پرش به محتوا

میراث حوزه اصفهان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۴: خط ۸۴:
#'''قبلة البلدان''' نوشته شیخ عباسعلی ادیب (متوفی 1371ش)؛ رساله‌ای است به زبان فارسی که از دو بخش عمده تشکیل شده است: در بخش نخست توضیحاتی اجمالی پیرامون شماری از مباحث مقدماتی علم هیئت است که از مقدمات لازم برای تحصیل سمت قبله هر نقطه به شمار می‌آید. در بخش دوم نیز تعیین قبله بسیاری از نقاط جغرافیایی بسیط ارض – و به‌صورت عمده مناطق داخل ایران- در ضمن جدول‎هایی است<ref>ر.ک: همان، ج2، ص57-56</ref>. کتاب به زبان فارسی و با مقدمه و تحقیق مجید هادیزاده منتشر شده است.
#'''قبلة البلدان''' نوشته شیخ عباسعلی ادیب (متوفی 1371ش)؛ رساله‌ای است به زبان فارسی که از دو بخش عمده تشکیل شده است: در بخش نخست توضیحاتی اجمالی پیرامون شماری از مباحث مقدماتی علم هیئت است که از مقدمات لازم برای تحصیل سمت قبله هر نقطه به شمار می‌آید. در بخش دوم نیز تعیین قبله بسیاری از نقاط جغرافیایی بسیط ارض – و به‌صورت عمده مناطق داخل ایران- در ضمن جدول‎هایی است<ref>ر.ک: همان، ج2، ص57-56</ref>. کتاب به زبان فارسی و با مقدمه و تحقیق مجید هادیزاده منتشر شده است.
#'''قبض الوقف''' نوشته شیخ منیر‎الدین بروجردی اصفهانی (متوفی 1342ق)، رساله‌ای فقهی به زبان عربی در موضوع قبض وقف است. عده‌ای از فقهای شیعه قبض و اقباض را از شرایط صحت و عده‌ای دیگر آن را از شرایط لزوم عقد وقف دانسته‌اند<ref>ر.ک: تویسرکانی، سید احمد، ص25</ref>. نویسنده مباحث رساله را در 18 مقام طرح کرده است. محقق و مصحح کتاب مهدی باقری است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص103</ref>.
#'''قبض الوقف''' نوشته شیخ منیر‎الدین بروجردی اصفهانی (متوفی 1342ق)، رساله‌ای فقهی به زبان عربی در موضوع قبض وقف است. عده‌ای از فقهای شیعه قبض و اقباض را از شرایط صحت و عده‌ای دیگر آن را از شرایط لزوم عقد وقف دانسته‌اند<ref>ر.ک: تویسرکانی، سید احمد، ص25</ref>. نویسنده مباحث رساله را در 18 مقام طرح کرده است. محقق و مصحح کتاب مهدی باقری است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص103</ref>.
#'''شرح خطبه متقین''' نوشته علامه محمدتقی مجلسی (متوفی 1070ق)، شرحی عربی- فارسی بر خطبه متقین علی بن ابی‎طالب(ع) است که با تصحیح و تحقیق جویا جهانبخش منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ص129</ref>.
#'''شرح خطبه متقین''' نوشته [[مجلسی، محمدتقی|علامه محمدتقی مجلسی]] (متوفی 1070ق)، شرحی عربی- فارسی بر خطبه متقین [[امام على(ع)|علی بن ابی‎طالب(ع)]] است که با تصحیح و تحقیق جویا جهانبخش منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ص129</ref>.
#'''اجازات خاندان روضاتیان''' حاوی هفت اجازه از مرحوم سید محمدباقر موسوی مشهور به صاحب روضات الجنات (متوفی 1313ق) است که جهت برخی از شاگردانش صادر شده است. اجازات به قلم سید جعفر حسینی اشکوری تدوین و تصحیح شده است<ref>ر.ک: همان، ص240-239</ref>.
#'''اجازات خاندان روضاتیان''' حاوی هفت اجازه از [[خوانساری، محمدباقر بن زین‌العابدین|مرحوم سید محمدباقر موسوی]] مشهور به [[خوانساری، محمدباقر بن زین‌العابدین|صاحب روضات الجنات]] (متوفی 1313ق) است که جهت برخی از شاگردانش صادر شده است. اجازات به قلم سید جعفر حسینی اشکوری تدوین و تصحیح شده است<ref>ر.ک: همان، ص240-239</ref>.
#'''مکارم الآثار: زندگینامه شیخ الرئیس''' اثر محمدعلی معلم حبیب‌آبادی (متوفی 1396ق)، رساله‌ای است فارسی پیرامون زندگی شیخ الرئیس بوعلی سینا (متوفی 428ق) با استفاده از نامه دانشوران ناصری و بیست کتاب دیگر. در پایان رساله نیز مقاله کوتاه دیگری از نویسنده با موضوع '''تحقیق در تاریخ تولد شیخ الرئیس ابوعلی بن سینا''' ارائه شده که می‌تواند مکمل رساله باشد. مقدمه و تصحیح هر دو رساله به قلم مجید هادی‌زاده است<ref>ر.ک: همان، ص 288-285</ref>.
#'''مکارم الآثار: زندگینامه شیخ الرئیس''' اثر [[حبیب‌آبادی، محمدعلی|محمدعلی معلم حبیب‌آبادی]] (متوفی 1396ق)، رساله‌ای است فارسی پیرامون زندگی شیخ الرئیس بوعلی سینا (متوفی 428ق) با استفاده از نامه دانشوران ناصری و بیست کتاب دیگر. در پایان رساله نیز مقاله کوتاه دیگری از نویسنده با موضوع '''تحقیق در تاریخ تولد شیخ الرئیس ابوعلی بن سینا''' ارائه شده که می‌تواند مکمل رساله باشد. مقدمه و تصحیح هر دو رساله به قلم مجید هادی‌زاده است<ref>ر.ک: همان، ص 288-285</ref>.
#'''گل گلشن''' منتخبی است از منظومه گلشن راز شیخ محمود شبستری (متوفی حدود 720ق) به قلم مجدالدین نجفی اصفهانی (متوفی 1403ق) که با تحقیق جویا جهانبخش منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ص391</ref>.
#'''گل گلشن''' منتخبی است از منظومه [[گلشن راز]] [[شبستری، محمود|شیخ محمود شبستری]] (متوفی حدود 720ق) به قلم مجدالدین نجفی اصفهانی (متوفی 1403ق) که با تحقیق جویا جهانبخش منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ص391</ref>.


===جلد سوم===
===جلد سوم===
#'''مفتاح الجنان در شرح دعای صباح''' اثر میرزا رضا کلباسی (متوفی 1383ق)؛ شرحی مختصر بر دعای صباح امام علی(ع) است. وی در مقدمه این رساله به تعریف دعا، بیان شرایط، آداب دعا و سپس به ترجمه فقره‌های دعای نورانی صباح پرداخته است و با قلمی روان و شیوا فقره‌های آن را شرحی کوتاه کرده است. مهدی رضوی تحقیق و تصحیح رساله را انجام داده است<ref>ر.ک: همان، ج3، ص38-37</ref>.
#'''مفتاح الجنان در شرح دعای صباح''' اثر میرزا رضا کلباسی (متوفی 1383ق)؛ شرحی مختصر بر دعای صباح امام علی(ع) است. وی در مقدمه این رساله به تعریف دعا، بیان شرایط، آداب دعا و سپس به ترجمه فقره‌های دعای نورانی صباح پرداخته است و با قلمی روان و شیوا فقره‌های آن را شرحی کوتاه کرده است. مهدی رضوی تحقیق و تصحیح رساله را انجام داده است<ref>ر.ک: همان، ج3، ص38-37</ref>.
#'''سؤال و جواب فقهی''' نوشته آیت‌الله سید محمدباقر شفتی (متوفی 1260ق) مشتمل بر دو مسئله فقهی در رابطه با آیة‎الکرسی و ولایت حاکم شرع است. این رساله با تحقیق سید مهدی شفتی منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ج3، ص91</ref>.
#'''سؤال و جواب فقهی''' نوشته [[شفتی بیدآبادی، محمدباقر|آیت‌الله سید محمدباقر شفتی]] (متوفی 1260ق) مشتمل بر دو مسئله فقهی در رابطه با آیة‎الکرسی و ولایت حاکم شرع است. این رساله با تحقیق سید مهدی شفتی منتشر شده است<ref>ر.ک: همان، ج3، ص91</ref>.
#'''اسئلة و اجوبة فقهیة''' به قلم آیت‌الله منیرالدین بروجردی اصفهانی (متوفی 1342ش)، رساله‌ای فارسی شامل یازده پرسش و پاسخ است. این رساله تنها یک رساله فقهی صرف نیست بلکه در آن با توجه به حجم کم آن می‌توان از مباحث رجالی چون بحثی پیرامون کتاب مسائل علی بن جعفر، قول به موثق بودن ابی الجارود و مباحث دقیق تاریخ چون تقسیمات سه‌گانه برای راویانی که به آن‌ها «واقفه» گفته می‌شود نشان گرفت. تحقیق رساله به قلم مهدی باقری سیانی است<ref>ر.ک: همان، ص173 و 178</ref>.
#'''اسئلة و اجوبة فقهیة''' به قلم آیت‌الله منیرالدین بروجردی اصفهانی (متوفی 1342ش)، رساله‌ای فارسی شامل یازده پرسش و پاسخ است. این رساله تنها یک رساله فقهی صرف نیست بلکه در آن با توجه به حجم کم آن می‌توان از مباحث رجالی چون بحثی پیرامون کتاب مسائل علی بن جعفر، قول به موثق بودن ابی الجارود و مباحث دقیق تاریخ چون تقسیمات سه‌گانه برای راویانی که به آن‌ها «واقفه» گفته می‌شود نشان گرفت. تحقیق رساله به قلم مهدی باقری سیانی است<ref>ر.ک: همان، ص173 و 178</ref>.
#'''مرآت العاشقین''' نوشته شیخ محسن عاصی اصفهانی رشتی (متوفی بعد از 1290ق)، اثر منظومی است در عرفان و به فارسی که در حدود سیصد بیت است. شاعر تخلص خود را عاصی آورده و در سال 1242ق از سرودن و نوشتن آن فارغ شده است. علی صدرایی خویی تحقیق این اثر را به عهده داشته است<ref>ر.ک: همان، ص233 و 239</ref>.
#'''مرآت العاشقین''' نوشته شیخ محسن عاصی اصفهانی رشتی (متوفی بعد از 1290ق)، اثر منظومی است در عرفان و به فارسی که در حدود سیصد بیت است. شاعر تخلص خود را عاصی آورده و در سال 1242ق از سرودن و نوشتن آن فارغ شده است. علی صدرایی خویی تحقیق این اثر را به عهده داشته است<ref>ر.ک: همان، ص233 و 239</ref>.
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:
#'''دیوان قدریه: غزل‎های عارفانه‌ای پیرامون شب‌های نورانی قدر''' مشتمل بر غزلیات شورانگیز و فرح‌بخش حکیم عارف‎مسلک و شاعر فقیه آیت‌الله ناصرالدین حجت نجف‌آبادی (متوفی 1360ق) است. شاعر وارسته آن، این اشعار را پیرامون شب‌های نورانی قدر و همه را نیز در شب‌های قدر سروده است. تحقیق و تصحیح اثر به قلم [[نورمحمدي، محمدجواد|محمدجواد نورمحمدی]] است<ref>ر.ک: همان، ص135</ref>.
#'''دیوان قدریه: غزل‎های عارفانه‌ای پیرامون شب‌های نورانی قدر''' مشتمل بر غزلیات شورانگیز و فرح‌بخش حکیم عارف‎مسلک و شاعر فقیه آیت‌الله ناصرالدین حجت نجف‌آبادی (متوفی 1360ق) است. شاعر وارسته آن، این اشعار را پیرامون شب‌های نورانی قدر و همه را نیز در شب‌های قدر سروده است. تحقیق و تصحیح اثر به قلم [[نورمحمدي، محمدجواد|محمدجواد نورمحمدی]] است<ref>ر.ک: همان، ص135</ref>.
#'''حجية الأخبار و الإجماع''' به قلم محمد بن عبدالفتاح تنکابنی (متوفی 1124ق)، رساله‌ای است به زبان عربی که ابتدا به اثبات حجیت خبر واحد و سپس به تحقیق در مسئله حجیت اجماع می‌پردازد. تصحیح و تحقیق اثر به قلم مهدی رضوی است<ref>ر.ک: همان، ص197 و 203</ref>.
#'''حجية الأخبار و الإجماع''' به قلم محمد بن عبدالفتاح تنکابنی (متوفی 1124ق)، رساله‌ای است به زبان عربی که ابتدا به اثبات حجیت خبر واحد و سپس به تحقیق در مسئله حجیت اجماع می‌پردازد. تصحیح و تحقیق اثر به قلم مهدی رضوی است<ref>ر.ک: همان، ص197 و 203</ref>.
#'''منشآت و مکاتبات''' اثر آقا حسین خوانساری (متوفی 1098ق) می‌باشد. از ایشان منشآت فراوانى به یادگار مانده‎ است‎ که‎ نزدیک به سى [یا چهل] عنوان می‌باشد. اکثر این عناوین قطعاً از آقا حسین خوانسارى است و بعضى از ‎‎عناوین‎ آن مشکوک است<ref>ر.ک: زمانی نژاد، علی‌اکبر، ص155</ref>. اکثر رساله‌های آقا حسین در منشآت و... به زبان فارسی و بعضاً به عربی است که در این مجموعه از هم تفکیک نشده است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد 4، ص369</ref>. علی‌اکبر زمانی نژاد این رساله را تصحیح و تحقیق کرده است.
#'''منشآت و مکاتبات''' اثر [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانساری]] (متوفی 1098ق) می‌باشد. از ایشان منشآت فراوانى به یادگار مانده‎ است‎ که‎ نزدیک به سى [یا چهل] عنوان می‌باشد. اکثر این عناوین قطعاً از [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانسارى]] است و بعضى از ‎‎عناوین‎ آن مشکوک است<ref>ر.ک: زمانی نژاد، علی‌اکبر، ص155</ref>. اکثر رساله‌های [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین]] در منشآت و... به زبان فارسی و بعضاً به عربی است که در این مجموعه از هم تفکیک نشده است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد 4، ص369</ref>. علی‌اکبر زمانی نژاد این رساله را تصحیح و تحقیق کرده است.
#'''اجازات خاندان روضاتیان(2)''' بخش دیگری از اجازات آیت‌الله میرزا محمدهاشم چهارسوقی (متوفی 1318ق) است که به همان ترتیب گذشته بر طبق سال‎های تاریخ صدور اجازات تنظیم شده است. سید جعفر حسینی اشکوری این اثر را تصحیح و تحقیق کرده است<ref>ر.ک: همان، ص489</ref>.
#'''اجازات خاندان روضاتیان(2)''' بخش دیگری از اجازات [[چهارسوقی، محمدهاشم|آیت‌الله میرزا محمدهاشم چهارسوقی]] (متوفی 1318ق) است که به همان ترتیب گذشته بر طبق سال‎های تاریخ صدور اجازات تنظیم شده است. سید جعفر حسینی اشکوری این اثر را تصحیح و تحقیق کرده است<ref>ر.ک: همان، ص489</ref>.


===جلد پنجم===
===جلد پنجم===
#'''دابة الأرض''' نوشته میر سید احمد علوی عاملی (متوفی 1057ق)؛ بررسی آموزه‌ای قرآنی با عنوان مذکور است که نویسنده در این مقاله در دو بخش به نقل روایات مفسران اهل سنت و شیعه پرداخته است. تصحیح و تحقیق اثر به قلم حامد ناجی اصفهانی است<ref>ر.ک: همان، ج5، ص35-33</ref>.
#'''دابة الأرض''' نوشته میر سید احمد علوی عاملی (متوفی 1057ق)؛ بررسی آموزه‌ای قرآنی با عنوان مذکور است که نویسنده در این مقاله در دو بخش به نقل روایات مفسران اهل سنت و شیعه پرداخته است. تصحیح و تحقیق اثر به قلم حامد ناجی اصفهانی است<ref>ر.ک: همان، ج5، ص35-33</ref>.
#'''شرح خطبة البیان''' علامه محمدتقی مجلسی (متوفی 1070ق)؛ گفتاری است با کاست و فزود و نقل‎های ناهمسان که –به قول علامه محمدباقر مجلسی (متوفی 1070ق) و شماری از دیگر حدیث‎شناسان امامیه- برخی از غالیان و پیروان ایشان به امیر مؤمنان علی(ع) نسبت داده‌اند و اگرچه از حیث لفظ و مضمون مورد خرده‌گیری بوده و در حدیث‎نامه‌های معتبر و مهم شیعی نیز نیامده است<ref>ر.ک: همان، ص50-49</ref>. البته این داوری از علامه مولانا محمدباقر مجلسی است که خطبة البیان جز در کتاب‌های غالیان و مانند ایشان نیامده است. نوشته‌های شیخ محمدجواد مغنیه و آقای سید جعفر مرتضی عاملی دراین‌باره سزاوار مراجعه است<ref>ر.ک: همان، ص52، پی‌نوشت 1</ref>. تصحیح و تحقیق رساله به قلم جویا جهانبخش است.
#'''شرح خطبة البیان''' [[مجلسی، محمدتقی|علامه محمدتقی مجلسی]] (متوفی 1070ق)؛ گفتاری است با کاست و فزود و نقل‎های ناهمسان که –به قول [[مجلسی، محمدباقر|علامه محمدباقر مجلسی]] (متوفی 1070ق) و شماری از دیگر حدیث‎شناسان امامیه- برخی از غالیان و پیروان ایشان به [[امام على(ع)|امیر مؤمنان علی(ع)]] نسبت داده‌اند و اگرچه از حیث لفظ و مضمون مورد خرده‌گیری بوده و در حدیث‎نامه‌های معتبر و مهم شیعی نیز نیامده است<ref>ر.ک: همان، ص50-49</ref>. البته این داوری از [[مجلسی، محمدباقر|علامه مولانا محمدباقر مجلسی]] است که خطبة البیان جز در کتاب‌های غالیان و مانند ایشان نیامده است. نوشته‌های شیخ محمدجواد مغنیه و آقای [[عاملی، جعفرمرتضی|سید جعفر مرتضی عاملی]] دراین‌باره سزاوار مراجعه است<ref>ر.ک: همان، ص52، پی‌نوشت 1</ref>. تصحیح و تحقیق رساله به قلم جویا جهانبخش است.
#'''تقدم نماز زیارت در زیارت از بعید''' نوشته میر سید احمد علوی عاملی (متوفی 1057ق)؛ پیرامون حکم نماز زیارت در مواقعی است که زائر از راه دور معصومین(ع) را زیارت می‌کند. مؤلف اثر بر این عقیده است که در مواردی که زیارت معصوم(ع) از راه دور خوانده می‌شود باید نماز زیارت بر زیارت مقدم شود. تحقیق و تصحیح رساله به قلم [[نورمحمدي، محمدجواد|محمدجواد نورمحمدی]] است<ref>ر.ک: همان، ص331</ref>.
#'''تقدم نماز زیارت در زیارت از بعید''' نوشته میر سید احمد علوی عاملی (متوفی 1057ق)؛ پیرامون حکم نماز زیارت در مواقعی است که زائر از راه دور معصومین(ع) را زیارت می‌کند. مؤلف اثر بر این عقیده است که در مواردی که زیارت معصوم(ع) از راه دور خوانده می‌شود باید نماز زیارت بر زیارت مقدم شود. تحقیق و تصحیح رساله به قلم [[نورمحمدي، محمدجواد|محمدجواد نورمحمدی]] است<ref>ر.ک: همان، ص331</ref>.
#'''هفت استفتای فقهی''' بهاء‎الدین محمد بن حسین عاملی (متوفی 1031ق)؛ در این نوشتار ابتدا عنوان آثار فقهی شیخ بهایی ذکر و پس‌ازآن هفت استفتای فقهی از وی برای اولین بار تقدیم ارباب نظر شده است. محقق اثر علی صدرایی خویی است<ref>ر.ک: همان، ص347</ref>.
#'''هفت استفتای فقهی''' بهاء‎الدین محمد بن حسین عاملی (متوفی 1031ق)؛ در این نوشتار ابتدا عنوان آثار فقهی شیخ بهایی ذکر و پس‌ازآن هفت استفتای فقهی از وی برای اولین بار تقدیم ارباب نظر شده است. محقق اثر علی صدرایی خویی است<ref>ر.ک: همان، ص347</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش