۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
زينة الارشاد؛ حواشی سلطان الموحدين آقاسید علی قاضی بر ارشاد شیخ مفید (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۳۷
، ۱ نوامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'شيخ مفيد' به 'شيخ مفيد'
جز (جایگزینی متن - 'ابن اثير' به 'ابن اثير') |
جز (جایگزینی متن - 'شيخ مفيد' به 'شيخ مفيد') |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
«زينة الإرشاد»، اثر مرحوم سيّد على قاضى (تبريز، 1285 و به قولى 1282 - 1366ق، نجف) و عبارت است از مجموعه يادداشتها و حواشى ايشان بر كتاب «الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد»، نوشته مرحوم شيخ مفيد (بغداد، 336 - 413ق، بغداد) است. اين اثر به مناسبت كنگره بزرگداشت مرحوم سيد على قاضى و با تصحيح و تحقيق آقاى على صدرايى خويى منتشر شده است. در مورد كتاب حاضر گفتنىها فراوان است، از جمله: | «زينة الإرشاد»، اثر مرحوم سيّد على قاضى (تبريز، 1285 و به قولى 1282 - 1366ق، نجف) و عبارت است از مجموعه يادداشتها و حواشى ايشان بر كتاب «الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد»، نوشته مرحوم [[شيخ مفيد]] (بغداد، 336 - 413ق، بغداد) است. اين اثر به مناسبت كنگره بزرگداشت مرحوم سيد على قاضى و با تصحيح و تحقيق آقاى على صدرايى خويى منتشر شده است. در مورد كتاب حاضر گفتنىها فراوان است، از جمله: | ||
1. مصحح محترم در مقدمهاش كه به زبان فارسى نوشته، به شرح حال مرحوم شيخ مفيد و مرحوم قاضى و نيز آثار آن دو و ويژگىهاى ارشاد و نيز كتاب حاضر پرداخته است (ر. ك.: مقدمه مصحح كتاب، ص 9 - 38). | 1. مصحح محترم در مقدمهاش كه به زبان فارسى نوشته، به شرح حال مرحوم [[شيخ مفيد]] و مرحوم قاضى و نيز آثار آن دو و ويژگىهاى ارشاد و نيز كتاب حاضر پرداخته است (ر. ك.: مقدمه مصحح كتاب، ص 9 - 38). | ||
2. يكى از چاپهاى كتاب ارشاد، چاپ سنگى است كه مرحوم قاضى، در دوران ناصرالدين شاه قاجار در سال 1308ق، آن را تحقيق، تصحيح و در 400 صفحه همراه با سه صفحه غلطنامه منتشر كرده است. ايشان با استفاده از چند نسخه خطى، اين تصحيح را انجام داده است (ر. ك.: همان، ص 29 - 30). | 2. يكى از چاپهاى كتاب ارشاد، چاپ سنگى است كه مرحوم قاضى، در دوران ناصرالدين شاه قاجار در سال 1308ق، آن را تحقيق، تصحيح و در 400 صفحه همراه با سه صفحه غلطنامه منتشر كرده است. ايشان با استفاده از چند نسخه خطى، اين تصحيح را انجام داده است (ر. ك.: همان، ص 29 - 30). | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
4. مصحح، تصاويرى از نسخه خطى كتاب ارشاد را همراه با تصحيح و حاشيههاى سيد على قاضى آورده است (ر. ك.: همان، ص 35 - 38). | 4. مصحح، تصاويرى از نسخه خطى كتاب ارشاد را همراه با تصحيح و حاشيههاى سيد على قاضى آورده است (ر. ك.: همان، ص 35 - 38). | ||
5. مرحوم قاضى در مقدمه كوتاهش كه زمان و مكان و مشخصات نگارشش را مشخص نكرده، يادآور شده كه با توجه به اعتبار و اهميت كتاب ارشاد شيخ مفيد و كميابى يا فقدان نسخه صحيح، بعد از تحصيل نسخههاى معتبر، در مقابله و تصحيح آن جدّ و جهد بليغ كردم (ر. ك.: همان، ص 40). | 5. مرحوم قاضى در مقدمه كوتاهش كه زمان و مكان و مشخصات نگارشش را مشخص نكرده، يادآور شده كه با توجه به اعتبار و اهميت كتاب ارشاد [[شيخ مفيد]] و كميابى يا فقدان نسخه صحيح، بعد از تحصيل نسخههاى معتبر، در مقابله و تصحيح آن جدّ و جهد بليغ كردم (ر. ك.: همان، ص 40). | ||
6. مصحح محترم حاشيههاى مرحوم قاضى را شمارهگذارى كرده و بر همين اساس مجموعه حاشيههاى ايشان در اين اثر عبارت از 1968 عدد است (ر. ك.: متن كتاب، ص 278). | 6. مصحح محترم حاشيههاى مرحوم قاضى را شمارهگذارى كرده و بر همين اساس مجموعه حاشيههاى ايشان در اين اثر عبارت از 1968 عدد است (ر. ك.: متن كتاب، ص 278). | ||
7. همانطوركه متن كتاب شيخ مفيد به زبان عربى است، اين حاشيهها نيز به زبان عربى نوشته شده است. | 7. همانطوركه متن كتاب [[شيخ مفيد]] به زبان عربى است، اين حاشيهها نيز به زبان عربى نوشته شده است. | ||
8. نويسنده - كه خود استاد اخلاق و سير وسلوك است - بعد از آنكه تأكيد كرده كه كتاب را بر اساس چند نسخه خطى معتبر تصحيح كرده و با استفاده از منابع معتبر مقابله كرده، اين نكته اخلاقى را افزوده است: «ولى بااينهمه كه گفتيم شايد اشتباهات اين تصحيح بيشتر از صحيحهايش باشد؛ چون انسان عيب خودش را نمىبيند و اگر مىديد كه بر آن باقى نمىماند و براى خردمند سزاوار نيست كه چيزى را انكار كند كه نمىداند؛ پس اميدوارم كسى كه غلطى در آن يافت، بعد از دقت، آن را تصحيح كند و با تكبر با مصحح برخورد نكند؛ چراكه دانشمندان حقيقى، حليم هستند و كسى كه عذر آورده، در واقع اقرار به تقصير كرده است... (ر. ك.: مقدمه مصحح كتاب، ص 30). | 8. نويسنده - كه خود استاد اخلاق و سير وسلوك است - بعد از آنكه تأكيد كرده كه كتاب را بر اساس چند نسخه خطى معتبر تصحيح كرده و با استفاده از منابع معتبر مقابله كرده، اين نكته اخلاقى را افزوده است: «ولى بااينهمه كه گفتيم شايد اشتباهات اين تصحيح بيشتر از صحيحهايش باشد؛ چون انسان عيب خودش را نمىبيند و اگر مىديد كه بر آن باقى نمىماند و براى خردمند سزاوار نيست كه چيزى را انكار كند كه نمىداند؛ پس اميدوارم كسى كه غلطى در آن يافت، بعد از دقت، آن را تصحيح كند و با تكبر با مصحح برخورد نكند؛ چراكه دانشمندان حقيقى، حليم هستند و كسى كه عذر آورده، در واقع اقرار به تقصير كرده است... (ر. ك.: مقدمه مصحح كتاب، ص 30). | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
10. مصحح محترم، ويژگىهاى تنها نسخه موجود و مورد استفاده كتاب حاضر را شرح داده و همچنين روش خودش را در تصحيح بيان كرده است (همان، ص 32 - 34). | 10. مصحح محترم، ويژگىهاى تنها نسخه موجود و مورد استفاده كتاب حاضر را شرح داده و همچنين روش خودش را در تصحيح بيان كرده است (همان، ص 32 - 34). | ||
11. مصحح محترم براى سهولت استفاده از اين اثر، قبل از هر حاشيه، متن مورد نظر را از ارشاد شيخ مفيد آورده و بعد در داخل پرانتز آدرس دقيق آن را بر طبق چاپ تصحيحشده و دو جلدى مؤسسه آلالبيت(ع) لتحقيق التراث افزوده و بعد حاشيه مرحوم قاضى را ذكر كرده است. | 11. مصحح محترم براى سهولت استفاده از اين اثر، قبل از هر حاشيه، متن مورد نظر را از ارشاد [[شيخ مفيد]] آورده و بعد در داخل پرانتز آدرس دقيق آن را بر طبق چاپ تصحيحشده و دو جلدى مؤسسه آلالبيت(ع) لتحقيق التراث افزوده و بعد حاشيه مرحوم قاضى را ذكر كرده است. | ||
12. مرحوم قاضى گاهى بعد از نقل مطالبى لغوى از كسانى مانند «فاضل مجلسى» (تعبير از مرحوم قاضى است)، خودش به اظهار نظر و ترجيح يكى از آن احتمالات پرداخته است (ر. ك.: مثلاً همان، ص 156، شماره 958). | 12. مرحوم قاضى گاهى بعد از نقل مطالبى لغوى از كسانى مانند «فاضل مجلسى» (تعبير از مرحوم قاضى است)، خودش به اظهار نظر و ترجيح يكى از آن احتمالات پرداخته است (ر. ك.: مثلاً همان، ص 156، شماره 958). | ||