حفظ البدن (رساله‌ای فارسی در بهداشت و تندرستی): تفاوت میان نسخه‌ها

# «فعل‌هاست که از قوت‌ها صادر شود وقاعده‌ کلی‌ است که هرگاه که فعل‌ها را قوت بر کـمال باشد و در وی هیچ تشویش‌ و نقصان‌ نبود‌، مزاج معتدل بود و اگر نه چنین باشد، از آن سه قسم بیرون نبود: یا تشویشی حاصل‌ بود‌، یا نقصان، یا بطلان...»؛

# احوال بول است و براز است؛ زیرا کـه هـر وقت کـه بول‌ رنگین‌ بود‌ و رایحه او نیک تیز بود، دلیل [گرمی مزاج] باشد و اگر نه چنین بود، بر برودت.

# در آن‌که بوی خوش یابد رنجور شود‌: بباید دانستن کـه همه‌ بوی‌های‌ خوش نافع باشد دل‌ و دماغ را، لیکن‌ باشد‌ که به سبب زیادتی گـرمی یا سردی یا خشکی یا تری، این رنجه پدید‌ آمـده‌ است؛

# غلات‌ و حبوبات (گندم و جو و انواع نان‌هایی که از این دو پخـته مـی‌شود، باقلا، نخود، گاورس، لوبیا، ماش، کـنجد و برنج)؛

# گـوشت‌ها (گـوشت گـوسفند، بز، گاو، شـتر، اسب، آهو، بزغاله، ماهی، خرگوش، گورخر‌، گاو‌ کوهی، بز و میش کوهی، مرغ خانگی، بط و مرغ آبی، کـلنگ (درنا)، کـبوتربچه و... و سرانجام گوشت نمک‌سود!)؛

# در بیان‌ آنکه غذا چگونه باید‌ خوردن ‌(اندرزهای بهداشتی در خصوص دست نبردن به غذا تا پیش از گرسنگی کـامل، رعـایت ترتیب در خوردنی‌ها از لطیف و روان به غلیظ، نخوردن غذاهای رنگارنگ، آنچه یکجا خوردنشان مضر است، همچون: انگبین و خربزه، سیر و پیاز و فندق و بادام‌).

بخش اول، در استفراغ مـباشرت کـردن که خـود مشتمل بر بیست فصل است.