پرش به محتوا

ابن نقرات، علی بن ‌موسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'لـ' به 'ل')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۲: خط ۵۲:


==تحصیلات و اساتید==
==تحصیلات و اساتید==
وی ظاهراً در همین شهر علم قرائت را نزد ابوعلی عریب، عبدالله بن ‌محمد فهری، ابومحمد شنترینی و دیگران آموخت. علاوه بر اینها به گفته ابن  ‌جزری  وی همچنین علم قرائت را نزد احمد  بن ‌حطیه در مصر فرا گرفت.  
وی ظاهراً در همین شهر علم قرائت را نزد [[ابوعلی عریب]]، [[عبدالله بن ‌محمد فهری]]، ابومحمد شنترینی و دیگران آموخت. علاوه بر اینها به گفته ابن  ‌جزری  وی همچنین علم قرائت را نزد احمد  بن ‌حطیه در مصر فرا گرفت.  


==شاگردان==
==شاگردان==
از شاگردان وی می‌توان از ابوعبدالله قرطبی و ابوالحسن ابن  ‌قطان  نام برد. ابن  ‌محرز نیز از وی اجازه روایت داشته است.  
از شاگردان وی می‌توان از [[قرطبی، محمد بن احمد|ابوعبدالله قرطبی]] و [[ابوالحسن ابن  ‌قطان]] نام برد. ابن  ‌محرز نیز از وی اجازه روایت داشته است.  


==مناصب==
==مناصب==
خط ۶۱: خط ۶۱:


==ویژگی‌ها==
==ویژگی‌ها==
آنچه در منابع شگفت می‌نماید، شخصیت دوگانه‌ای است که برای او قائل شده‌اند. تنها از او با عنوان صاحب شذور الذهب یاد کرده‌اند، اما ابن  ‌ابار و ابن  ‌جزری  او را در وصف علمای علم قرائت نهاده‌اند و گویند شذور الذهب منسوب بدوست. ابن  ‌حجر به نقل از ابن ‌رشید او را عدل خوانده و اشاره می‌کند که وی کتاب موطأ را روایت می‌کرده و ابوعبدالله مریسی آن را شنیده است، اما او بر حدیث دانی ابن  ‌نقرات خرده می‌گیرد.  
آنچه در منابع شگفت می‌نماید، شخصیت دوگانه‌ای است که برای او قائل شده‌اند. تنها از او با عنوان صاحب شذور الذهب یاد کرده‌اند، اما ابن  ‌ابار و ابن  ‌جزری  او را در وصف علمای علم قرائت نهاده‌اند و گویند شذور الذهب منسوب بدوست. ابن  ‌حجر به نقل از ابن ‌رشید او را عدل خوانده و اشاره می‌کند که وی کتاب موطأ را روایت می‌کرده و [[ابوعبدالله مریسی]] آن را شنیده است، اما او بر حدیث دانی ابن  ‌نقرات خرده می‌گیرد.  


==تخصص==
==تخصص==
همانگونه که گفته شد، شهرت ابن ‌نقرات به شذور الذهب وی در علم کیمیاست، تا آنجا که گویند نظیر این شعر در کیمیا، خاصه با این فصاحت الفاظ و زیبایی ترکیبها دیده نشده است. دو جنبه کیمیاگری و شاعری چنان در اثر وی متجلی است که ضرب‌المثل گونه‌ای درباره او، در کلامی مسجع پدیدار آمد. نیز از او با عنوان شاعر حکیمان و حکیم شاعران یاد شده است.
همانگونه که گفته شد، شهرت ابن ‌نقرات به شذور الذهب وی در علم کیمیاست، تا آنجا که گویند نظیر این شعر در کیمیا، خاصه با این فصاحت الفاظ و زیبایی ترکیبها دیده نشده است. دو جنبه کیمیاگری و شاعری چنان در اثر وی متجلی است که ضرب‌المثل گونه‌ای درباره او، در کلامی مسجع پدیدار آمد. نیز از او با عنوان شاعر حکیمان و حکیم شاعران یاد شده است.
شاید اگر منظومه بلند وی در علم کیمیا نبود، هیچ‌گاه نامی از وی باقی نمی‌ماند. شهرت این منظومه چنان است که مقری گوید: اگر اندلیسان را هیچ اثری بجز شذور الذهب ابن  ‌نفرات نبود، همان کتاب به تنهایی برای اثبات بلاغت آنان کافی بود.
شاید اگر منظومه بلند وی در علم کیمیا نبود، هیچ‌گاه نامی از وی باقی نمی‌ماند. شهرت این منظومه چنان است که مقری گوید: اگر اندلیسان را هیچ اثری بجز شذور الذهب ابن  ‌نفرات نبود، همان کتاب به تنهایی برای اثبات بلاغت آنان کافی بود.


خط ۷۱: خط ۷۲:


==آثار==
==آثار==
# شذور الذهب فی صناعة الکیمیا، این اثر که شذور الحکم فی الصناعة الشریفة و یا دیوان الشذور و تحقیق الامور نیز خوانده شده، در 1298ق در بمبئی همراه با شرح جلدکی به چاپ رسیده است.
# [[شذور الذهب فی صناعة الکیمیا]]، این اثر که شذور الحکم فی الصناعة الشریفة و یا دیوان الشذور و تحقیق الامور نیز خوانده شده، در 1298ق در بمبئی همراه با شرح جلدکی به چاپ رسیده است.
این اثر شامل مجموعه قصایدی است که بنا به روایات گوناگون بین 1414 و 1490 بیت در بر داشته و سراسر آن به علم کیمیا اختصاص دارد؛ اما از این میان قصیده طائیه او ظاهراً بیش از همه نظر نویسندگان و علما را جلب کرده است. به همین جهت صفدی 46 بیت و ابن  ‌شاکر، 39 بیت آن را نقل کرده‌اند. در این ابیات، قدرت لفظ‌پردازی شاعر که داستان قرآنی موسی(ع) را با تغزل (نسیب و تشبیب) درآمیخته، به خوبی آشکار است.  
این اثر شامل مجموعه قصایدی است که بنا به روایات گوناگون بین 1414 و 1490 بیت در بر داشته و سراسر آن به علم کیمیا اختصاص دارد؛ اما از این میان قصیده طائیه او ظاهراً بیش از همه نظر نویسندگان و علما را جلب کرده است. به همین جهت صفدی 46 بیت و ابن  ‌شاکر، 39 بیت آن را نقل کرده‌اند. در این ابیات، قدرت لفظ‌پردازی شاعر که داستان قرآنی موسی(ع) را با تغزل (نسیب و تشبیب) درآمیخته، به خوبی آشکار است.
 
خود وی نیز شرحی بر شذور الذهب نوشته که در کتابخانه ملی نیویورک موجود است. نیز محمد بن ‌موسی قدسی، این اثر را تخمیس کرده است.  
خود وی نیز شرحی بر شذور الذهب نوشته که در کتابخانه ملی نیویورک موجود است. نیز محمد بن ‌موسی قدسی، این اثر را تخمیس کرده است.  
# الجهات فی علم التوجیهات، که درواقع شرحی است بر قصیده سلیمان  بن ‌ثابت. نسخه‌های خطی از آن در پاریس و پرینستون موجود است.
# الجهات فی علم التوجیهات، که درواقع شرحی است بر قصیده سلیمان  بن ‌ثابت. نسخه‌های خطی از آن در پاریس و پرینستون موجود است.
خط ۷۹: خط ۸۱:
===آثار منتسب===
===آثار منتسب===
بغدادی  کتاب الوسم الوسیم عن الحجر الکریم را نیز به وی منسوب کرده است.  
بغدادی  کتاب الوسم الوسیم عن الحجر الکریم را نیز به وی منسوب کرده است.  
باتوجه به آنچه ، درباره قرائت و حدیث‌دانی ابن ‌نقرات گفتیم و نیز باتوجه به آثار او در علم کیمیا و طلسمات، این سؤال به ذهن متبادر می‌شود که آیا ابن  ‌نقرات و ابن ‌رافع رأس، دو تن نبوده‌اند که بعدها شرح احوالشان درهم آمیخته است؟<ref> مسحاح، رضوان، ج5، ص57-58</ref>.
باتوجه به آنچه ، درباره قرائت و حدیث‌دانی ابن ‌نقرات گفتیم و نیز باتوجه به آثار او در علم کیمیا و طلسمات، این سؤال به ذهن متبادر می‌شود که آیا ابن  ‌نقرات و ابن ‌رافع رأس، دو تن نبوده‌اند که بعدها شرح احوالشان درهم آمیخته است؟<ref> مسحاح، رضوان، ج5، ص57-58</ref>.