۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ترجمه آموزی قرآن کریم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ت' به 'ی‌ت'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ر' به 'ی‌ر') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ت' به 'ی‌ت') |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مؤلف در مقدمه به اهمیت ترجمه آموزی قرآن کریم سخن به میان آورده و این موضوع را از | مؤلف در مقدمه به اهمیت ترجمه آموزی قرآن کریم سخن به میان آورده و این موضوع را از ضروری‌ترین مباحثی معرفی می‌کند که حوزه و دانشگاه باید آن را در خلال مباحث علوم قرآنی بگنجانند تا اینکه بهواسطه پرورش محققانی در این بخش ضعف موجود در ترجمههای کنونی مرتفع شود<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص7</ref>. | ||
در ادامه نگارنده بیان میدارد که این اثر کمحجم، تنها جنبه یادآوریهای ترجمه آموزی در حوزه پراهمیت فن ترجمه قرآن کریم را دارد، وگرنه شرح و بسط ریزهکاریهای این فن بیش از آنکه به نوشتار درآید باید بهصورت عملی در کلاسهای آموزش قرآن کریم بهصورت اساسی در قالب عرضه ترجمه آیه به آیه و بحث و گفتگو در جزئیات نکات صرفی، نحوی، بلاغی و ارائه قالب درست و استوار زبان مقصد برای زبان مبدأ در جمع ترجمه آموزان شکل عینی و کاربردی پیدا کند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>. | در ادامه نگارنده بیان میدارد که این اثر کمحجم، تنها جنبه یادآوریهای ترجمه آموزی در حوزه پراهمیت فن ترجمه قرآن کریم را دارد، وگرنه شرح و بسط ریزهکاریهای این فن بیش از آنکه به نوشتار درآید باید بهصورت عملی در کلاسهای آموزش قرآن کریم بهصورت اساسی در قالب عرضه ترجمه آیه به آیه و بحث و گفتگو در جزئیات نکات صرفی، نحوی، بلاغی و ارائه قالب درست و استوار زبان مقصد برای زبان مبدأ در جمع ترجمه آموزان شکل عینی و کاربردی پیدا کند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
مبحث بعد پیرامون عناصر ترجمه است که دارای دو بخش عنصر ادب و هنر است. عنصر ادب به معنای آگاهی از علوم ادبی، مانند صرف و نحو و لغت است و عنصر هنر آگاهی از علوم بلاغی است، مانند معانی و بیان و بدیع؛ که چنین علومی به دست نمیآید جز از راه ممارست و بهرهگیری از اساتید بزرگ این فنون<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10-11</ref>. | مبحث بعد پیرامون عناصر ترجمه است که دارای دو بخش عنصر ادب و هنر است. عنصر ادب به معنای آگاهی از علوم ادبی، مانند صرف و نحو و لغت است و عنصر هنر آگاهی از علوم بلاغی است، مانند معانی و بیان و بدیع؛ که چنین علومی به دست نمیآید جز از راه ممارست و بهرهگیری از اساتید بزرگ این فنون<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10-11</ref>. | ||
او می‌گوید: ترجمه را | او می‌گوید: ترجمه را می‌توان به پنج نوع ترجمه تقسیم کرد: | ||
# ترجمه تحتاللفظی؛ | # ترجمه تحتاللفظی؛ | ||
# ترجمه تطبیقی؛ | # ترجمه تطبیقی؛ | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
ترجمه صحیح و دقیق واژگان مترادف از دیگر موارد حائز اهمیت در ترجمه قرآن کریم است؛ ترادف و هم معنایی چند واژه به یک معنا در زبان عربی و قرآن کریم در نگاه عالمان اصول فقه از امور اختلافی است که برخی قائل به ترادف الفاظ و برخی منکر ترادف آن هستند که البته ریشه اختلافنظرها درباره ترادف لغات به فرق گذاشتن میان اسم و صفت برمی‌گردد. با توجه به این نکته در ترجمه آیات آنگاهکه با الفاظ بهظاهر مترادف مواجه میشویم باید برای هر واژهای معادل مناسب آن را بیاوریم<ref>ر.ک: همان، ص26-27</ref>. | ترجمه صحیح و دقیق واژگان مترادف از دیگر موارد حائز اهمیت در ترجمه قرآن کریم است؛ ترادف و هم معنایی چند واژه به یک معنا در زبان عربی و قرآن کریم در نگاه عالمان اصول فقه از امور اختلافی است که برخی قائل به ترادف الفاظ و برخی منکر ترادف آن هستند که البته ریشه اختلافنظرها درباره ترادف لغات به فرق گذاشتن میان اسم و صفت برمی‌گردد. با توجه به این نکته در ترجمه آیات آنگاهکه با الفاظ بهظاهر مترادف مواجه میشویم باید برای هر واژهای معادل مناسب آن را بیاوریم<ref>ر.ک: همان، ص26-27</ref>. | ||
در بخش بعدی، قاعده تضمین و احتباک مورد بررسی قرار گرفته است. تضمین به این معناست که گاه در یک کلمه معنای کلمه دیگر را می‌گنجانند و اصطلاحاً آن را اشراب می‌کنند تا یک کلمه حامل دو معنا باشد؛ و احتباک به معنای استحکام بخشیدن، استوار نمودن و بافتن است و در اصطلاح فنون بلاغی یکی از انواع حذف به شمار میآید که | در بخش بعدی، قاعده تضمین و احتباک مورد بررسی قرار گرفته است. تضمین به این معناست که گاه در یک کلمه معنای کلمه دیگر را می‌گنجانند و اصطلاحاً آن را اشراب می‌کنند تا یک کلمه حامل دو معنا باشد؛ و احتباک به معنای استحکام بخشیدن، استوار نمودن و بافتن است و در اصطلاح فنون بلاغی یکی از انواع حذف به شمار میآید که می‌تواند در ترجمه و تفسیر نقش به سزایی داشته باشد<ref>ر.ک: همان، ص27-33</ref>. | ||
نگارنده در بخش بعد به موضوع لغزشگاههای مترجمان می‌پردازد. لغزشها در ترجمه مترجمان کموبیش به خاطر عدمتشخیص فعل لازم از متعدی، عدم شناخت محذوفات، | نگارنده در بخش بعد به موضوع لغزشگاههای مترجمان می‌پردازد. لغزشها در ترجمه مترجمان کموبیش به خاطر عدمتشخیص فعل لازم از متعدی، عدم شناخت محذوفات، بی‌توجهی به ساختار صرفی کلمات، ترجمه تحتاللفظی شماری از اصطلاحات قرآنی، عدمتشخیص معلوم از مجهول، ناتوانی از آوردن معادلهای صحیح، ضعف در نکات نحوی و ترکیب صحیح آیات، ناآگاهی از مرجع ضمیر، شناخت ناکافی از صفت و موصوف و سایر ریزهکاریهایی که در ضمن تطبیق یک ترجمه بر متن دانسته میشود<ref>ر.ک: همان، ص35-39</ref>. | ||
نویسنده پس از ذکر ملزومات ترجمه صحیح و دقیق، در ادامه به ذکر منابع موردنیاز برای یک ترجمه کامل می‌پردازد. منابع موردنیاز برای ترجمه قرآن کریم سه بخش است: | نویسنده پس از ذکر ملزومات ترجمه صحیح و دقیق، در ادامه به ذکر منابع موردنیاز برای یک ترجمه کامل می‌پردازد. منابع موردنیاز برای ترجمه قرآن کریم سه بخش است: | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
# [[تاج العروس من جواهر القاموس]]، نوشته [[مرتضی زبیدی، محمد|محمد مرتضی حسینی زبیدی حنفی]]. | # [[تاج العروس من جواهر القاموس]]، نوشته [[مرتضی زبیدی، محمد|محمد مرتضی حسینی زبیدی حنفی]]. | ||
منابع تفسیری: مراجعه مستمر به منابع تفسیری یکی از | منابع تفسیری: مراجعه مستمر به منابع تفسیری یکی از ضروری‌ترین کارهای مترجم است که مؤلف به اهم منابع تفسیری اشاره می‌کند، همچون: | ||
# [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|تفسیر کشاف زمخشری]]. | # [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|تفسیر کشاف زمخشری]]. | ||
# [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسیر مجمعالبیان طبرسی]]. | # [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسیر مجمعالبیان طبرسی]]. | ||