمر = ۸۴ سال
| نام همسر = شهین‌دخت سرلتی (صنعتی)
| فرزندان =
| خویشاوندان = مهدخت صنعتی (خواهر)، هادی دولت‌آبادی (پدربزرگ مادری)، سید یحیی دولت‌آبادی (دایی)، صدیقه دولت‌آبادی (خاله)
| دین =
| مذهب =
| پیشه = کارآفرین، نویسنده، مترجم، ناشر، پژوهشگر
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| علایق پژوهشی = تاریخ ایران باستان، گاهشماری، نجوم، ادیان باستان
| منصب = مدیر مؤسسه انتشارات فرانکلین ایران
| پس از =
| پیش از =
| اساتید =
| مشایخ =
| معاصرین =
| شاگردان =
| اجازه اجتهاد از =
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[تاریخ هند]] | [[جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان]] | [[تاریخ کیش زرتش]]}}
| سبک نوشتاری =
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE03623AUTHORCODE
}}


Homayoun Sanaatizadeh
'''همایون صنعتی‌زاده''' (۱۳۰۴-۱۳۸۸ش)، کارآفرین، نویسنده، مترجم، مدیر انتشارات فرانکلین و از پیش‌کسوتان صنعت نشر ایران، اهل کرمان بود. او از چهره‌های بحث‌برانگیز فرهنگی-اقتصادی در دوره پهلوی و پس از انقلاب به شمار می‌رود که فعالیت‌هایش در مؤسسه فرانکلین با اهداف فرهنگی آمریکا پیوند داشت و همچنین به عنوان یکی از پایه‌گذاران صنایع مدرن در ایران شناخته می‌شود.  
|-
|نام پدر
| data-type="authorfatherName" |عبدالحسين صنعتى
|-
|متولد
| data-type="authorbirthDate" |1304ش
|-
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |کرمان
|-
|رحلت
| data-type="authorDeathDate" |1388ش
|-
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
|-
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |[[تاریخ هند]]
[[جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE03623AUTHORCODE
|}
</div>
 
'''همايون صنعتى‌زاده''' (۱۳۰۴-۱۳۸۸ش) کارآفرین، نویسنده، مترجم، مدیر انتشارات فرانکلین و از پیش‌کسوتان صنعت نشر ایران، اهل کرمان بود. او خواهر زاده [[دولت‌آبادی، سید یحیی|سید يحيى دولت‌آبادى]] است.  


== ولادت ==
== ولادت ==
او در سال 1304ش در تهران به دنيا آمد. پدرش، عبدالحسين صنعتى، از اولين رمان‌نويسان ايرانى بود. كودكى خود را در کرمان نزد پدر بزرگ و مادر بزرگش گذراند.  
همایون صنعتی‌زاده در سال ۱۳۰۴ شمسی در تهران به دنیا آمد. پدرش، عبدالحسین صنعتی، از نخستین رمان‌نویسان ایرانی و از تجار فرش و فیروزه بود که از خاندانی با گرایش‌های بابی ازلی برخاسته بود. کودکی خود را در کرمان نزد پدربزرگ و مادربزرگش گذراند. پدربزرگش، علی‌اکبر صنعتی‌زاده، مؤسس نخستین سینمای کرمان و پرورشگاه صنعتی کرمان بود. مادرش، قمرتاج دولت‌آبادی، کوچک‌ترین دختر میرزا هادی دولت‌آبادی و خواهر میرزا یحیی دولت‌آبادی و صدیقه دولت‌آبادی از پیشگامان جنبش زنان در ایران بود.


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
سپس در دبيرستان البرز تهران تحصيل كرد و به كار تجارت پرداخت.
وی برای تحصیل در مقطع دبیرستان به تهران آمد و در دبیرستان البرز، که مدرسه‌ای با مدیریت زردشتی‌ها بود، مشغول به تحصیل شد. در همین دوران با ایرج افشار، مورخ و کتابدار مشهور، دوست شد. همزمان با وقایع شهریور ۱۳۲۰ و اشغال ایران در جنگ جهانی دوم، دبیرستان را ناتمام رها کرد و به کرمان بازگشت. پس از آن، علی‌رغم میل پدر، هرگز به دانشگاه نرفت و به جای آن، وارد عرصه بازرگانی شد و به عنوان شاگرد در یک تجارتخانه در بازار تهران مشغول به کار گردید. بعدها موفق شد دیپلم خود را در اصفهان بگیرد.
 
مادر و همسرش اصفهانى بوده‌اند. دايى او در انقلاب مشروطه نقشى تأثيرگذار داشت. على اكبر صنعتى‌زاده، مجسمه‌ساز معروف از يتيمانى بود كه در پرورشگاه صنعتى بزرگ شده بودند.
 
از دو سه سال قبل از انقلاب معتقد بود كه كار حكومت تمام است. خود را از مشاغل دولتى كنار كشيده بود و در لاله‌زار کرمان، در ملك پدرى‌اش، به كشت گل مشغول شده بود.  
 
شعر می‌گفت و گل مى‌كاشت و گلاب مى‌گرفت. در زندگى او همواره بيش از هر چيز به دو كار مشغول بود، كشاورزى و تحقيق در احوال ايران باستان. بعد از انقلاب مدتى را در زندان سپرى كرد.  


او همچنين به تحقيق در متنهاى مربوط به گاهشمارى و نجوم و آيينهاى ايران باستان روآورده بود. در سال 1334ش او نمايندگى انتشارات فرانكلين نيويورك را پس از اين ديدن کتاب‌هاى اين مؤسسه و علاقمندشدن به آن پذيرفت. از اينجا به ترجمه و انتشار آثار آمريكايى و اروپايى روى آورد و پس از اندكى كارش گرفت و سازمانش تبديل به مهمترين سازمان نشر ايران شد. او در سال 1337ش کتاب‌هاى درسى افغانستان را چاپ كرد. در مؤسسه فرانكلين براى اولين بار در صنعت نشر ايران حق كپى رايت بين‌المللى را رعايت مى‌كرد و براى چاپ ترجمه کتاب‌هايى كه انجام ميداد با ناشر اصلى تماس ميگرفت و با پرداخت مبلغ كمى به عنوان كپى رايت، حق ترجمه آن كتاب را در ايران به دست می‌آورد. او در اين انتشارات "دانشنامه مصاحب" نخستين دانشنامه فارسى را منتشر كرد.
== فعالیت‌ها ==
فعالیت‌های همایون صنعتی‌زاده بسیار گسترده و متنوع بود و حوزه‌های فرهنگ، صنعت و کشاورزی را دربر می‌گرفت. در حوزه فرهنگی، مهمترین فعالیت او تأسیس و مدیریت «مؤسسه انتشارات فرانکلین ایران» در سال ۱۳۳۳ شمسی بود. این مؤسسه که با حمایت مالی و هدفمند دولت آمریکا و با هدف «گسترش فلسفه و ادبیات آمریکایی در ایران» راه‌اندازی شد، به یکی از مراکز اصلی ترجمه و نشر کتاب‌های غربی در ایران تبدیل گردید. صنعتی‌زاده در این مؤسسه برای نخستین بار در ایران، حق کپی‌رایت بین‌المللی را رعایت می‌کرد. از دیگر اقدامات فرهنگی وی می‌توان به تأسیس «سازمان کتاب‌های جیبی» با مدیریت داریوش همایون، تأسیس «چاپخانه افست» و مشارکت در تدوین و چاپ «دائرةالمعارف فارسی» (مشهور به دائرةالمعارف مصاحب) با کمک مالی «بنیاد فورد» اشاره کرد. وی همچنین مسئولیت چاپ کتاب‌های درسی ایران و افغانستان را بر عهده داشت.
در حوزه اقتصادی و صنعتی، او بنیان‌گذار شرکت‌هایی چون «کاغذسازی پارس»، «شرکت کشت مروارید کیش»، «شرکت رطب زهره» و «شرکت گلاب زهرا» بود. او در ایجاد «شهرک خزرشهر» در مازندران نیز نقش داشت.
صنعتی‌زاده در دوران جوانی به حزب توده ایران پیوست و به منشی کمیته مرکزی حزب رسید، اما در سال ۱۳۲۵ از این حزب جدا شد و بلافاصله به استخدام سفارت انگلستان درآمد. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، او در اداره اطلاعات سفارت انگلیس فعال بود. اسناد ساواک او را به عنوان «کارمند بخش اطلاعات سفارت انگلیس» و دارای «ارتباط با سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA)» معرفی کرده‌اند.
پس از انقلاب اسلامی، اموال او مصادره شد و به اتهامات فوق مدتی را در زندان گذراند، اما به طور مرموزی پس از چندی آزاد شد. وی در سال‌های پس از انقلاب، بیشتر وقت خود را به تحقیق در مورد تاریخ ایران باستان و کشاورزی در ملک پدری‌اش در لاله‌زار کرمان گذراند و کارخانه گلاب‌گیری «گلاب زهرا» را توسعه داد. او در طول جنگ ایران و عراق، گاهی به همراه جوانان پرورشگاه صنعتی کرمان به جبهه‌ها سرکشی می‌کرد.


== وفات ==
== وفات ==
وى در روز چهارشنبه، چهارم شهريور 1388ش پس از يك دوره بيمارى در کرمان درگذشت. او هنگام مرگ 84 سال داشت.
همایون صنعتی‌زاده سرانجام در روز چهارشنبه، چهارم شهریور ماه ۱۳۸۸ شمسی پس از یک دوره بیماری در کرمان درگذشت. او هنگام مرگ ۸۴ سال داشت و در محل کار و زندگی خود، در دهستان لاله‌زار کرمان به خاک سپرده شد.


== آثار==
== آثار==
 
تاریخ کیش زرتشت، مری بویس (سه جلد)*
از جمله آثار مترجم عبارت است از:
چکیده تاریخ کیش زرتشت، مری بویس*
 
پس از اسکندر گجسته، مری بویس*
# تاريخ كيش زرتش، مرى بويس (سه جلد)؛
جغرافیای تاریخی ایران، ویلهلم بارتولد*
# چكيده تاريخ كيش زرتشت، مرى بويس؛
جغرافیای استرابو، سرزمینهای زیر فرمان هخامنشیان*
# پس از اسكندر گجسته، مرى بويس و...؛
تاریخ سومر، ادوارد وولی*
# جغرافياى تاريخى ايران، ويلهلم بارتولد؛
ایران در شرق باستان، ارنست هرتسفلد*
# جغرافياى استرابو، سرزمين زير فرمان هخامنشيان؛
علم در ایران باستان (مجموعه مقالات)*
# تاريخ سومر، ادوارد وولى؛
تاریخ هند، رومیلا تاپار و پرسیوال اسپیر (دو جلد)*
# ايران در شرق باستان، ارنست هرتسفلد؛
تأثیر علم بر اندیشه (رابطه علم و دین)، ریچارد فاینمن*
# علم در ايران باستان(مجموعه مقالات)؛
جغرافیای اداری هخامنشی، آرنولد توین بی*
# تاريخ هند، روميلا تاپار و پرسيوال اسپير (دو جلد)؛
جغرافیای تاریخی ایران پیش از اسلام*
# جغرافياى ادارى هخامنشى، آرنولد توين بى؛
شیراز در روزگار حافظ، جان لیمبرت*
گاه شماری زرتشتی*
بیست و سه قصه، تولستوی*
پیدایش دانش نجوم، بارتل لیندرت ون در واردن*
گنجینه لغات مثنوی*
قالی عمر (شعر)*
شور گل (شعر)*


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/805246»