۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاريخ الإسماعيلية و فرق الفطحية، الواقفية، القرامطة، الدروز و النصيرية: تفاوت میان نسخه‌ها
تاريخ الإسماعيلية و فرق الفطحية، الواقفية، القرامطة، الدروز و النصيرية (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳
، ۲۲ اوت ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ی‌ن' به 'ی‌ن'
جز (جایگزینی متن - 'به' به 'به') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ن' به 'ی‌ن') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
امامت در نظر اسماعیلیه دارای جایگاه والا و درجات و مقامات مختلفی است؛ بنابراین به یکی از برجستهترین ویژگیهای این مذهب تبدیل شده است. آنان معتقد به نطقاء ششگانه هستند که هرکدام از ناطقین، رسولی است که بعد از او هفت امام میآید<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | امامت در نظر اسماعیلیه دارای جایگاه والا و درجات و مقامات مختلفی است؛ بنابراین به یکی از برجستهترین ویژگیهای این مذهب تبدیل شده است. آنان معتقد به نطقاء ششگانه هستند که هرکدام از ناطقین، رسولی است که بعد از او هفت امام میآید<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | ||
اسماعیلیه برای حفظ کیان خود گروهی از انسانها را بهعنوان فداییان برای حفظ ائمه و دعات خود تربیت | اسماعیلیه برای حفظ کیان خود گروهی از انسانها را بهعنوان فداییان برای حفظ ائمه و دعات خود تربیت می‌نمودند. در اینباره نقل شده که سلطان سلجوقی در سال 501ق، قلعه الموت را محاصره نمود و فرستاده‌ای بهسوی حسن بن صباح فرستاد تا او را به تسلیم شدن دعوت کند. حسن صباح یکی از آن فداییان را صدا زد و به او دستور داد که خودش را از برج به پایین پرت کند و او چنین کرد، به دومی گفت که خود را با خنجر از پای دربیاورد و او چنین کرد؛ آنگاه به آن فرستاده گفت: برو و به مولای خود بگو که نزد من هفتاد هزار از این فداییان مخلص هست..<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ||
اسماعیلیه، اسناد، کتب، تألیفات و هر آنچه به آنها ارتباط داشته را مخفی | اسماعیلیه، اسناد، کتب، تألیفات و هر آنچه به آنها ارتباط داشته را مخفی می‌نمودند و به هیچکس غیر از خود اجازه دسترسی نمی‌دادند؛ بنابراین بحث از اسماعیلیه و طوایف آن یک امر غیر ممکن است، مگر اینکه به کتب و آثار مخالفانشان مراجعه کرد و این عمل خارج از ادبیات پژوهشی صادقانه است.<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. دراینبین، برخی از مستشرقان، همچون «ایوانف»، «[[ماسینیون، لویی|لویس ماسینیون]]»، «شتروطمان»، «[[کربن، هانری|هانری کوربن]]» و «برنارد لویس»، به اسنادی درباره اسماعیلیه دست یافتند و آنها را منتشر نمودند<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>. | ||
اسماعیلیه برای ائمه خود رتبه و درجاتی در نظر گرفته است که یکی از آنها امام مستور است. امامان مستور در نظر آنها چهار نفرند: محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق(ع)، عبدالله بن محمد بن اسماعیل، احمد بن عبدالله بن محمد بن اسماعیل، حسین بن احمد بن عبدالله بن محمد<ref>ر.ک: همان، ص15-16</ref>. | اسماعیلیه برای ائمه خود رتبه و درجاتی در نظر گرفته است که یکی از آنها امام مستور است. امامان مستور در نظر آنها چهار نفرند: محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق(ع)، عبدالله بن محمد بن اسماعیل، احمد بن عبدالله بن محمد بن اسماعیل، حسین بن احمد بن عبدالله بن محمد<ref>ر.ک: همان، ص15-16</ref>. | ||
فصل دوم کتاب به بازگویی مطالبی درباره اسماعیلیه با توجه به معاجم و کتب ملل و نحل اختصاص یافته است. نویسنده در اینباره میگوید: مطالبی که درباره اسماعیلیه در این منابع آمده، از | فصل دوم کتاب به بازگویی مطالبی درباره اسماعیلیه با توجه به معاجم و کتب ملل و نحل اختصاص یافته است. نویسنده در اینباره میگوید: مطالبی که درباره اسماعیلیه در این منابع آمده، از زندگی‌نامه اسماعیل بن جعفر صادق و مطالبی جزئی درباره عقیده آنها تجاوز نمیکند. ایشان در ادامه قول نوبختی، [[اشعری، علی بن اسماعیل|ابوالحسن اشعری]]، [[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر|بغدادی]]، اسفراینی، [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانی]]، [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] و [[امین، محسن|سید محسن امین]] در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] را نقل میکند<ref>ر.ک: همان، ص23-27</ref>. | ||
نویسنده در ادامه میگوید: از اسماعیلیه در این زمان فقط دو فرقه «آغاخانیه» و «بهره» باقی مانده‌اند؛ که امام آغاخانیه به نام محمد شاه (آغاخان سوم) هماکنون در بمبئی است. شمار بهره (بر وزن زهره)، در هند و یمن، حدود چهارصد هزار نفر است و همگی اهل کار و تلاشند و هیچ نیازمندی در میان آنها یافت نمیشود (اساسا واژه بهره، یک واژه هندی و به معنای تلاش و جدیت میباشد)<ref>ر.ک: همان، ص27-28</ref>. | نویسنده در ادامه میگوید: از اسماعیلیه در این زمان فقط دو فرقه «آغاخانیه» و «بهره» باقی مانده‌اند؛ که امام آغاخانیه به نام محمد شاه (آغاخان سوم) هماکنون در بمبئی است. شمار بهره (بر وزن زهره)، در هند و یمن، حدود چهارصد هزار نفر است و همگی اهل کار و تلاشند و هیچ نیازمندی در میان آنها یافت نمیشود (اساسا واژه بهره، یک واژه هندی و به معنای تلاش و جدیت میباشد)<ref>ر.ک: همان، ص27-28</ref>. | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
اصول عقاید، تأویلات آنها، شش دوره اسماعیلیه، ترجمه برخی از بزرگان آنها و... از عناوین و محتویات فصول دهم تا چهاردهم است. | اصول عقاید، تأویلات آنها، شش دوره اسماعیلیه، ترجمه برخی از بزرگان آنها و... از عناوین و محتویات فصول دهم تا چهاردهم است. | ||
نویسنده در فصل پانزدهم درباره قرامطه سخن به میان آورده است. قرامطه یکی از فرق اسماعیلیه است که معتقد به امامت محمد بن اسماعیل بهجای اسماعیل بن جعفر الصادق(ع) هستند<ref>ر.ک: همان، ص325</ref>. آنها معتقدند که محمد بن اسماعیل، زنده و همان مهدی قائم است و معنای قائم نزد آنان این است که وی به رسالت و شریعت جدید مبعوث میگردد و شریعت محمد(ص) را نسخ | نویسنده در فصل پانزدهم درباره قرامطه سخن به میان آورده است. قرامطه یکی از فرق اسماعیلیه است که معتقد به امامت محمد بن اسماعیل بهجای اسماعیل بن جعفر الصادق(ع) هستند<ref>ر.ک: همان، ص325</ref>. آنها معتقدند که محمد بن اسماعیل، زنده و همان مهدی قائم است و معنای قائم نزد آنان این است که وی به رسالت و شریعت جدید مبعوث میگردد و شریعت محمد(ص) را نسخ می‌نماید<ref>ر.ک: همان، ص326</ref>. در ادامه مؤسسین، اسباب نشو، اعتقادات، افکار و سرانجام این فرقه بیان شده است.<ref>ر.ک: همان، ص327-340</ref>. | ||
یکی دیگر از فرقههایی اسماعیلیه که نویسنده به آن میپردازد، فرقه دروزیه است. او بعد از معرفی این فرقه، به عقایدشان اشاره میکند. اعتقاد دروزیان به تأویل، باعث برداشتهای مختلفی از فرایض دینی شده است که در برخی از موارد به اسقاط تکلیف میانجامد. آنها نماز را به معنای اتصال قلب با مولای حاکم خویش، زکات را به معنای اعتقاد به یگانگی مولای حاکم و تزکیه قلب، روزه را به معنای حفظ قلب نسبت به یگانگی مولای حاکم و حج را به معنای شناخت مولای حاکم می‌دانند<ref>ر.ک: همان، ص352-353</ref>. | یکی دیگر از فرقههایی اسماعیلیه که نویسنده به آن میپردازد، فرقه دروزیه است. او بعد از معرفی این فرقه، به عقایدشان اشاره میکند. اعتقاد دروزیان به تأویل، باعث برداشتهای مختلفی از فرایض دینی شده است که در برخی از موارد به اسقاط تکلیف میانجامد. آنها نماز را به معنای اتصال قلب با مولای حاکم خویش، زکات را به معنای اعتقاد به یگانگی مولای حاکم و تزکیه قلب، روزه را به معنای حفظ قلب نسبت به یگانگی مولای حاکم و حج را به معنای شناخت مولای حاکم می‌دانند<ref>ر.ک: همان، ص352-353</ref>. | ||