ابوالفتوح رازی، حسین بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

|-class='articleCode'

|کد مولف

|}

</div>

==خاندان فضل و تقوا==

سلسله نسب ابو الفتوح رازى به قبيلۀ خزاعه مى‌رسد.در طول تاريخ،اين خاندان از برجسته‌ترين دوستان اهل بيت عليهم السّلام بوده تا آن جايى كه معاويه گفته است: محبّت قبيلۀ بنى خزاعه نسبت به على عليه السّلام به حدّى است كه اگر زنانشان فرصت مى‌يافتند،با ما مى‌جنگيدند تا چه رسد به مردان ايشان!

قاضى نور اللّه شوشترى نيز در مورد جلالت خاندان ابو الفتوح رازى،مى‌گويد: «او از خاندان جلالت و فضيلت است و از ذريّۀ بديل بن ورقاء خزاعى،كه از ياران خاص پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله بوده است.اساسا قبيلۀ خزاعه در طول تاريخ،از شيعيان خالص اهل بيت عليهم السّلام بوده‌اند.»

==اساتيد==

شيخ ابو الفتوح رازى با توجه به عشق و علاقه‌اى كه به تحصيل علوم و معارف اسلامى داشته است، براى كسب فضائل علمى،در محضر اساتيد متعددى زانوى ادب زده و بهره‌هاى فراوان برده است.برخى از اساتيد وى عبارتند از:

==شاگردان==

اين دانشمند گرانمايه بعد از تحصيل علوم مختلف،اندوخته‌هاى علمى خود را با اخلاص تمام به مشتاقان معارف عرضه نموده است؛از جملۀ دانش اندوزان مكتب وى افراد زير مى‌باشند:

#شيخ رشيد الدين محمّد بن شهر آشوب مازندرانى(489-588 ق.)؛ وى در علوم فقه، حديث،تفسير،ادب،شعر و رجال،اطلاعات وسيعى داشته و جامع كمالات،هنرها،و فضيلت‌هاست؛بدين جهت،حتى از سوى مخالفان و بيگانگان نيز مورد احترام و تعظيم بوده است.ابن شهر آشوب در سفرهاى علمى خويش، به شهر رى وارد شده و مدتى از ابو الفتوح رازى استفاده كرده است.وى در كتاب«معالم العلما»از استاد خود چنين ياد مى‌كند:<br/>«استاد من،شيخ ابو الفتوح بن على رازى، دانشمند گرانمايه‌اى است كه كتاب شرح شهاب و روح الجنان در تفسير قرآن را نوشته است.اين تفسير به زبان فارسى است امّا بى نظير و شگفت انگيز مى‌باشد.

# تاج الدين محمّد بن حسين،فرزند ابو الفتوح

# تفسير روض الجنان<br/>اين كتاب-كه معروف‌ترين اثر شيخ ابو الفتوح رازى است-از جهت فصاحت لفظ و پردازش عبارت،توجه به نكات مناسب تفسيرى،ترجمه‌ى دقيق آيات،آزاد انديشى در بهره گيرى از روايات مخالف و موافق،نقل اقوال مختلف و گزينش مناسب‌ترين آن و دفاع منطقى و به جا از مذهب شيعه،بر همه‌ى تفاسير فارسى تشيّع برترى دارد.با اين كه مؤلّف اصالتا از نژاد عرب مى‌باشد، اما در اثر زندگى و سكونت دراز مدت در ايران،در زبان فارسى تبحّر كامل يافته و اين يادگار جاويدان فارسى را آفريده است.<br/>اين اثر گرانسنگ و كهن شيعى،يكى از بزرگ‌ترين يادگارهاى نثر فصيح ادب فارسى است.اين حقيقت را مى‌توان در نگارش روان و شيرينى بيان ابو الفتوح به نظاره نشست.با اين كه بيش از 800 سال از زمان تأليف آن مى‌گذرد امّا فارسى زبانان امروزى هم به راحتى مى‌توانند اكثر واژه‌ها و عبارات آن را بفهمند.<br/>تفسير«روض الجنان»،شاخص‌ترين اثر اين دانشمند پارساى شيعى است كه از مهم‌ترين منابع تفاسير شيعه و سنى،به شمار مى‌آيد.اين تفسير از ارزشمندترين و قديمى‌ترين آثار شيعى به زبان فارسى است كه موضوعات اخلاقى،فقهى، تفسيرى،ادبى و تاريخى را در توضيح و تفسير آيات الهى مورد بحث قرار داده و به همين جهت، مورد استفاده فقها،محدّثان و مشتاقان علم و ادب قرار گرفته است.

# مناظرۀ حسنيّه؛<br/>مناظرۀ دخترى است تحصيل كرده به نام حسنيه،معاصر هارون الرشيد. اين كتاب به زبان فارسى و در ردّ اهل سنّت نوشته شده و بارها همراه حلية المتقين علاّمه مجلسى و يا مستقل چاپ شده است.

==از نگاه ديگران==

# علاّمه شهيد قاضى نور اللّه شوشترى در كتاب «مجالس المؤمنين»در مورد ابو الفتوح مى‌نويسد:<br/>نشانه‌هاى فضل و كمال و تلاش‌هاى نيكوى وى در تفسير كتاب خداوند و باطل نمودن شبهات و ترديدهاى مخالفين،از نكات بارزى است كه در زندگى اين مرد به چشم مى‌خورد و هر كه تفسير مشهور وى را ملاحظه كند،به اين حقيقت پى مى‌برد. از تفسير وزين وى چنين بر مى‌آيد كه او معاصر صاحب كشّاف بوده و بعضى از ابيات آن را ديده است؛امّا اصل كتاب كشّاف را بعد از تأليف، مشاهده نكرده است.

# ميرزا محمّد باقر خوانسارى،شخصيت نگار معروف شيعى:<br/>حسين بن على خزاعى معروف به شيخ ابو الفتوح رازى،مؤلف تفسير مشهور فارسى،از دانشمندان شناخته شده‌ى تفسير و علم كلام است. او از ماهرترين و بزرگ‌ترين علماى ادب و از راويان سرشناس علم حديث مى‌باشد.

==رحلت==

بر اساس شواهد موجود ابو الفتوح در سال 556 ق.وفات يافته است و طبق وصيتش در شهر رى و در صحن حضرت امامزاده حمزة بن موسى بن جعفر عليه السّلام،در جوار حضرت عبد العظيم حسنى عليه السّلام و در زاويه شمالى مدفون شده است.

==فرزندان==

از شيخ ابو الفتوح رازى دو فرزند دانشمند به يادگار ماند:

# تاج الدين محمّد رازى؛<br/>شيخ حرّ عاملى در مورد وى مى‌نويسد:استاد و پيشواى مردم،تاج الدين محمّد فرزند ابو الفتوح رازى خزاعى،دانشمندى پارسا بوده است.