۱۴۵٬۹۸۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
* '''غیاثیه''': رسالهای از نجمالدین محمود بن صائنالدین الیاس شیرازی، از اطبای نامی سده هشتم هجری در طب است و توسط آرش ابوترابی و فاطمه مهری تصحیح شده است. | * '''غیاثیه''': رسالهای از نجمالدین محمود بن صائنالدین الیاس شیرازی، از اطبای نامی سده هشتم هجری در طب است و توسط آرش ابوترابی و فاطمه مهری تصحیح شده است. | ||
#:این رسالهی مختصر طبی با نام «مختصر في الطب» و «رساله در طب» نیز شناخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه مصححان، ج1، ص48</ref>. گفته شده است که نویسنده، این اثر را به اشاره یکی از امرای مغول که نام او به اختلاف «یسدر» یا «یستدر» گفته شده، نگاشته است؛ بااینوجود برخی نیز بر این باورند این اثر به نام ابوجعفر محمد بن ایلدگز نوشته شده است<ref>رک: همان، ص49</ref>. | #::این رسالهی مختصر طبی با نام «مختصر في الطب» و «رساله در طب» نیز شناخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه مصححان، ج1، ص48</ref>. گفته شده است که نویسنده، این اثر را به اشاره یکی از امرای مغول که نام او به اختلاف «یسدر» یا «یستدر» گفته شده، نگاشته است؛ بااینوجود برخی نیز بر این باورند این اثر به نام ابوجعفر محمد بن ایلدگز نوشته شده است<ref>رک: همان، ص49</ref>. | ||
#:رساله، در یک مقدمه و چهار مقاله تنظیم شده است. مقدمه شامل توحید، نعت و تهدیه، ثنای مهدیالیه و قصیدهای در 23 بیت است. مقاله نخست در علم نظری طب شامل هفده باب است. در این مقاله به موضوع طب، مقدمات فلسفه طبیعی و نظریه اخلاط و امزجه، مقدمة المعرفه، سته ضروریه و حفظ الصحه است. مقاله دوم، شامل 59 باب و حجیمترین بخش رساله است. چهلونه باب آن به توصیف بیماریهای خاص اعضا پرداخته و ذیل هر بیماری، سبب، علائم، درمان و خوراک مناسب بیمار را برشمرده است. ده باب آخر این مقاله در امراضی است که مربوط به عضو واحدی نیست. بیماریهای پوست و استخوان در این ابواب مطرح شدهاند. در باب آخر بهتفصیل از زهرها، گزیدگیها و اجتناب از گزندگان سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: همان، ص52-53؛ پیشگفتار، همان، ص28</ref>. مقاله سوم شامل قرابادین کوچک یا ادویه مفرده است که با روش الفبایی مرتب شده است. در این مقاله از دویستوشصت دارو یاد شده است. این داروها چیزهایی از قبیل گیاهان و اجزای آنها، محصولات گیاهی، محصولات حیوانی و... همچنین جامدات و غذاها هستند. مقاله چهارم، در شناخت داروهای مرکب یا قرابادین کبیر و شامل بیستودو باب است. این داروها برحسب وجه و روش استعمال یا شکل فیزیکی یا شیمیایی تهیه آنها طبقهبندی و مرتب شدهاند. هریک از بابها که مربوط به یکی از طبقات است، عمدتا عبارت است از دستورالعملهای ترکیب اجزای داروهای ترکیبی با ذکر نسبت ترکیب و مقدار استفاده روزانه بههمراه خواص و منافع دارو<ref>ر.ک: همان، ص54-55؛ همان</ref>. | #:رساله، در یک مقدمه و چهار مقاله تنظیم شده است. مقدمه شامل توحید، نعت و تهدیه، ثنای مهدیالیه و قصیدهای در 23 بیت است. مقاله نخست در علم نظری طب شامل هفده باب است. در این مقاله به موضوع طب، مقدمات فلسفه طبیعی و نظریه اخلاط و امزجه، مقدمة المعرفه، سته ضروریه و حفظ الصحه است. مقاله دوم، شامل 59 باب و حجیمترین بخش رساله است. چهلونه باب آن به توصیف بیماریهای خاص اعضا پرداخته و ذیل هر بیماری، سبب، علائم، درمان و خوراک مناسب بیمار را برشمرده است. ده باب آخر این مقاله در امراضی است که مربوط به عضو واحدی نیست. بیماریهای پوست و استخوان در این ابواب مطرح شدهاند. در باب آخر بهتفصیل از زهرها، گزیدگیها و اجتناب از گزندگان سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: همان، ص52-53؛ پیشگفتار، همان، ص28</ref>. مقاله سوم شامل قرابادین کوچک یا ادویه مفرده است که با روش الفبایی مرتب شده است. در این مقاله از دویستوشصت دارو یاد شده است. این داروها چیزهایی از قبیل گیاهان و اجزای آنها، محصولات گیاهی، محصولات حیوانی و... همچنین جامدات و غذاها هستند. مقاله چهارم، در شناخت داروهای مرکب یا قرابادین کبیر و شامل بیستودو باب است. این داروها برحسب وجه و روش استعمال یا شکل فیزیکی یا شیمیایی تهیه آنها طبقهبندی و مرتب شدهاند. هریک از بابها که مربوط به یکی از طبقات است، عمدتا عبارت است از دستورالعملهای ترکیب اجزای داروهای ترکیبی با ذکر نسبت ترکیب و مقدار استفاده روزانه بههمراه خواص و منافع دارو<ref>ر.ک: همان، ص54-55؛ همان</ref>. | ||
#:هرچند این اثر به جهت محتوای ارزشمند آن مورد ستایش معاصران و آیندگان نویسنده واقع شده است، لکن به جهت وجود مشابهتهایی در متن کتاب با آثار سید اسماعیل جرجانی (م نیمه اول قرن شش) گمان اقتباس در کتاب مورد بحث مطرح شده است<ref>ر.ک: مقدمه مصححان، ج1، ص55-56 </ref>. | #:هرچند این اثر به جهت محتوای ارزشمند آن مورد ستایش معاصران و آیندگان نویسنده واقع شده است، لکن به جهت وجود مشابهتهایی در متن کتاب با آثار سید اسماعیل جرجانی (م نیمه اول قرن شش) گمان اقتباس در کتاب مورد بحث مطرح شده است<ref>ر.ک: مقدمه مصححان، ج1، ص55-56 </ref>. | ||